دیروز کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران میزبان فرود عسگری، مدیرکل سازمان گمرک ایران بود و اعضای این کمیسیون در نشستی با حضور مجتبی پورسیف، معاون فنی و امور گمرکی این سازمان، معصومه آقاپور علیشاهی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس و مظفر علیخانی، معاون خدمات فنی و بازرگانی اتاق ایران به بررسی مشکلات موجود در حوزه واردات کشور پرداختند.
محمد جعفری، رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با انتقاد از نگاه منفی به واردات کالا به کشور، گفت: متأسفانه جوسازی‌ها به نحوی است که گویا واردکننده هم مانند قاچاقچی کار خلاف انجام می‌دهد درحالی‌که افراد حاضر در این جمع همگی جزو واردکنندگان شناسنامه‌دار و شفافی هستند و بخش عمده واردات آنها برای کمک به تولید و تأمین مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز خطوط تولید انجام می‌شود.
جعفری در جلسه کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با رئیس‌کل گمرک، تصریح کرد: واردکنندگان علاوه بر مشکلاتی که از در حوزه ارز و مبادلات بانکی در محیط بین‌الملل دارند، در حوزه امور گمرکی نیز با مسائلی مواجه هستند که هم از نظر مالی و هم از نظر زمانی هزینه‌های سنگینی به آنها تحمیل می‌کند.
در ادامه واردکنندگان حاضر در این نشست به بیان مشکلات خود پرداختند. نماینده واردکنندگان مکمل‌های دارویی با انتقاد از شیوه ارزش‌گذاری کالاهای وارداتی در گمرک، گفت: در زمان ترخیص کالا، کارشناسان گمرک واردکننده را متهم می‌کنند که ارزش کالا را کمتر از میزان واقعی اظهار کرده و در آن‌سوی ماجرا کارشناسان وزارت بهداشت در زمان قیمت‌گذاری کالا ادعا می‌کنند قیمت اظهار شده از سوی واردکننده بالا و غیرواقعی است.
این واردکننده اظهار کرد: مشخص نیست در این وضعیت گمرک فقط به دنبال کسب درآمد است یا برای تسهیل امور نیز کاری انجام می‌دهد.
همچنین عضو هیات مدیره مجمع واردات نیز با انتقاد از شیوه قیمت‌گذاری کالاهای وارداتی، شیوه فعلی را خلاف قانون دانست و گفت: ما زورمان به متولیان امر نمی‌رسد که حقمان را بگیریم اما گمرک می‌تواند روندی در پیش بگیرد که مشکلات واردکنندگان در این حوزه رفع شود.
او ادامه داد: اینکه کارشناسان گمرک قیمت یک کالا را در سطح بازار ملاک قرار می‌دهند و با روش معکوس و کم کردن هزینه‌های قبلی، قیمت کالا را مشخص می‌کنند، بی‌اعتبار است و اگر در طول همه سال‌ها واردکنندگان در برابر این کار سکوت کرده‌اند فقط به دلیل ناتوانی آنها در احقاق حق بوده است نه رضایت از این شیوه.
عضو هیات مدیره انجمن لوازم‌خانگی، قاچاق لوازم‌خانگی را مشکل جدی این صنف برشمرد و با انتقاد از توقیف شدن لوازم‌خانگی قانونی به‌واسطه ظن قاچاق، گفت: گمرک مرجع آپلود کردن شماره سریال لوازم‌خانگی وارداتی در سامانه است اما اغلب وارد این کار انجام نمی‌شود و تعزیرات کالا را قاچاق تلقی کرده و مشکلاتی برای فروشنده ایجاد می‌کند درحالی‌که این کالا از مجرای قانونی و با پرداخت تمامی حقوق متعلقه وارد کشور شده و قاچاق نیست.
عضو کمیسیون پوشاک مجمع واردات نیز در این نشست با اشاره به ممنوعیت ثبت سفارش و واردات 1339ردیف تعرفه‌ای، تصریح کرد: این مساله مستقیماً بیکاری چندین هزار نفر از واردکنندگان و نیروی کار بنگاه‌های اقتصادی آنها را بیکار می‌کند.
او ادامه داد: از سوی دیگر برخی از سفارشات مربوط به این ردیف‌های تعرفه‌ای نیز به‌صورت تعرفه‌ای وارد گمرک شده‌اند و امکان ترخیص آنها وجود ندارد و این مساله به بلاتکلیفی واردکنندگان دامن زده است.
نماینده انجمن واردات مواد غذایی نیز در این نشست گفت: یکی از الزامات واردات موارد غذایی این است که هر بار محوله‌های وارداتی وارد گمرک می‌شود باید توسط سازمان استاندارد و وزارت بهداشت آزمایش شوند که این مساله با توجه به فسادپذیر بودن این محموله‌ها گاها مشکلات جبران‌ناپذیری برای واردکننده به همراه می‌آورد.
در این میان نماینده کمیسیون سخت‌افزار مجمع واردات از رئیس‌کل گمرک خواست با کسانی که برای انجام امور گمرکی واردکنندگان به دنبال ایجاد درآمد شخصی و اخذ رشوه و پول چایی هستند، برخورد کند.
حاضران در این نشست، بر اینکه همگی کم و بیش با این مشکل مواجه هستند و بدون دادن پول چایی موفق به انجام سریع کارهای خود نمی‌شوند، تأکید کردند. به گفته حاضران در نشست، متأسفانه فساد در این حوزه به حدی رسیده که اگر واردکننده‌ای کارهای خود را کاملاً قانونی انجام دهد اما پول چایی این افراد را ندهد باید مدت طولانی درگیر بوروکراسی‌های گمرکی بماند.
اعضا همچنین انتقادهایی نسبت به محدود شدن ارتباط واردکننده با کارشناسان گمرک داشتند و از مدیرکل گمرک خواستند با حذف واسطه‌ها، امکان تعامل با کارشناسان را فراهم کند.
در پایان نایب‌رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران اظهار کرد: عدم هماهنگی بین گمرک، بانک مرکزی و سامانه تجارت مشکلات زیادی برای واردکنندگان به همراه داشته است و ازآنجایی‌که در این حوزه، گمرک مسئولیت اجرایی دارد، از عسگری خواست به‌عنوان رئیس‌کل گمرک پیش‌قدم شود و نقش هماهنگ‌کنندگی این رابطه را بر عهده بگیرد.
پس از اتمام اظهارنظر حاضران در این نشست، فرود عسگری، رئیس‌کل گمرک ایران به بیان توضیحاتی پرداخت و به مواردی از مسائل موردانتقاد واردکنندگان پاسخ داد.
رئیس‌کل گمرک ایران گفت: در سال گذشته 57 میلیارد دلار واردات انجام شده که از این میزان 35 تا 40 درصد مربوط به واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بوده که همگی بدون نیاز به ارزیاب و کارشناس، از مسیر سبز وارد کشور شده‌اند.
عسگری ادامه داد: برای بخشی از واردات که گفته می‌شود مشکلاتی در حوزه ارزش‌گذاری و ترخیص آن موجود دارد، مشکل اصلی به کارت‌های اجاره‌ای و یک‌بارمصرف مربوط می‌شود که بسیار رایج شده است.
او با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی در خط مقدم مقابله با این اتفاق قرار دارد، اظهار کرد: باید ریشه‌یابی شود که چرا تجار واقعی سعی می‌کنند خود را پشت کارت‌های یک‌بارمصرف مخفی کنند گرچه ریشه بحث به جلوگیری از بدهی مالیاتی است.
عسگری همچنین با اشاره به تخلفاتی که با استفاده از کارت‌های یک‌بارمصرف انجام می‌شود، گفت: استفاده از کارت‌های اجاره‌ای باعث شده از سال 95 تاکنون حدود 11 هزار اظهارنامه بلاتکلیف داشته باشیم. از سوی دیگر مواردی دیده می‌شود کالاهای اظهار شده با کارت یک‌بارمصرف از یک گمرک به گمرک دیگری ترانزیت می‌شود.
او تأکید کرد: برای حل مشکلات بازرگانان شفاف و شناسنامه‌دار، ضروری است از بروز مشکل توسط کارت‌های یک‌بارمصرف جلوگیری شود.
رئیس‌کل گمرک درباره ظن قاچاق لوازم‌خانگی، تصریح کرد: این احتمال وجود دارد که چند درصد از شماره سریال‌ها در سامانه آپلود نشود یا با خطا مواجه شود اما در 18 نقطه پرتردد گمرک هم فیبر نوری داریم و هم ارتباط ماهواره‌ای برقرار کرده‌ایم ضمن اینکه دسترسی گلوگاه‌ها و پاسگاه‌ها نیز به‌طور مرتب برقرار است.
عسگری همچنین درباره ارزش‌گذاری کالاها در درب خروج گمرک، گفت: ما برای همه کالاها بند «پ» را اجرا نمی‌کنیم بلکه اگر سوابق ترخیص این کالاها وجود داشته باشد ما آن را ملاک قرار می‌دهیم.
او ادامه داد: در مورد آزمایش مواد غذایی نیز، اگر کالایی که یک‌بار آزمایش شده، دوباره از همان فروشنده قبلی وارد کشور شود نیازی به آزمایش مجدد نیست و این بحث هم ابلاغ و بخشنامه شده و اجرایی است.
عسگری در پایان از واردکنندگان خواست پرونده‌هایی که بدون پرداخت پول چایی به مشکل رسیده‌اند را برای رسیدگی به دست او برسانند و دیگر مواردی ازاین‌دست را نیز با او در میان بگذارند.
در ادامه نشست، معصومه آقاپور علیشاهی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با بیان اینکه مجلس شورای اسلامی برای بهبود محیط کسب‌وکار و حذف بروکراسی از فعالیت‌های اقتصادی عزم راسخ دارد، گفت: در شرایط فعلی کشور در وضعیت حساسی قرار گرفته و واقعاً باید ستاد جنگ اقتصادی تشکیل شود بااین‌وجود تلاش‌ها برای حمایت از فعالان تجارت خارجی ادامه دارد.
آقاپور ادامه داد: در حوزه گمرک نیز تلاش شده بروکراسی به حداقل برسد تا واردکنندگان به‌جز محدودیت‌های خارجی و مشکلات ناشی از فشارهای خارجی، مشکلی دیگری از طرف داخلی‌ها نداشته باشند.
او در ادامه از حاضران در نشست خواست در کنار انتقادهایی که به مسائل مختلف دارند، راهکارهایی هم برای حل این مسائل ارائه دهند تا روند رفع مشکلات تسریع شود.