در دنیایی که رقابت کشورها برای سبقت گرفتن در توسعه اقتصادی، بیش از همیشه نمود پیداکرده است، تحصیل ابزاری چون تولید کالاهای باکیفیت، توسعه صادرات غیرنفتی، گسترش مراودات تجاری و بهبود روابط سیاسی بین‌الملل بر هیچ‌کس پوشیده نیست. عواملی که همگی چنان حلقه‌های یک زنجیر، می‌توانند چرخ‌های عرابهٔ رشد اقتصادی را به‌پیش کشانده و حرکتی به‌سوی گسترش رفاه و تعادل و بهبود سطح معیشت را ایجاد کنند.
کشور ما در دوره پسابرجام، با توسعه روابط سیاسی با کشورهای مختلف، توانسته تحرکی را حداقل از بعد روانی در فضای روابط خارجی و توسعه اقتصاد بین‌الملل ایجاد کرده و امیدواری لازم درزمینهٔ توسعه مراودات تجاری و بهبود وضعیت مالی کشور در رگ‌های اقتصادی جامعه شریان دهد.
توسعه سطح صادرات غیرنفتی جز با بهبود روابط سیاسی، رؤیایی است که به‌سختی قابل حصول است. دیدار، مذاکره و تفاهم با عوامل سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف سریع‌ترین راه برای رونق تجارت در کشور است و این مهم را نباید به‌هیچ‌عنوان مورد اغفال قرار داد.
وجود منابع غنی و پررونق در کشور که زمینه سرمایه‌گذاری را به‌نحو مطلوب فراهم می‌آورد، عاملی انگیزشی در جهت جذب سرمایه‌های خارجی است. بی‌هیچ تعارف هیچ فعال اقتصادی در جهان نمی‌تواند به‌سادگی از استعدادهای طبیعی و ظرفیت‌های بی‌بدیل کشور ما درزمینهٔ مختلف اقتصادی بگذرد. این‌که ایران کشوری ثروتمند و سرشار از ذخایر انسانی، معدنی، طبیعی است، میل به ورود را در دل هر فعال‌اقتصادی جویای سود قرار داده تا که از این فرصت با توجه به شرایط پسابرجام موجود به بهترین نحو بهره ببرد. مقبولیت و مطلوبیت دو عامل مهم در ایجاد روابط است که تا زمانی که در هر به آن معتقد باشند، می‌توان به سود و نتیجه مطلوب امیدوار بود.
اکثر کشورهای جهان به این باور رسیده‌اند که ایران، کشوری صلح‌طلب است و محدود کردن روابط اقتصادی با ایران جز ضرر رساندن چیزی را عاید نخواهد نمود. پس بهتر است روابط تجاری و اقتصادی بین‌الملل خویش را بیش‌ازپیش مهم برشمرده و درراه گسترش روزافزون مراودات تجاری با بهره از اهرم‌های سیاسی و تعاملات مناسب قدم برداریم.
تولید مطلوب، شاهراه بهبود وضعیت اقتصادی
نبض اقتصاد هر کشور با تولید و صنعت می‌تپد. نبضی که اگر نوای مطلوب بگیرد سبب توسعه گردش مالی، بالا بردن محورهای مطلوبیت نهائی، افزایش حجم صادرات و رشد درآمد ملی خواهد شد.
شاید در نگاه اول افزایش تولید ساده انگاشته شود. اما نباید غافل شد که تولید دارای قدرت رقابت با کالای جهانی هرچند در میزان و مقدار محدود، بسیار سودآورتر و اثربخش‌تر از تولید بی‌کیفیت و غیرقابل‌رقابت است.
برای اثربخشی تولید و تقویت صنعت لازم است زمینه لازم برای تولید کالاهای باکیفیت فراهم شود. زمینه‌هایی چون تأمین مناسب‌ترین مواد اولیه موردنیاز و ورود تکنولوژی نوین تولید در خط‌های صنعتی کشور (که این دو عامل مستقیماً به روابط اقتصادی خارجی کشور بازمی‌گردد) و ایجاد تسهیلات لازم درزمینهٔ راه‌اندازی و بهبود خطوط تولید که جز با حمایت بخش‌های دولتی از طریق اعطای اعتبارات، امتیازات، معافیت‌های ویژه و تخفیف عوارض مختلف امکان‌پذیر نیست.
تولید بسان شاهراهی اقتصادی برای توسعه‌یافتگی یک جامعه است. کلیه راه‌های این مسیر چون بهبود روابط خارجی، ایجاد تکنولوژی به این شاهراه ختم می‌شود. بهبود کمی و کیفی تولید به معنی توسعه اقتصادی یک جامعه است. هیچ‌گاه نمی‌توان بهبود عواملی چون سطح معیشت، میزان اشتغال، گردش مالی، درآمد ملی، مطلوبیت نهایی، رفاه و مراودات تجاری را جدا از مسیر صنعت و تولید کالاهای باکیفیت ملی دانست.
تولید باکیفیت کالاها، یعنی رقابت‌پذیر بودن آن‌ها با محصولات مشابه خارجی و رقابت‌پذیری آن یعنی ایجاد تقاضا برای کالاها. وقتی تقاضایی برای کالا افزایش می‌یابد قطعاً نیاز به عرضه (تولید) بیشتر آن وجود داشته و این یعنی کسب کار، درآمد و رفاه بیشتر.
چیزی که در حوزه تولید به آن اهمیت لازم داده نشده، تولید هدفمند کالاهاست. تولیدی باید با نگاه هوشمندانه به بازارهای هدف و به تقاضای کشورهای طرف معامله صورت گیرد. بر کسی پوشیده نیست که می‌توان با شناسایی کالاهای موردنیاز کشورهای هدف و تولید و بسته‌بندی آن‌ها، باکیفیت و سلیقه مدنظر آن‌ها میزان صادرات را به شکل فزاینده افزایش داد. موردی که به دلیل دید کوتاه به افق آینده و تفکر در سود کلان کوتاه‌مدت به‌جای درآمد پایدار و مداوم، همواره مغفول مانده است.
مشترکات دینی، مذهبی، زبانی، فرهنگی و اجتماعی ما با غالب کشورهای همسایه اهرمی مهم در توسعه صادرات کالاهای تولید شه به آن کشورهاست. از سوی دیگر توجه به این نکات در نحوه تولید و بسته‌بندی کالاها بی‌شک سطح تقاضای این کشورها را نسبت به کالاهای ایرانی افزایش خواهد داد. صنعت ما با بهره‌گیری از منابع طبیعی غنی چون نفت، گاز، معادن کانی، آب و زمین‌های حاصلخیز توان بالای را دارد. منابعی که برای یک کشور در توسعه اقتصادی مهم و اساسی بوده و می‌تواند به‌راحتی مسیر توسعه‌یافتگی اقتصادی را برای هر کشور فراهم نماید.
ایران در شرایط بیم و امید فعلی توانایی گام نهادن در راه توسعه و جهش اقتصادی را به کمک بهره‌گیری از تقویت صنعت، رشد تولید ناخالص ملی و بهبود روابط خارجی داراست تا بتواند با بهره‌مندی از این سه اهرم اساسی حجم صادرات غیرنفتی را افزایش و به اهدافی چون افزایش درآمد ملی و بهبود سطح معیشت و رفاه جامعه نایل آید.