در شرایط جنگ اقتصادی، سرمایه‌گذاری داخلی را دریابیم

صنعت داروسازی ازجمله صنایع استراتژیکی است که در چند دهه اخیر همواره موردتوجه دولت‌ها بوده است. اگرچه حاشیه سود این صنعت در ایران در مقایسه با دیگر صنایع تولیدی چندان جذاب نیست اما کیفیت این سودآوری و استمرار و دوام آن باعث شده تا شرکت‌های دارویی جزو کم ریسک‌ترین شرکت‌ها از لحاظ سودآوری و تقسیم سود نقدی شناخته شوند و ریسک سرمایه‌گذاری در این قبیل شرکت‌ها در مقایسه با سایر گروه‌ها کمتر باشد. 

بر مبنای اظهارنظر فعالان صنعت داروسازی، در حال حاضر 97 درصد از داروهای مصرفی موردنیاز مردم در کشور تولید می‌شود و برای تأمین مابقی (3 درصد)، نیاز به واردات وجود دارد. همان‌طور که سعید نمکی وزیر بهداشت اذعان کرده است، درحالی‌که تولید داخل 550 میلیون دلار ارز می‌برد، این سه درصد واردات 1.2 میلیارد دلار ارزبری دارد. بر همین اساس سرمایه‌گذاری در حوزه دارو و صنایع وابسته باهدف جلوگیری از خروج ارز مهم‌ترین موضوعی است که همواره موردتوجه فعالان بخش خصوصی بوده است.

مهم‌ترین نکته این است که حدود 80 درصد صنعت دارویی در اختیار سه هلدینگ بزرگ است که هر سه آن‌ها خصولتی هستند؛ فعالان صنعت داروسازی بر این باورند که توسعه فعالیت بخش خصوصی واقعی در میدان تولید و همچنین سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت‌های خارجی، می‌تواند فرصت‌های جدیدی را خلق کند.

محمود نجفی عرب عضو هیات نمایندگان اتاق ایران بر این باور است که صنعت داروسازی ایران ظرفیت همکاری در تولید و تجارت دارو با شرکای خارجی را دارد و حتی درصد بالای دولتی بودن این صنعت، مانعی در رسیدن به سرمایه‌گذاری‌های مشترک بخش خصوصی ایران و شرکت‌های خارجی نیست.

رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» تاکید می‌کند: به رغم منابع بزرگی که برای سرمایه‌گذاری در همه حوزه‌ها، در ایران وجود دارد، زیرساخت سرمایه‌گذاری در کشور فراهم نیست.

نجفی عرب، نبود قوانین و مقررات منسجم در اقتصاد کلان و به‌تبع آن در صنعت داروسازی را از مهم‌ترین موانع سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی می‌داند و در همین زمینه می‌گوید: ما نیاز داریم تا قوانینی مانند قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار به‌خوبی اجرا شود؛ اما باوجود تأکید بخش خصوصی، به غیر از موارد محدود، از بقیه ظرفیت‌های این قانون استفاده نشده است.

پیش‌شرط‌های جذب سرمایه‌گذاری در حوزه دارو چیست؟ نجفی عرب در پاسخ به این سؤال می‌گوید: متأسفانه اقتصاد سلامت در حال حاضر گرفتار شده است. نبود ثبات در دستگاه‌های متولی نظام سلامت و دارو باعث شده تا هرروز با صدور یک آیین‌نامه و بخشنامه مواجه باشیم. برای نمونه ظرف چند روز گذشته به اسم حمایت از تولید داخل، واردات مواد اولیه برای کارخانجات داروسازی ممنوع شده و همین موضوع شرکت‌های Finish Product را دچار چالش کرده است. خودکفایی به این مفهوم نیست که هر چیزی را باید در داخل تولید کنیم. مگر قرار است که یک‌شبه در تولید مواد اولیه شبیه چین شویم که این قوانین وضع می شود. صنعت دارو یک صنعت پویاست که باید به‌طور مداوم به‌روزرسانی شود و این به‌روزرسانی بدون ارتباطات بین‌المللی میسر نمی‌شود.

نجفی عرب در ادامه افزود: تولید داروهای تحت لیسانس در داخل یکی از چالش‌های چند سال اخیر نظام دارویی کشور بوده است که بارها وزارت بهداشت به دلیل فشارهای بیرونی، با اعمال ضوابط به دنبال لغو این تولید بوده است.

رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران، تاکید کرد: سرمایه‌گذاری در حوزه دارو در شرایطی که فضای کسب‌وکار ثبات ندارد، غیرممکن است. در شرایط جنگ اقتصادی فعلی که بی‌ثباتی قوانین داخلی هم به وخامت آن دامن زده است، باید مراقب سرمایه‌های داخلی باشیم و تاکید بر جذب سرمایه‌های خارجی باعث نشود تا آنها در حاشیه قرار گیرند. بسیاری از صنایع از جمله صنایع وابسته به دارو دچار مشکل هستند با این حال در تصمیات و اولویت دولت جایی ندارند. اگر امروز برای این موضوع فکری نشود، نه تنها کاری برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی نکرده‌ایم بلکه این سرمایه‌های داخلی را از دست خواهیم داد.