مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در گزارشی به بررسی واکنش «رسانه‌ها، تحلیلگران و سیاستمداران به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا» پرداخته است.
در این گزارش آمده: رسانه‌ها، تحلیلگران و سیاستمداران ایرانی به طور کلی بر سه جنبه کلیدی تمرکز کرده‌اند: پیامدهای سیاسی، پیامدهای اقتصادی، و آینده بالقوه روابط ایالات متحده و ایران در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ.
این گزارش می‌افزاید: محافظه‌کاران و اصولگرایان بازگشت ترامپ را فرصتی برای نشان دادن استقامت و مقاومت ایران در برابر نفوذ آمریکا می‌دانند. آن‌ها معتقدند تداوم خصومت آمریکا موقعیت آن‌ها را تقویت می‌کند و نیاز ایران به حفظ توان نظامی و اتحادهای منطقه‌ای خود را نشان می‌دهد.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان ضمن اذعان به چالش‌های ناشی از انتخاب ترامپ، خوش‌بینی محتاطانه‌ای نسبت به پتانسیل تعامل محدود، هرچند با تأکید بر خوداتکایی، ابراز می‌کنند. آن‌ها بر این باورند که ایران باید کاهش تنش‌ها با آمریکا و کشف راه‌های دیپلماتیک را در اولویت قرار دهد و در عین حال بر تقویت اقتصاد داخلی و تنوع بخشیدن به روابط خارجی خود تمرکز کند.
در این گزارش آمده: در میان کارشناسان اقتصادی ایران اتفاق نظر وجود دارد که ریاست‌جمهوری دوم ترامپ احتمالاً به تشدید تحریم‌ها منجر می‌شود و فشار بیشتری بر اقتصاد ایران وارد می‌کند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که ترامپ در کوتاه‌مدت کمپین «فشار حداکثری» را بازگرداند و احتمالاً تحریم‌ها را تشدید کند و صادرات نفت ایران را هدف قرار دهد، که می‌تواند به کاهش درآمد، کاهش ارزش پول و افزایش تورم منجر شود.
این گزارش ادامه می‌دهد: تحلیلگران بر اهمیت تلاش‌های ایران برای کاهش تأثیر تحریم‌ها از طریق تنوع بخشیدن به اقتصاد، تقویت مشارکت با کشورهایی مانند چین و روسیه، و ارتقای نوآوری‌های داخلی و پیشرفت‌های فناوری تأکید می‌کنند.
بر مبنای گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، یکی از زمینه‌های مهم نگرانی، احتمال افزایش تنش‌های نظامی در منطقه است. روابط نزدیک ترامپ با اسرائیل، همراه با سابقه استفاده از تاکتیک‌های تهاجمی او، نگرانی‌هایی را در مورد احتمال رویارویی نظامی افزایش داده است. برخی تحلیلگران بر این باورند که اقدامات ترامپ، مانند ترور قاسم سلیمانی، نشان‌دهنده تمایل وی به استفاده از زور است و می‌تواند او را برای به چالش کشیدن حضور نظامی ایران در منطقه ترغیب کند.
در این گزارش تأکید شده است: در حالی که احتمال مذاکرات مستقیم بین ایالات متحده و ایران در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ نامشخص است، تحلیلگران پیشنهاد می‌کنند که دیپلماسی غیرمستقیم و ارتباطات مداوم هم می‌تواند نقشی در مدیریت تنش‌ها و کشف راه‌های گفتگو داشته باشد. کشورهایی مانند عمان و قطر که در گذشته ارتباط بین دو کشور را تسهیل کرده‌اند، می‌توانند به عنوان واسطه عمل کنند.
در ادامه این گزارش آمده است: پتانسیل توافق هسته‌ای جدید بین آمریکا و ایران در دوران ترامپ بعید تلقی می‌شود، به ویژه با توجه به خروج قبلی از برنامه جامع اقدام مشترک. تحلیلگران حدس می‌زنند که هرگونه توافق آتی مستلزم امتیازات قابل توجهی از سوی ایران است که ممکن است محتمل نباشد.
بر اساس این گزارش، انتظار می‌رود واکنش ایران به ریاست‌جمهوری دوم ترامپ ترکیبی از مقاومت و عمل‌گرایی با هدف حفظ منافع ملی خود در یک محیط ژئوپلیتیک پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی باشد.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.