محمد بحرینیان - عکس: بهاره تقی‌آبادی
همایش چالش‌های اقتصادی ایران در مسیر توسعه پایدار به همت کمیسیون سیاست‌گذاری و پایش در سالن همایش‌های بین‌المللی اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد.
مصطفی رناسی در این همایش با اشاره به محورهای فعالیت اتاق بازرگانی اظهار داشت: علم‌آموزی و افزایش دانایی محور فعالیت‌های اتاق بازرگانی است که در قالب برنامه‌های مختلف ازجمله کلاس‌های آموزشی، درس گروهی‌ها و همایش تخصصی و یا حتی به‌صورت بازدیدهای صنعتی و علمی اجرا می‌گردد.
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اصفهان افزود: مسیر زندگی و تجارت بعضی فعالان اقتصادی با حضور در کلاس‌ها و همایش‌های اتاق بازرگانی انتخاب می‌شود.
وی با مقایسه آمارهای اقتصادی سال‌های ۷۰ تا ۹۵ گفت:در این سال‌ها قیمت کالاهای وارداتی ۴۰ برابر، تورم حدود ۸۰ درصد، افزایش قیمت تولید داخل ۸۱ برابر، مزد کارگر ۱۶۰ برابر و قیمت ارز ۲۶ برابر افزایش‌یافته است.
این فعال اقتصادی بیان کرد: این تفاوت‌ها حکایت از آن دارد که مسیر کشور به‌سوی واردات است و عزمی برای توجه به تولید داخلی وجود ندارد.
رناسی ادامه داد: در حال حاضر تولیدات داخلی با مشکل جدی مواجه شده و شهرک‌های صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل هستند.
وی به اهمیت ارز در اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: راجع به مقوله ارز نگرش‌های زیادی وجود دارد و اما در همه این نگرش‌ها این اتفاق‌نظر وجود دارد که دلارهای نفتی نباید برای واردات کالاهای مصرفی یا تجملاتی مانند خودروهای لوکس، اسباب‌بازی‌های خارجی و پارچه‌های قاچاق مصرف شود.
نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اصفهان تصریح کرد: دلارهای نفتی باید برای سرمایه گزاری های اساسی و ایجاد زیرساخت‌ها مورد نیاز کشور هزینه شود تا نسل امروز و نسل‌های آینده از آن بهره‌مند شوند.در حقیقت واردات و صادرات باید بالانس شوند و دولت با مدیریت منطقی از تنش‌ها و نوسانات جلوگیری کند.
رناسی افزود: واردات و صادرات باید باهم تعادل داشته باشند و تورم با واردات مهار نشود.اگر تورم با تولید کنترل شود کنترل پایدار شکل می‌گیرد و ما را به مسیر توسعه پایدار هدایت خواهد کرد.
وی اظهار داشت: نرخ دستمزد کارگر در ایران برخلاف اذهان عمومی، ارزان نیست،نرخ دستمزد کارگر در کشورهای همسایه مثل پاکستان و هند ۱۸۰ دلار است درحالی‌که در ایران، یک کارگر برای کارفرما ۳۰۰ دلار هزینه دارد.
سید محمد بحرینیان عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در این همایش برنامه‌ریزی منسجم در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و پس‌ازآن نظارت مستمر روی اجرای فعالیت‌های اقتصادی را وجه متمایز اقتصاد کشورهای پیشرفته اقتصاد با اقتصاد کشورهای جهان سوم می‌داند.
به گفته وی، فقر نظریه کاربردی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مانع از رونق گرفتن اقتصاد ایران می‌شود. درحالی‌که کشورهای پیشرفته اصل انتخاب و تمرکز را در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خود مطرح می‌کنند؛ اما ایران اصل اتفاق و تصادف را برای تصمیم‌گیری‌ها و انجام فعالیت‌های اقتصادی انتخاب کرده است.
به گفته عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ، دولت‌های کشورهای جهان سوم بیشتر به دنبال پروژه‌هایی همچون ساخت بنادر و بزرگراه‌ها هستند؛ اما واقعیت این است که تنها دولت‌هایی می‌توانند وضعیت اقتصادی را تکان دهند که ریسک‌پذیر باشند و وارد فعالیت‌های غیرمعمول شوند درواقع دولت‌ها باید فعالیت‌های اقتصادی نوآور را در اولویت قرار دهند و از کارآفرینان نوآور حمایت کنند.
بحرینیان معتقد است قدرت سازمان‌دهی حلقه مفقوده اقتصاد ایران است و به دلیل بدفهمی توسعه‌یافتگی و الزامات توسعه‌یافتگی اقتصاد ایران با مشکلات بسیاری دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ در کشور ما صنایع زیادی در حال فعالیت هستند؛ اما نکته این است که این صنایع نوآور نیستند و قابلیت تجاری‌سازی محصولات و کالاها را ندارند ؛ در کشور ما 82 درصد صنایع دارای فناوری پایین و متوسط روبه پایین هستند؛ درواقع ایران روی صنایع دارای بازدهی پایین تمرکز می‌کند و در زمینه‌های که به فناوری نیاز ندارد وارد می‌شود این در حالی است که کشوری همچون کره به اهمیت فناوری پی برده و روی ساخت ماشین‌آلات صنعتی متمرکز شده است که از این طریق فناوری روانه این کشور شده است.
بحرینیان تصریح کرد:در کشور کره از محل وضع مالیات‌های سنگین بر کالاهای لوکس، منابع مالی صنایع بزرگ تأمین می‌شود و دولت اجازه نمی‌دهد صنایع این کشور به ورطه نابودی کشیده شوند؛ اگر کارخانه ارج در کشور ما روبه نابودی می‌رود این فقط به معنی مرگ یک کارخانه نیست بلکه در واقعیت دانش ضمنی انباشته شده طی چندین سال نابود می‌شود.
به باور وی، در کشورهای پیشرفته دولت‌ها برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی برنامه ریزی منسجمی دارند و با نظارت مستمر فعالیت‌های اقتصادی خود را پیش می‌برند این در حالی است که در ایران فقر نظریه کاربردی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مانع از تکان خوردن وضعیت اقتصادی می‌شود و نباید این‌طور باشد که دولت‌ها برای اقتصاد درجا تصمیم‌گیری کنند.
به گفته عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، نظام بانکی در کشور ما با مشکلات فراوانی روبه‌رو است؛ نرخ متوسط بازده سهام در بانک‌های آمریکایی 10 درصد بیشتر نیست این در حالی است که نظام بانکی کشور ما در شرایطی که باید بی‌طرفانه رفتار کند؛ اما همواره از تسهیل دهندگان حمایت کرده است؛ میزان سود پرداختی به سپرده‌گذاران از 2,3 درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 1387 به 9,7 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 94 رسید این در حالی است که در کره این رقم1,2، در آلمان 2,8 درصد و در آمریکا 6,9 درصد است.
بحرینیان می‌گوید کشوری مانند کره اجازه نمی‌دهد تا بازده دارایی‌های بنگاه‌های تولیدی از بازده دارایی‌های واسطه‌گری‌های مالی و بخش‌های غیرمولد کمتر شود و این کشور اصل انتخاب و تمرکز را برای پیشبرد فعالیت‌های اقتصادی مطرح کرده در حالی که اقتصاد کشور ما بر اساس اصل اتفاق و تصادف پیش می‌رود.
به اذعان عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تفکر در کشورهای جهان سوم این‌گونه است که آموزش انگیزه اولیه را برای توسعه ایجاد می‌کند این در حالی است که با توسعه‌یافتگی، کشورها خودبه‌خود به این سمت‌وسو کشیده می‌شوند؛ اشتیاقی که برای ورود بازیگران کره‌ای به ایران وجود دارد برای رتبه‌های برتر المپیادها وجود ندارد این در حالی است که کره‌ای‌ها برای برترین‌های المپیاد در کشورشان جشن برگزار می‌کنند و همین تفکر منجر به ارتقای دانش و مهارت‌های شغلی این کشور می‌شود.
به اعتقاد بحرینیان نباید تنها واژه‌پردازی سیاست جایگزینی واردات را تقلید کرد بلکه مهم این است که الزامات و انسجامات لازم را برای تحقق آن فراهم کرد.وی می‌گوید کشوری مانند کره درحالی‌که از معادن سنگ‌آهن هم برخوردار نیست؛ اما سومین کارخانه فولادساز جهان شده و از طریق غرامت‌هایی که از ژاپن دریافت می‌کند منابع را برای ساخت کارخانه فولاد فراهم کرده است درواقع کشورهای پیشرفته برای ایجاد صنایع و حمایت از آن‌ها تکلیف خود را می‌دانند و با تکنیک فعالیت‌های خود را پیش می‌برند.
وی با اشاره به عدم علاقه دولت‌ها به محک خود در آزمون بازار گفت: واقعیت امر احتمالاً این است که دولت‌ها خیلی تمایل ندارند که در فعالیت‌های توسعه‌ای جدیدی وارد بشوند که محصولشان باید به بازار عرضه گردیده و به فروش رسند. زیرا باوجوداینکه چنین سرمایه‌گذاری‌هایی می‌توانند شکوفا بشوند (و از دکترین رشد متوازن تبعیت نکنند)، ممکن هم هست باعث زیان‌های مفتضحانه‌ای شوند؛ بدین سبب دولت‌ها به‌هیچ‌وجه مشتاق این نیستند که عملکردشان را به محک آزمون بازار بسپارند.