شریف نظام مالی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوئیس از تصمیم شرکتها و بانکهای سوئیسی برای ادامه همکاری با ایران میگوید. او در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران تاکید میکند: «سوئیس هم در سیاستهای اقتصادی و هم در سیاستهای بینالمللی کشور بیطرفی است. برای همین این کشور محدودیتی برای شرکتها و بانکهایش قائل نخواهد شد، اما اصراری هم برای فعالیت آنها در ایران نخواهد کرد.»
نظاممافی میگوید: «قبل از اعلام تصمیم آمریکا برای خروج از برجام هم ما ارتباط مستقیم یا گستردهای با بانکهای سوئیسی نداشتیم؛ از این به بعد هم نباید انتظار خیلی زیادی داشته باشیم. این نکته را هم باید توجه کرد که دولت سوئیس بههیچوجه در امور بخش خصوصی دخالت نمیکند. اما خود بانکها و بنگاههای اقتصادی ممکن است فعالیت خود را با ایران محدود کنند و این ربطی به تصمیم دولت ندارد.»
نظام مافی بار دیگر تاکید میکند: «این تصمیم نه به دلیل خواست دولت سوئیس که به دلیل فشارهای دولت آمریکا است. البته نباید فراموش کرد که در شرایط حاضر هم روابط بانکی آنچنانی با سوئیس نداریم. اقتصاد سوئیس به معنای واقعا خصوصی است دولت فقط میتواند راهبرد ارائه دهد ولی نمیتواند شرکتی را وادار به کار کردن کند.»
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوئیس راهکار را چنین تبیین میکند: «بانکهای ایرانی میتوانند در سوئیس شعبه بانکی تأسیس کنند. یا اینکه بانکهای ایرانی، پروانه بانکهای سوئیس که آنها استفاده نمیکنند، را بخرند و در سوئیس بانک تأسیس کنند. اینها راهکاری است که میتواند سبب شود روابط بانکی-مالی ایران و سوئیس در این دوره ادامه یابد. بانکهای سوئیس جز بهترین بانکهای اروپایی است که میتواند همکاری با این بانکها رهگشای اقتصاد ایران باشد.»
۱۰ روز از اعلام تصمیم رئیسجمهوری آمریکا درباره خروج از برجام میگذرد؛ اتحادیه اروپا چند روز بعد از خط و نشان کشیدن برای آمریکا، بالاخره دستبهکار شد و روند اجرای مقررات بازدارنده تحریمهای آمریکا علیه ایران را آغاز کرد. پرداخت غرامت به شرکتهای اروپایی برای جبران خسارت ناشی از تحریم آمریکا و معامله مستقیم بانکی با ایران، ازجمله مهمترین این تدابیر است. اما خبرهایی مبنی بر خروج برخی از شرکتهای بزرگ و چندملیتی اروپایی از ایران به گوش میرسد. خروج شرکتهای بزرگی چون توتال، انی، زیمنس، ایرباس، دنیلی، مرسک، ساگا، آلیانتس و... از ایران خبرهایی نومیدانه است که قدرت آمریکا را در خنثی کردن تلاشهای سیاسی اروپا به رخ میکشد.
«توتال» با قراردادی به ارزش 5 میلیارد دلار برای توسعه بزرگترین میدان گازی جهان به ایران آمد. توتال اعلام کرده که 90 درصد از تعاملات مالیاش وابسته به سیستم مالی آمریکاست، 10 میلیارد دلار دارایی این شرکت در آمریکا قرار دارد و 35 درصد از سهامش هم متعلق به آمریکاییهاست. بنابراین قصد دارد ایران را ترک کند. وزیر نفت از امکان جایگزینی توتال فرانسه در فاز ۱۱ پارس جنوبی با شرکت چینی CNPC خبر داده است.
«دنیلی»، شرکت فولاد ایتالیایی، تولیدکننده فولاد ایتالیایی به دنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارشهای ایران به ارزش 1.5 میلیارد یورو (1.8 میلیارد دلار) را متوقف کرد.
«ساگا» شرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر 2017 قراردادی به ارزش ۲.۵ میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی به مدت پنج سال با شرکت «توسعهدهندگان انرژی امین» امضاء کرده است. اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت «ساگا» از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.
«ایرباس»، شرکت اروپایی ایرباس در دسامبر ۲۰۱۶ اعلام کرد که برای تحویل ۱۰۰ جت به ایران، قرارداد امضاء کرده است و تاکنون تنها ۳ فروند جت مسافربری را به این کشور تحویل داده است.
«انی»، شرکت ایتالیاییانی در ژوئن ۲۰۱۷ برای مطالعه میدانهای نفتی و گازی با ایران توافقنامه امضاء کردند. این شرکت تصمیم گرفته توافق خود را با ایران لغو کند.
«مرسک» شرکت دانمارکی، بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت اعلام کرد که کلیه فعالیتهای تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد.
«آلیانتس» شرکت چندملیتی خدمات مالی است که با اعلام خروج امریکا از برجام آلیانتس تصمیم گرفته از ایران خارج شود.
«بانک دی زد»، بانکی آلمانی کهاعلام کرد مبادلات مالیاش را با ایران در ماه جولای و در پی تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هستهای قطع خواهد کرد.