محیط کسب‌وکار در زمستان 1400 اندکی مساعد شد

بر اساس نتایجی که مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران از پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در زمستان ۱۴۰۰ منتشر کرده است، رقم شاخص ملی در این فصل 5.83 (نمره بدترین ارزیابی 10 است) محاسبه شده که تا حدودی از وضعیت این شاخص نسبت به ارزیابی فصل گذشته (پاییز ۱۴۰۰ با میانگین 5.94) بهتر است.

در زمستان ۱۴۰۰، فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، به ترتیب سه مؤلفه «غیرقابل‌پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها» و «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار» را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.

همچنین بر اساس یافته‌های طرح نشان می‌دهد، میانگین ظرفیت تولیدی (واقعی) بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در فصل زمستان معادل 41 درصد بوده است.

فعالان اقتصادی به‌طور متوسط، میزان تأثیر کرونا بر کسب‌وکار را 5.77 ارزیابی کرده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص کل کشور، شاخص استانی و سایر شاخص‌ها نیز در این فصل با در نظر گرفتن این عامل محاسبه و گزارش شده‌اند.

شاخص کسب‌وکار در استان‌ها

بر اساس یافته‌های این طرح در زمستان ۱۴۰۰، استان‌های سیستان و بلوچستان، قم و چهارمحال و بختیاری به ترتیب دارای بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار و استان‌های مرکزی، آذربایجان غربی و فارس به ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند.

وضعیت کسب‌وکارها در بخش‌های سه‌گانه اقتصاد

بر اساس نتایج این پایش در زمستان ۱۴۰۰، وضعیت محیط کسب‌وکار در بخش خدمات (5.77) در مقایسه با بخش‌های کشاورزی (5.69) و صنعت (5.62) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.

در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4، رشته فعالیت‌های «املاک و مستغلات»، «سلامت انسان و مددکاری اجتماعی» و «سایر فعالیت‌های خدماتی» دارای بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار بوده‌اند و در مقابل رشته فعالیت‌های «مالی و بیمه»، «اداری و خدمات پشتیبانی» و «هنر، سرگرمی و تفریح» بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور تجربه کرده‌اند.

 وضعیت بنگاه‌ها

نتایج پایش ملی محیط کسب‌وکار در فصل زمستان ۱۴۰۰ برحسب تعداد کارکنان شاغل در بنگاه‌ها نشان می‌دهد در این فصل بنگاه‌های با 11 تا 49 کارکن (5.83) دارای بدترین وضعیت و بنگاه‌های دارای 101 تا 200 کارکن (5.54) دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر بنگاه‌ها ارزیابی شده‌اند.

همچنین بررسی وضعیت محیط کسب‌وکار کشور برحسب سال تأسیس بنگاه اقتصادی نشان می‌دهد که در کارگاه‌های 11 تا 15 سال، بدترین وضعیت (5.81) و در کارگاه‌های کمتر از 2 سال، بهترین وضعیت (5.49) ارزیابی شده است.

شاخص محیط کسب‌وکار بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین

شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران در زمستان ۱۴۰۰ بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین عدد 6.05 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به‌دست‌آمده است که بهتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (پاییز 1400 با میانگین 6.14) است. میانگین ارزیابی محیط اقتصادی عدد 6.31 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 6.41 حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 5.84 است که در فصل گذشته عدد 5.92 ارزیابی شده بود.

بر این اساس، محیط جغرافیایی با عدد 5.23 و محیط مالی با عدد 8.20 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند. لازم به ذکر است که شاخص شین به دلیل در نظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.

رد پای کرونا در محیط کسب‌وکار

در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4 در فصل زمستان ۱۴۰۰، فعالیت‌های «سایر فعالیت‌های خدماتی (8.22)»، «املاک و مستغلات (7.27)» و «تأمین جا و غذا شامل هتل‌ها، اقامتگاه‌ها و رستوران‌ها و تالارهای پذیرایی (6.87)» بیشترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا تحمل کرده‌اند و در مقابل رشته فعالیت‌های «مالی و بیمه (3.50)»، «آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه (4.46)» و «استخراج معدن (5.02) کمترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا نسبت به سایر فعالیت‌ها متحمل شده‌اند.

همچنین در فصل زمستان ۱۴۰۰، میزان آسیب وارده بر کسب‌وکارها از شیوع ویروس کرونا در استان‌های اردبیل (7.92)، خراسان جنوبی (7.78)، گلستان (7.51) و کردستان (7.07)، بیشترین مقدار و در استان‌های مرکزی (4.27)، آذربایجان شرقی (4.49)، اصفهان (4.96) و سمنان (5.07) کمترین مقدار نسبت به سایر استان‌ها توسط فعالان اقتصادی ارزیابی شده‌اند.

متن کامل گزارش پایش کسب و کار در زمستان۱۴۰۰ را اینجا دریافت کنید