نشست مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با هدف بررسی نقش بخش خصوصی در سرمایهگذاری سد هایقر و همچنین شناسایی مهمترین مشکلات فعالان بخش خصوصی در خصوص تامین اعتبار برای این پروژه، با حضور اعضای هیات رئیسه کمیسیون آب و محیط زیست اتاق ایران، نمایندگانی از استانداری فارس، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان فارس، فعالان بخش خصوصی و همچنین فدراسیون صنعت آب ایران برگزار شد.
تشکیل «کنسرسیومی متشکل از مصرفکنندگان و ذینفعان» مهمترین پیشنهادی بود که از سوی مسئولان حاضر در این نشست باهدف تأمین اعتبار برای سد هایقر پیشنهاد و مقرر شد تا پس از بررسی این موضوع توسط حاضران طی یک هفته، نتایج جمعبندی و به مسئولان دولتی اعلام شود.
نحوه قیمتگذاری در صنعت آب، نداشتن انگیزه از سوی بخش خصوصی بهمنظور سرمایهگذاری در پروژههای دولتی، تضمین نکردن امنیت سرمایهگذاران داخلی و خارجی از سوی دولت، عدم تقویت زیرساختهای ضروری برای اتمام پروژههای نیمهتمام صنعت آب، وجود مشکلات بانکی، حاکمیت دولت در صنعت آب، عدم اصلاح آب، عدم اطمینان سرمایهگذاران از برگشت سرمایه، عدم شفافیت مالی و نبود طرح آمایش سرزمین ازجمله مهمترین دلایلی است که به عقیده فعالان بخش خصوصی و مسئولان حاضر در این نشست باعث ایجاد چالشهایی در عملیات اجرایی سد «هایقر» و پروژههای مشابه در صنعت آب شده است و مانع از مشارکت بخش خصوصی میشود.
فعالان بخش خصوصی با اشاره به این موضوع که بزرگترین مشکل فعلی آنان در نحوه «خصوصیسازی در صنعت آب» خلاصه میشود، تأکید کردند که بخش خصوصی شریک دولت است اما متأسفانه گاهی دولت این بخش را رقیب خود تلقی میکند و همین موضوع باعث میشود تا الگوی مناسبی در واگذاری امور به بخش خصوصی در صنعت آب وجود نداشته باشد.
مشارکت جمعی، راهکار حل پروژههای نیمهتمام
سید محمدحسین شریعتمدار رئیس کمیسیون آب و محیط زیست اتاق ایران با تأکید بر حمایت دولت از صنعت آب در کشورهای پیشرفته بیان کرد: تا دهه 1340 کشور درگیر بحران آب نبود، بلکه آنچه کشور را تهدید میکرد، بحران خشکسالی بود اما متأسفانه با مرور زمان و با خارج شدن مدیریت بهینه آب از دست مردم از یک طرف و کاهش بودجه دولت از طرف دیگر، شاهد بروز بحران در صنعت آب هستیم.
به اعتقاد رئیس کمیسیون آب و محیط زیست اتاق ایران یکی از چالشهایی که امروز صنعت آب درگیر آن شده است، تعریف نادرست از مفهوم استراتژی در دهه 40 است که باعث شد تا محدودیتی در استفاده از منابع انرژی کشور لحاظ نشود.
شریعتمدار تأکید کرد: در حال حاضر شرایط برای مشارکت بخش خصوصی فراهم است. بااینحال هرچه جلوتر میرویم برخی موانع و مقررات مانع از این میشود که بخش خصوصی بخواهد کارش را بر اساس آنچه موردنظر خودش است پیش ببرد که این موضوع هم اجتنابناپذیر است. با این حال نباید از راهکار و مشارکتهای جمعی برای حل این معضل غافل شد.
عزم استانداری فارس برای اتمام پروژه هایقر
به گفته هاله فولادور مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایهگذاری استانداری فارس در نشست کمیسیون آب و محیطزیست اتاق ایران، زیرساختهای استان فارس برای اتمام پروژه هایقر فراهم است و استانداری فارس طی برگزاری جلسات متعدد با فعالان بخش خصوصی و همچنین مسئولان این استان مصمم به حل مشکلات مرتبط با این پروژه است.
او همچنین گفت: بر اساس برآوردهایی که انجامشده، حدود 50 میلیارد تومان برای تملک اراضی مرتبط با پروژه هایقر پیشبینیشده است و درصورتیکه مشکل تملک اراضی حل شود، میتوانیم انتظار داشته باشیم که مشکل آبیاری این سد هم برطرف شود.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایهگذاری استانداری فارس همچنین پیشنهاد داد تا با توجه به بدهیهای پروژه هایقر، بخشی از اعتبارات مالی طرح از طریق اوراق خزانه تأمین شود.
علاوه بر این پیشنهاد، تشکیل «صندوق سرمایهگذاری پروژه» و تعریف «بازار سرمایه» برای صنعت آب مانند دیگر صنایع، پیشنهادهایی بود که برای حل مشکل تامین اعتبار سد هایقر از سوی اعضای کمیسیون آب و محیط زیست اتاق ایران و مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران داده شد.