کتاب مجموعه قوانین و مقررات تجاری اوراسیا که به همت اتاق مشترک ایران و روسیه گردآوری شده است، در نشستی با حضور نایب‌رئیس اتاق ایران و مدیرعامل منطقه آزاد انزلی رونمایی شد.
این کتاب می‌تواند اطلاعات موردنیاز بازرگانانی که قصد حضور در بازار این منطقه را دارند، در اختیار آنها قرار دهد. البته از آنجا که ایران توانسته برای مدت 3 سال به صورت آزمایشی وارد پیمان‌نامه اوراسیا شود، بدون شک آشنایی با قوانین تجاری حاکم بر این بازار برای تجار ایرانی ضروری است. بدون اطلاع از تسهیلات موردنظر این پیمان‌نامه و دیگر قوانین موجود نمی‌توان حضور مؤثر و پایداری در این بازار داشت.
هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه در این نشست با تأکید بر اهمیت انتشار این اطلاعات و حتی ارائه اطلاعات تکمیلی در جلدهای بعدی این کتاب، تصریح کرد: منطقه اوراسیا از آنجا که به ایران نزدیک است و خوشبختانه روابط سیاسی خوبی بین کشورهای این منطقه و ایران وجود دارد، از جمله بازارهایی است که باید در آن حضور شایسته‌ای داشته باشیم هرچند تا به امروز فرصت‌های حضور در آن را از دست داده‌ایم.
وی ادامه داد: طبق توافق‌های انجام شده، قرار است ایران به مدت 3 سال به صورت آزمایشی وارد پیمان‌نامه اوراسیا که بین 5 کشور روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان منعقد شده، شود. این حضور می‌تواند فرصتی استثنایی باشد تا بازرگانان ایرانی بتوانند با استفاده از انواع معافیت‌ها و امکان حضور رقابتی در این منطقه، بازار را در اختیار بگیرند. متأسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم از فرصت‌هایی که در این منطقه داشته‌ایم، استفاده کنیم.
بر اساس اظهارات این فعال اقتصادی در حال حاضر لایحه الحاق به پیمان‌نامه اوراسیا که از سوی دولت به تصویب رسیده، در اختیار مجلس قرار نگرفته و در نتیجه همچنان این پروژه وارد فاز اجرایی نشده است. امیدواریم این مراحل کار هر چه سریع‌تر طی شود و بخش خصوصی بتواند در شرایط امروز که با انواع محدودیت‌های ناشی از تحریم مواجه است از عواید حاصل از این پیمان‌نامه استفاده کند.
نگاه‌های احتیاط‌آمیز دولت مانع از رشد تجارت خارجی می‌شود
پدرام سلطانی، نایب‌رئیس اتاق ایران نیز در این رابطه به چند نقطه ضعف و کاستی که تاکنون شاهد آنها بوده‌ایم، اشاره کرد. وی تشریح کرد: تاکنون دولت‌ها همواره در مذاکرات خود برای انعقاد موافقت‌های تجارت ترجیحی یا تجارت آزاد، محتاطانه عمل کرده‌اند. نگاه دولتمردان ما این‌گونه بوده که صنعت یا کشاورزی ایران آن‌قدر آسیب‌پذیر بوده و سطح رقابت‌پذیری پایینی دارد که بدون دیوار تعرفه‌ها توان پیش روی ندارد.
وی بی‌اعتنایی به پیشنهاد‌های و نظرات بخش خصوصی در پروسه مذاکرات دولت با کشورهای دیگر برای انعقاد انواع موافقت‌نامه‌های تجارت ترجیحی را مورد انتقاد قرار دارد و اضافه کرد: هیچ‌گاه در جریان مذاکرات حتی یک نماینده از بخش خصوصی نیز حضور نداشته است.
نایب‌رئیس اتاق ایران همچنین نبود مطالعات کارشناسی و دقیق بر مبنای مدل‌های روز سنجش رقابت‌پذیری و کاهش تعرفه‌ها را یکی دیگر از کاستی‌های موجود در این حوزه دانست و تصریح کرد: در موافقت‌نامه تجارت ترجیحی که بین ایران و ترکیه به امضا رسید، می‌توانستیم خیلی بهتر از آنچه توافق شد، عمل کنیم و امتیازها یا منافع بیشتری به دست آوریم.
سلطانی همچنین به طولانی شدن پروسه الحاق ایران به انواع موافقت‌نامه‌ها اشاره و تأکید کرد: از آنجا که ایران تنها کشوری است که از بین اعضای اکو بعد از سال‌ها هنوز موافقت‌نامه اکوتا را نپذیرفته است و مانع از اجرای آن در منطقه اکو شده است، چشم بخش خصوصی ترسیده که مبادا در مورد پیمان اوراسیا نیز همین اتفاق رخ دهد.
وی ادامه داد: لازم است ایران در اقداماتی از این دست کمی سرعت و عمق بیشتری به فعالیت‌های خود بدهد و اجازه دهد بازرگانان ایرانی از تبعیض‌های تعرفه‌ای که در سطح دنیا لحاظ می‌شود، رها شوند و طعم تجارت آزاد را بچشند.
نایب‌رئیس اتاق ایران در ادامه به یکی از نقایص موجود در بخش خصوصی اشاره کرد و افزود: میزان مطالعه و سطح کنجکاوی بخش خصوصی کشور برای استفاده از مفاد این قراردادها نیز بسیار پایین است و در نتیجه منفعتی که اقتصاد کشور از آن می‌برد قابل مقایسه با کشور مقابل نیست. در مورد همین موافقت‌نامه تجارت ترجیحی بین ایران و ترکیه، تعداد زیادی از فعالان اقتصادی اصلاً خبر نداشتند چنین توافقاتی انجام شده است. بنابراین لازم است بخش خصوصی هم سطح آگاهی و اطلاعات خود را تقویت کند.
منطقه آزاد انزلی برای کار با منطقه اوراسیا آماده است
رضا مسرور، مدیرعامل منطقه آزاد انزلی نیز با تأکید به رشد چشمگیری که در انزلی شاهد هستیم، گفت: آمادگی لازم برای توسعه روابط تجاری با منطقه اوراسیا را داریم. هرچند در گذشته اهمال کاری کرده‌ایم اما امروز می‌توانیم گذشته خود را تا حدودی جبران کنیم.
وی تصریح کرد: متأسفانه سهم ایران از واردات روسیه تنها 16 صدم درصد است. در حالی که بازار واردات روسیه بزرگ بوده و از طرفی ایران مسیرهای ارتباطی خوبی با این کشور دارد اما نتوانسته از مزیت‌های خود استفاده کند.
وی همچنین از فعالیت بندر کاسپین به عنوان بزرگ‌ترین بندر در سواحل جنوبی دریای مازندران سخن گفت و تأکید کرد: به زودی این بندر به شبکه ریلی کشور متصل می‌شود و می‌تواند در رشد تجارت کشور نقش‌آفرین باشد.
رقبا جای خالی ایران در بازار اوراسیا را پر کردند
علیرضا اشرف، دبیرکل اتاق ایران تأکید دولت‌های ایران بر لزوم توسعه فرهنگی به جای توسعه روابط اقتصادی ایران با کشورهای منطقه CIS را مورد انتقاد قرار دارد و گفت: از زمانی که کشورهای این منطقه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، استقلال پیدا کردند، ایران تلاش کرد با فعالیت‌های فرهنگی در این کشورها، روابط خود را با آنها توسعه دهد اما امروز می‌بینیم که این مدل، شکست خورده و کشورهایی توانستند با فرسنگ‌ها فاصله، بازار این کشورها را در دست بگیرند و حتی از نظر فرهنگی نیز موفق‌تر از ما عمل کنند.
وی ادامه داد: در آن زمان این کشورها سیستم مالی تعریف شده‌ای نداشتند و لازم بود برای حضور بخش خصوصی در این بازارها، دولت پشتیانی و حمایت لازم را از آنها می‌کرد که متأسفانه چنین رویکردی در بدنه دولت وجود نداشت. در نتیجه کشورهای دیگر خیلی سریع جای خالی ما را پر کردند.
دبیرکل اتاق ایران تأکید کرد: امروز باید به دولت فشار بیاوریم تا هرچه سریع‌تر لایحه الحاق را به مجلس ارائه دهد تا مراحل تصویب، طی شده و بخش خصوصی بتواند از منافع آن استفاده کند.
فرصت حضور در بازار اوراسیا را از دست ندهیم
سیده فاطمه مقیمی، نایب‌رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه از فرصت به وجود آمده برای ایران و لزوم پیگیری مقدمات اجرایی شدن لایحه الحاق سخن گفت و تصریح کرد: تجار باید تا آنجا که می‌توانند سطح آگاهی خود را از قوانین و روش‌های کار در منطقه اوراسیا بالا ببرند. این بازار برای ایران بسیار مهم بوده و نباید با توجه به فرصت و ظرفیت ایجاد شده، زمان را از دست بدهیم.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته، بسیاری از فرصت‌های خود را از دست دادیم و متأسفانه به جایگاهی رسیدیم که درشان ما نیست.
به اعتقاد این فعال اقتصادی برای اینکه بتوانیم در حوزه تجارت بین‌الملل موفق باشیم باید روابط سیاسی موجود را در خدمت روابط اقتصادی قرار دهیم و زمینه توسعه سطح مبادلات بین‌المللی را مهیا کنیم.
.jpg)
