کارخانه نخ لاستیک سازی کورد کرمانشاه - عکس: تسنیم، فرزاد منتی.
قطعی برق صدای صنعت‌گران و تولیدکننده‌ها را در آورده است؛ مدتی است که دولت می‌گوید برای جلوگیری و یا کاهش آلودگی هوا می‌خواهد مصرف برق را کم کند ولی تولیدکننده‌ها معتقد هستند که این رویه وزارت نیرو به صنعت و تولید آسیب زده است. روز گذشته محمدحسن متولی‌زاده، مدیرعامل توانیر در مراسم افتتاح طرح‌های برقی استان‌های کرمان و یزد که با حضور وزیر نیرو به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، گفت: هر پایه چراغ مصرفی معادل یک واحد مسکونی دارد که اصلاح و تعدیل آنها اثر خوبی در کاهش مصرف خواهد داشت. اجرای طرح اصلاح و تعدیل روشنایی در معابر و بزرگراه‌ها سبب ایجاد ۲۰۰ مگاوات صرفه‌جویی در مصرف برق شده است.
به گفته مدیرعامل توانیر این اقدام‌ها کاهش نیاز انرژی را به همراه داشت و نیز تامین سوخت نیروگاه ها را ممکن کرد. روز سه‌شنبه هفته گذشته به دلایل پیش‌بینی نشده مجبور به اعمال خاموشی در برخی نقاط شد که این خاموشی تنها حدود ۱.۵ درصد نیاز مصرف همان روز بود. اگرچه میزان آن ناچیز بود اما اثرات اجتماعی زیادی به همراه داشت و بر همین اساس با اقدام‌های جدی تر خاموشی برای روزهای بعد اعمال نشد.
مدیرعامل توانیر به فعالیت ماینرها در کشور هم اشاره کرده و گفته: اگرچه مصرف این ماینرها اثر تعیین کننده‌ای در مصرف انرژی ندارد اما برخورد با ماینرهای غیرمجاز جدی تر پیگیری خواهد شد. حدود ۲۰۰ مرکز قانونی استخراج رمز ارز در کشور فعالیت دارند که با هماهنگی انجام شده با آنها مصرف برق خود را قطع کردند تا این روزها به راحتی سپری شود.
چیزی که مدیرعامل توانیر موفقیت می‌داند صنعت‌گران آن را ضربه به صنعت می‌خوانند. خاموشی‌ها امان بخش صنعت را بریده است. برای جلوگیری از خاموشی‌های تابستانه بخش خانگی، صنعت به تعطیلات اجباری تابستانه فرستاده می‌شود و زمستانها هم که سوخت نیروگاه‌ها تأمین نمی‌شود، باز‌هم بخش صنعت باید تاوان بدهد.
محمد بحرینیان، پژوهشگر توسعه در گفت‌وگو با روزنامه «شرق» گفته است: برج ۲۵ طبقه باید روشن باشد، اما به واحدهای تولیدی خاموشی می‌دهند در‌حالی‌که فقط تولید می‌تواند این کشور را نجات دهد. اگر برق برود و برق صنایع را قطع کنند، برای کسی مهم نیست. به عبارتی چیزی که دکتر سیف می‌گوید، درست است. گردن صنعت را در طول ۱۵۰ سال گذشته زده‌اند. به‌جز چند دوره که واقعا به صنعت فکر کردند. او ادامه می‌دهد: برق را با واژه‌های گاه بسیار بسیار تبسم‌آور مدیریت مصرف می‌کنند؛ یعنی قطع می‌کنند، مثل واژه مدیریت ارز شناور، در اینجا واژه‌ها دستاویز قرار می‌گیرد.
به گفته بحرینیان، در ایران چه چیزی را مدیریت مصرف می‌کنیم؟ آیا برج باید برق داشته باشد. آیا مال باید برق داشته باشد و واحد تولیدی باید بسته شود؟ آن‌وقت مال را با کالای خارجی پر بکنید، ولی واحد تولیدی هر‌روز ظرفیتش کم شود و بسته شود. حاضر هم نیستند بگویند ما سوخت نداریم و فقط صورت قضیه را درست می‌کنند.
او گفته است: این چه مدیریت مصرفی است که برق بخش تولید را آن هم بدون اطلاع قطع می‌کنید. چون گردن صنعت در این کشور باید زده شود. کسی مسائل را بررسی نمی‌کند. بانک‌ها به بخش تولید هم پول ندادند، مهم نیست. صرفا منابع خودشان باید فراهم شود. حقوق خودشان فراهم می‌شود، اما حقوق کارگر واحد تولیدی معلوم نیست از کجا باید بیاید. بدهی شرکت‌های تولیدی از کجا باید پرداخت شود؟ از محل تولید؟
آرمان خالقی، قائم‌مقام دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت هم می‌گوید که طبق قانون بهبود مستمر فضای کسب‌وکار، قطع برق بخش صنعت باید راهکار آخر باشد و تصویب این قانون حق اعلام خسارت برای بخش صنعت ایجاد می‌کند. او می‌گوید: فعالان صنعت مازندران قصد دارند به خاطر خاموشی‌های اخیر اعلام خسارت کنند. با وجود تمام گله‌های بخش صنعت از بینظمیها در قطع برق، وزارت نیرو در بیانیه‌ای اعلام کرده که خاموشی‌های اخیر برنامه‌ریزی‌شده نبوده است.
روز گذشته یونس ژائله، رئیس اتاق تبریز در نشست شورای گفت‌وگوی آذربایجان شرقی با اشاره به قطع ناگهانی برق در روزهای اخیر گفته است: صاحبان صنایع و واحدهای تولیدی در فصل تابستان اقدام مراعات وضع موجود را کردند و گاه به خاطر کمبود برق، فعالیت خطوط تولیدی آنها قطع یا محدود شد؛ اما اکنون در میانه زمستان با قطع بی‌برنامه برق مواجه هستند که آسیب‌های قابل‌توجهی به واحدهای صنعتی و تولیدی وارد کرده است. به عقیده او، درصورتی‌که قطع برق ناگزیر باشد، باید زمان آن به اطلاع صنایع برسد تا خود را برای این وضعیت آماده کنند.
گلایه صنعت‌کاران ادامه دارد؛ موضوع قطع شدن برق در نوزدهمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران هم بررسی شد. مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران هم گفته است: در هفته‌های گذشته ما شکایت‌های بسیاری در ارتباط با قطع برق بنگاه‌های اقتصادی و واحدهای تولیدی داشته‌ایم؛ واحدهایی که بدون اطلاع برق آنها قطع‌شده بود و صدماتی به تولید وارد و مشکلاتی در صنایع مختلف ایجاد شد.
هوای کلان‌شهر آلوده است و دولت می‌گوید به دلیل اوج مصرف مردم، به نیروگاه‌ها گاز کمتری می‌رسد و آنها مازوت تولید می‌کنند و این باعث آلودگی هوا می‌شود. اما غلامحسین حسنتاش، کارشناس‌ارشد انرژی در نشستی در اتاق ایران گفته: مصرف مازوت به دلیل مصرف بالای برق و گاز نیست، از سال 2017 سازمان بین‌المللی کشتیرانی اعلام کرده که کشتی‌ها باید بعد از سه سال از سوخت جایگزین مازوت مصرف کنند. بیشتر نفت کوره ایران را امارات می‌خرید؛ الان به دلیل این ممنوعیت صادرات نفت کوره کم شده و ایران مجبور است بخشی از این سوخت را در پالایشگاه‌ها مصرف کند.
از طرفی خیلی‌ها مصرف بالای برق را مشکل استخراج بیت کوین می‌دانند ولی آنچه در این میان پاسخ روشنی نگرفته این پرسش‌هاست: دلیل قطعی برق و افزایش زیاد مصرف گاز چیست و چرا قطعی برق به صنعت‌کاران و فعالان اقتصادی اطلاع داده نشده است؟ سوالاتی که افکاری عمومی به دنبال پاسخ روشن آن است.