عملیات بازار باز از روز شنبه شروع می‌شود. روز گذشته، مراسم رونمایی از آن شروع شد و حالا رئیس‌کل بانک مرکزی توضیحات کوتاهی درباره این عملیات بیان کرده است.
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی امروز در صفحه اینستاگرام خود با اشاره به رونمایی از عملیات بازار باز، نوشت: «بانک مرکزی ازاین‌پس و به‌تدریج با خریدوفروش اوراق اسلامی منتشره از طرف خزانه دولت، این ابزار مهم سیاست‌گذاری پولی را به کار خواهد گرفت.»
رئیس‌کل بانک مرکزی در این یادداشت تشریح کرد: «بر اساس وعده‌ای که در ابتدای حضورم در بانک مرکزی داده بودم، سازوکار جدید سیاست‌گذاری پولی رسماً رونمایی شد. عملیات بازار باز بنا به تعریف متداول آن، خریدوفروش اوراق قرضه با بدهی دولت و به‌ویژه اوراق بدهی کوتاه‌مدت از قبیل اسناد خزانه با بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است.»
وی ادامه داد: «به‌طورمعمول، امروزه بانک‌های مرکزی عملیات بازار باز یا خریدوفروش اوراق را برای دستیابی به اهداف اقتصاد کلان خود، یعنی کنترل تورم و ثبات رشد اقتصادی انجام می‌دهند و برای آنکه قادر باشند نرخ تورم و سطح تولید را در جهت مطلوب و موردنظر خود تحت تأثیر قرار دهند، احتیاج به یک واسط یا هدف میانی دارند که امکان کنترل قابل‌توجه آن را داشته باشند.»
همتی با تأکید بر استفاده از نرخ سود بازار بین‌بانکی نوشت: «متغیری که امروزه بانک‌های مرکزی به‌عنوان واسطه و هدف میانی برای دستیابی به تورم و تولید مطلوب از آن استفاده می‌کنند، نرخ سود بازار بین‌بانکی است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز ازاین‌پس و به‌تدریج با خریدوفروش اوراق اسلامی منتشره از طرف خزانه دولت، این ابزار مهم سیاست‌گذاری پولی را به کار خواهد گرفت.»
عملیات بازار باز با کنار گذاشتن سیاست تعیین دستوری نرخ سود بانکی، اجازه می‌دهد نرخ سود در کانال مشخصی نوسان داشته باشد و همچنین نظام بانکی کشور را سروسامان دهد.
فرآیند عملیات بازار باز به این صورت است که در مواقع افزایش یا کاهش تقاضای ذخایر بانک‌ها که احتمال انحراف نرخ سود بازار بین‌بانکی (قیمت ذخایر) از میزان هدف‌گذاری وجود دارد، بانک مرکزی از طریق خرید یا فروش اوراق بهادار و عرضه یا جمع‌آوری ذخایر، نرخ سود بازار را به نزدیک نرخ سیاستی هدف‌گذاری شده هدایت می‌کند.
روز گذشته هم‌زمان با پنجاه و نهمین مجمع عمومی بانک مرکزی، سامانه معاملاتی «عملیات بازار باز» رونمایی شد. همتی در این مراسم نیز گفت: «این کار به ما کمک خواهد کرد تا سیاست‌گذار و نظام سیاست‌گذاری پولی کشور را دچار تغییر و تحول عمده کنیم و نگرانی‌هایی که تابه‌حال در مورد اضافه برداشت و برداشت‌های بین‌بانکی و بازار بین‌بانکی وجود داشت، از میان برداریم.»
به گفته وی، با اجرای عملیات بازار باز به سمتی پیش خواهیم رفت که آنچه در بانک‌های مرکزی مدرن دنیا برای اعمال سیاست‌های پولی عمل می‌شود، اجرایی شود که نتایج مثبت آن به‌تدریج نمایان خواهد شد.