«عزم راسخ و صبوری؛ با اینها بر مشکلات غلبه میکنیم.» این را معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد کرواسی میگوید که در رأس یک هیات اقتصادی به اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران آمده است. «مارتینا دالیچ» طی سفر به تهران به اتاق ایران آمده تا با غلامحسین شافعی درباره مسائل تجاری گفتوگو کند.
کرواسی از جمله اولین کشورهایی است که پس از امضای برجام برای بررسی فرصتهای تجاری وارد ایران شد؛ آن هم با هیاتی به سرپرستی رئیس جمهور وقت کولیندا گرابار کیتاروویچ. حضور این مقام رسمی حاکی از میزان اهمیت تعامل تجاری با ایران برای این کشور بود.
کرواسی در سال 1991 از یوگسلاوی جدا شد و از همان ابتدا مذاکره خود را برای پیوستن به اتحادیه اروپا آغاز کرد؛ مذاکراتی که نتیجه آن چیزی جز الحاق به این پیمان سیاسی در سال 2013 نبود. کرواسی بیست و هشتمین عضو اتحادیه اروپاست که عضویت در این اروپا را راهی برای دور شدن از آثار مخرب جنگهای دهه نود و رسیدن به رشد اقتصادی دانسته است.
در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار کولیندا گرابار کیتاروویچ، یک زن رئیسجمهور کرواسی شد و در اردیبهشت سال 95 یعنی چند ماه پس از رسیدن به کرسی ریاستجمهوری به ایران سفر کرد. «وچرنی» یکی از پر تیراژترین روزنامههای کرواسی درباره سفر رئیسجمهور این کشور به ایران نوشته بود: «بعد از برداشته شدن تحریمهای ایران، مقامهای اقتصادی و سرمایهگذاران کشورهای بسیاری به ایران سفر کرده اند. مطمئناً دیدار خانم کلیندا گرابار کیتاروویچ و هیات بزرگ اقتصادی همراه او که با برنامهریزی و هماهنگی اتاق بازرگانی کرواسی (HGK) انجام میشود، موفقیتآمیز خواهد بود و نتایج مطلوبی در پی خواهد داشت. علاوه بر روابط سیاسی بسیار خوب، دو کشور به دنبال افزایش روابط اقتصادی نیز هستند.»
پس از آن در مردادماه همان سال نیز معاون وزیر خارجه کرواسی با معاون بینالملل اتاق ایران دیدار و در زمینه مراودات بانکی میان دو کشور بحث و گفتگو کرد.
مارتینا دالیچ، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد کرواسی در حاشیه دیدار با رئیس اتاق ایران در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری اتاق ایران به تشریح وضعیت روابط اقتصادی میان دو کشور میپردازد. لحن او حین مصاحبه با گرمی و قاطعیتی همراه است که گواه بر امیدواری و اطمینان خاطر او از حل مهمترین مشکل بین ایران و کرواسی، یعنی مسائل مالی است.
معاون نخستوزیر کرواسی خود واقف است که علیرغم رابطه خوب سیاسی بین دو کشور، هنوز حجم مبادلات اقتصادی قانعکننده نیست و تراز تجاری 60 میلیون دلاری نیز مهر تائیدی بر این امر است. او دلیل اصلی حضورش در ایران را رسیدگی به همین موضوع عنوان میکند و طی این سفر با مسئولان دولتی از جمله وزیر امور خارجه، وزیر اقتصاد، معاون رئیسجمهور و رئیسکل بانک مرکزی نیز دیدار کرده است.
مارتینا دالیچ میگوید: فرصتهای تجاری بسیاری در زمینه نفت و انرژی، داروسازی، تولید مواد غذایی، مهندسی ماشینآلات، کشتیسازی و ساخت و بازسازی زیربناهایی مانند راهآهن بین ایران و کرواسی وجود دارد. با این وجود سطح روابط تجاری اصلاً قابل قبول نیست و باید از سوی هر دو کشور شرایط لازم برای افزایش تراز تجاری فراهم شود.
وزیر اقتصاد کرواسی باور دارد که رصد این پتانسیلها و تبدیل آن به فرصت اقتصادی وظیفه بخش خصوصی است؛ در عین حال مقامهای دولتی در ایران و کرواسی نیز باید محیط مناسب را برای انجام این کار فراهم کند.
او درباره علت پایین بودن سطح روابط تجاری توضیح میدهد: وقتی گذشته را مرور میکنم میبینم مهمترین مانع تجارت ایران و کرواسی چیزی جز سیستم پرداخت نبوده است.
دالیچ با اشاره به عضویت کرواسی در اتحادیه اروپا ادامه میدهد: احتمالاً در آینده مشکلی برای موضوعات بانکی بین دو کشور وجود نخواهد داشت، اما برای عمق دادن به روابط باید پرداختها به صورت سیستماتیک انجام شود. در هر صورت معتقدم با همکاری یکدیگر میتوانیم موانع را کنار بزنیم و در انجام این کار اگر کنار یکدیگر باشیم، قطعاً موفق خواهیم شد.
معاون نخستوزیر کرواسی درباره سیستم بانکی این کشور میگوید: با توجه به خصوصی بودن بانکها در کرواسی، نیاز است خود بانکها برای مبادلات مالی با ایران وارد عمل شوند، این در حالی است که بانک مرکزی کرواسی به بانکهای زیرمجموعه خود اطلاع داده هیچ منعی برای کار با بانکهای ایرانی وجود ندارد.
او ادامه میدهد: مشخص است که ما نمیتوانیم به بانکها دستور دهیم چه کاری انجام دهند، با این حال با سیستم بانکی مذاکراتی برای تسهیل پرداختها انجام میدهیم و معتقدیم آنها در زمان مناسب میتوانند مشکلات اجرایی را برطرف کرده و با بانکهای ایرانی تعامل برقرار کنند.