عکس: تسنیم، محمدعلی اسدی.
ایده تعریف ارزهای ارزان‌قیمت با عنوان حمایت از معیشت مردم سالیان سال است که در اقتصاد ایران اجرایی شده و همواره به یک نتیجه منفی رسیده است؛ با این حال سیاست‌گذاران حاضر نیستند دست از این مدل مدیریت نرخ ارز بردارند و فقط نرخ‌ها را تغییر می‌دهند.
ارز 1226، ارز 4500، ارز 28 هزار و 500 و صحبت درباره ارز 38 هزار و 800 تومان؛ همگی نرخ‌هایی هستند که در دولت‌های مختلف به عنوان ارز ارزان در راستای حمایت از مصرف‌کنندگان، تعیین شدند و در نهایت به نتیجه نرسیدند.
با این اوصاف به نظر می‌رسد دولت باید برای یک بار هم که شده باید این سیاست نادرست را کنار بگذارد و به تک نرخی شدن ارز تن بدهد تا این چالش جدی و قدیمی برای همیشه از بین برود. فعالان اقتصادی و کارشناسان این حوزه همواره بر لزوم تک نرخی شدن ارز تاکید کردند؛ اما نتوانستند تصمیم‌گیران نهایی را متقاعد کنند که گرچه با تعیین یک نرخ برای ارز و سپردن آن به شرایط بازار و نظام عرضه و تقاضا، شاهد افزایش قیمت خواهیم بود؛ اما به تدریج این فشار قیمتی برطرف شده و شاهد متعادل شدن اقتصاد کشور خواهیم بود.
زمانی که دولت سیزدهم تصمیم گرفت ارز 4200 تومان را حذف کند، این امید به وجود آمد که دولت به سمت تک نرخی شدن ارز پیش خواهد رفت؛ اما مجدد با مطرح شدن ارز 28 هزار و 500 تومان شاهد ادامه شرایط گذشته در بازار بودیم، حال که برخی از نرخ 38 هزار و 800 تومان صحبت می‌کنند.
جمشید نفر، فعال اقتصادی و دبیرکل کنفدارسیون صادرات در گفت‌وگو با «اتاق ایران آنلاین» از تعیین ارز ارزان به عنوان روشی برای حمایت از معیشت جامعه و اصرار دولت‌ها بر تداوم این سیاست، انتقاد کرد و خواستار حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز شد.
به باور او این سیاست سال‌هاست که امتحان شده و نتیجه‌اش به وضوح مشخص است؛ اما دلیل اصرار دولت‌ها بر تداوم آن مشخص نیست. این فعال اقتصادی تصریح کرد: دولت‌ها در ایران مدام به شیوه آزمون و خطا جلو رفتند؛ اما همین شیوه را هم درست اجرا نمی‌کنند؛ اگر سیاستی آزمون شد و به خطا رسید باید کنار گذاشته شود؛ اما در ایران مجدد آزمون می‌شود.
دبیرکل کنفدراسیون صادرات معتقد است: تعیین نرخ ارز ارزان‌تر برای تامین برخی از کالاها فقط به ایجاد فضای رانتی و فسادبرانگیز منتهی می‌شود و مردم هم کالای خود را برمبنای این ارز دریافت نمی‌کنند.
او پیشنهاد داد: در شرایط تحریم که ارزهای صادراتی به راحتی در اختیار قرار نمی‌گیرد و 35 درصد از واردات کالاهای اساسی هم به طور مستقیم در ارتباط با معیشت مردم صورت می‌گیرد، بهتر است از روش‌های کنترل کالایی و تک نرخی شدن ارز استفاده و به این ترتیب به رشد صادرات هم کمک کنیم. در این مسیر به تدریج عرضه و تقاضا، قیمت‌ها را در سطح جامعه متعادل می‌کند.