ناترازی انرژی در کشور به چالشی ملی تبدیل شده است. این بحران همه حوزه‌ها از جمله بخش کشاورزی را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است؛ بخشی که به‌رغم نقش کلیدی در امنیت غذایی از کم‌ترین زیرساخت‌های جدید در مصرف انرژی بهره‌مند است.
مصرف انرژی در بخش کشاورزی اگرچه در مقایسه با صنعت، کمتر است؛ اما به دلیل فرسودگی تجهیزات، نبود الگوی مصرف و ناهماهنگی در مدیریت منابع، بهره‌وری آن بسیار پایین است. از آبیاری سنتی گرفته تا سیستم‌های فرآوری اولیه محصولات، حجم بالایی از انرژی در این زنجیره بدون بهره‌وری مطلوب مصرف می‌شود.
راهکار اصلی در این مسیر، هوشمندسازی کشاورزی است. تجربیات موفقی در کشور وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده از سیستم‌های هوشمند و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، می‌تواند تا ۳۰ درصد در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی ایجاد کند. نمونه‌هایی از این تجربه در حوزه آبزی‌پروری و آبیاری هوشمند در استان‌های جنوبی، گویای ظرفیت بالای این رویکرد است.
علاوه بر آن، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و به‌کارگیری پنل‌های خورشیدی در مزارع و تأسیسات کشاورزی، گام مؤثری در کاهش وابستگی به شبکه برق و جلوگیری از افت ولتاژ و خاموشی‌های دوره‌ای خواهد بود.
برای تحقق این اهداف، لازم است دولت با حمایت پلکانی و ارائه تسهیلات هدفمند، زمینه آموزش، فرهنگ‌سازی و انتقال تدریجی از روش‌های سنتی به نوین را فراهم کند.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران آماده است تا با همکاری وزارتخانه‌های ذی‌ربط، نقشه راهی جامع برای ارتقای بهره‌وری انرژی در کشاورزی طراحی و اجرا کند. بدون اصلاح این مسیر، نه تنها بحران انرژی، بلکه امنیت غذایی کشور نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.