«عزیزم میای این طرفا حجابتو رعایت کن!» این کامنت یکی از چندین کاربر ایرانی بود که چندی پیش به صفحه رسمی کولیندا گرابار کیتاروویچ رئیسجمهوری کرواسی هجوم آورده بودند. این زن 48 ساله کروات که این چنین مورد رفتار اهانتآمیز کاربران ایرانی در شبکههای اجتماعی قرار گرفت نخستین زنی است که به سمت ریاستجمهوری در کرواسی رسیدهاست. انتخاب او هم به لحاظ جنسیت و هم به لحاظ سن پایینش از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مجله فوربز در سال 2016 نام او را در میان 50 زن قدرتمند جهان قرار دارد. شاید برای آن دستهای که به صفحه رسمی کیتاروویچ حمله کرده بودند قدرت این زن اهمیتی نداشته باشد اما مطرح شدن زنان به عنوان ابرقدرتهای دنیای امروز امری قابل تأمل است. از ایتالیا تا امریکا، از شیلی تا آفریقا؛ زنان تقریباً در تمامی نقاط دنیا موفق شدهاند به جایگاههای قدرت دست پیدا کنند و در مناسبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اثرگذار باشند. ابعاد اجتماعی و سیاسی زنان هر روز پررنگتر میشود و نقش آنها در این زمینه به صورت تدریجی در حال جدیتر شدن است. از فدریکا موگرینی نماینده اتحادیه اروپا گرفته تا کولیندا گرابار کیتاروویچ؛ نام همه این زنها در فهرست قدرتمندترین زنان دنیا قرار دارد حتی اگر مورد حمله تمسخرآمیز کاربران اینترنتی ایرانی و غیر ایرانی قرار بگیرند.
از زندان تا دفتر ریاست صندوق بینالمللی پول
تنها یک زن مقتدر میتواند مسیر خود را از زندان به بزرگترین سازمان اقتصادی در جهان تغییر بدهد. دادگاههایش به گوش خیلیها رسید اما اینها دلیل نشد که دوباره به عنوان رئیس مهمترین سازمان اقتصادی در جهان انتخاب نشود. این روزها دیگر نام صندوق بینالمللی پول با نام کریستین لاگارد گره خوردهاست؛ زن 60ساله فرانسوی که تا مرز زندان پیش رفت اما به جای زندان از دفتر ریاست صندوق بینالمللی پول سر درآورد. او اکنون برای دور دوم بر این سازمان ریاست میکند. لاگارد تا کنون دو بار ازدواج کرده و هر دو بار طلاق گرفتهاست. در حال حاضر نیز با فردی به نام ژاویر گیوکانتی زندگی میکند. هرچند او در زندگی شخصی چندان موفق عمل نکرده اما در مرحله نهادهای بزرگتر اجتماعی بسیار موفق ظاهر شدهاست. این زن گیاهخوار به سلامتیاش بسیار اهمیت میدهد و هر هفته به ورزش میرود. اتهاماتی که به او وارد میشود تا کنون اثری معکوس داشته و موفق نشده او را از قدرت کنار بزند، حال باید دید در آینده چه اتفاقاتی برای این زن خواهد افتاد.
جنجال ایتالیایی
نام این زن در ایران با بحث مذاکرات و توافق هستهای گره خوردهاست. کسی که جلسات متعددش با جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، فصل جدیدی را برای کشور رقم زد. فدریکا موگرینی نماینده اتحادیه اروپاست. زن 43 سالهای که به تازگی نام خودش را وارد فهرست زنان قدرتمند جهان کردهاست اما در همین مدت کوتاهی که قدم به دنیای قدرت زنان گذاشته از بسیاری دیگر جلوتر است. البته این زن ایتالیایی فعالیت سیاسی خود را از 15سالگی آغاز کردهاست. موگرینی مسلمان نیست اما مطالعات در حوزه فلسفه و سخنانش در این باره مباحثی را در اروپا در مورد مطرح کردهاست. او در مورد اسلام در اروپا گفتهاست: «اسلام در تاریخ اروپا جایگاهی دارد؛ این دین در فرهنگ اروپا و از آن مهمتر در گذشته و آینده این قاره حضور و اهمیت دارد. چه خوشتان بیاید و چه بدتان بیاید، این یک واقعیت است.» این سخنان موگرینی جنجالهایی را در اروپا به پا کردهاست اما آسیبی به قدرت او وارد نکردهاست.
شهردار افریقایی که رئیسجمهور شد
اغلب فعالیت سیاسی و قدرت داشتن زنان در جامعه نوعی توسعه سیاسی به شمار میآید؛ و از آنجا که تصور میشود افریقا جای چندان توسعهیافتهای نیست اینطور برداشت میشود که زنان نیز نباید نقش چندانی در ساختار قدرت در این منطقه داشته باشند. اما واقعیت چیز دیگری است. بیشترین فعالیت زنان در عرصه سیاست، اجتماع و اقتصاد در همین منطقه ظاهراً محروم است. کاترین سامبا پانزا مصداق عینی این حرف است. او تا مارس 2016 به عنوان ریاست جمهوری افریقای مرکزی قدرت را در دست داشت. این زن مسیحی 62ساله پیش از ریاستجمهوری به عنوان شهردار مشغول به کار بود.
قدرتمندترین بانوی چشمبادامی در شرق آسیا
نامش «پارک» است؛ نخستین رئیسجمهوری زن کره جنوبی که قدم به ایران گذاشت. فوربز او را به عنوان قدرتمندترین زن در شرق آسیا معرفی کردهاست. پارک گئونهی 64ساله نخستین زنی است که پس از هجده دوره ریاستجمهوری در کره جنوبی، قدرت اجرایی این کشور را در اختیار گرفتهاست. او به عنوان محافظهکارترین رئیسجمهوری کره جنوبی نیز شناخته شدهاست؛ شاید به خاطر همین محافظهکاری تا کنون ازدواج نکردهاست. پارک در فوریه 2013 با وعده ایجاد رفاه مالی و نشاط برای مردم به قدرت رسید و اکنون تمرکز خود را روی کاهش خشونت جنسی و خشونت خانگی در کشورش گذاشتهاست. بزرگترین انتقادی که به این زن قدرتمند وارد است، تعداد بسیار کم کنفرانسها و نشستهای خبریاش است. مخالفانش او را آدمی غیرارتباطی میدانند.
زنی سیاهپوست که بانوی نخست امریکا شد
«بابات قرار بود برای ما کار جور کنه، خبر نداری چی شد؟» این یکی از چندین کامنتی بود که چندی پیش برخی از کاربران ایرانی شبکه اجتماعی در صفحه اینستاگرام دخترِ این زن قدرتمند نوشته بودند. او نخستین زن آفریقایی-آمریکایی است که به عنوان بانوی نخست ایالات متحده امریکا دست یافتهاست. به همین خاطر است که در ایالات متحده امریکا الگوی بسیاری از زنان شدهاست. میشل اوباما تنها به خاطر سمت ریاستجمهوری همسرش باراک اوباما به شهرت نرسیدهاست بلکه فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خودش باعث شده به عنوان شخصیتی برجسته و مستقل از همسرش مطرح بشود. او اکنون نه تنها به عنوان یکی از قدرتمندترین زنان دنیا مطرح است بلکه جزو الهامبخشترین زنان نیز شناخته میشود.
قدرتِ تندیس مد
چندی پیش به همراه همسرش به عنوان زیباترین زوج سلطنتی اروپا معرفی شدند. پیش از آن نیز بارها و بارها در فهرست «خوشپوشها» قرار گرفتهاند. کیت میدلتون دوشس کمبریج از زمانیکه با شاهزاده ویلیام ازدواج کرد در کانون توجه رسانهها قرار گرفت. این زن 34 ساله از آنجا که اکنون عضوی از خاندان سلطنتی در بریتانیا به شمار میآید الگوی بسیاری از افراد محسوب میشود و به همین خاطر از قدرت بسیار زیادی نیز برخوردار است. کاترین به دلیل سلیقهای که در مد دارد مورد تحسین بسیاری قرار گرفتهاست. شاید قدرت او به اندازه ملکه الیزابت نباشد اما در زمینه نفوذ و تأثیرگذاری با وجود سن بسیار کمِ خود در برابرِ ملکه 90 ساله، چندین قدم جلوتر است. این تندیس مد میتواند بیشترین تأثیر را روی جوانان داشته باشد.
این زن موسفید لب تَر کند، بازار امریکا را آب میبرد
زنی پیر با صورتی گرد و چاق و موهایی کوتاه و کاملاً سفید چند سالی است که نبض بازار و سیاستهای اقتصادی ایالات متحده امریکا و جهان را در اختیار گرفتهاست. فوربز در چند سال اخیر هر سال او را در میان پنج زن قدرتمند جهان معرفی کردهاست. جنت یلن رئیس فدرال رزرو ایالات متحده امریکاست. شخصیت جالب و درک متفاوت این زن اقتصاددان از مسائل اقتصادی باعث شده نخستین زنی باشد که به عنوان رئیس مهمترین نهاد اقتصادی در ایالات متحده امریکا انتخاب میشود. همسر یلن نیز از برندگان جایزه نوبل اقتصاد است. این زن 69 ساله یهودی که طرفدار حزب دموکرات در امریکاست از فوریه 2014 تا کنون در دفتر فدرال رزرو امریکا مشغول به کار است. البته از اکتبر 2013 او را به عنوان نامزد جایگزین برای بن برنانکه معرفی کرده بودند. او در حال حاضر در مقطعی حساس به قدرت رسیدهاست؛ همه در انتظار افزایش نرخ بهره بانکی در امریکا هستند و این زن تصمیمگیرنده نهایی به شمار میآید. هر حرفی که از دهان این زن مسن خارج میشود تکانی بزرگ به بازار امریکا وارد میکند.
زنی تنها در آستانه المپیک تابستانه
همیشه لبخندی بر لب دارد؛ البته این روزها لبخند بر لبانش خشک شدهاست. کسی که نام خود را به عنوان نخستین رئیسجمهور زن در برزیل به ثبت رسانده بود اکنون نخستین زنی است که در این کشور استیضاح نیز شدهاست. دیلما روسف روزهای تلخ بسیاری را از سر گذراندهاست. او زمانی در سالهای 1970 تا 1972 به حکم دیکتاتوری نظامی به زندان افتاد و تحت شکنجههای بسیاری قرار گرفت. اما اندوه و شکنجهای که این روزها تحمل میکند قدری بیشتر است چرا که مفهوم تحقیر نیز در پشت آن نهفتهاست. اکنون در حالیکه برزیل خودش را برای مسابقات المپیک تابستانه آماده میکند روسف در انتظار نتیجه دادگاه است.
او پول دارد پس هست
هرچند در واقعیت اینطور نیست اما هر کسی بیل گیتس را میشناسد باید ملیندا را هم بشناسد. این دو در کنار هم زوجی پولدار و بشردوست را تشکیل دادهاند و به کمک هم از مایکروسافت کارخانه پولسازی ساختهاند. ملیندا گیتس یکی از قدرتمندترین زنان دنیا به شمار میآید. البته پولی که در اختیار ملینداست به خوبی میتواند قدرت او را توجیه کند. هرچند او به صورت مستقیم نقشی در سیاستهای جهانی ایفا نمیکند اما قدرت مالی او باعث شده در ساختارهای سیاسی جهان بیتأثیر نباشد. اغلب او را با عنوان فردی بشردوست میشناسند که برای احقاق حقوق زنان فعالیت میکند. این زن 51ساله از زمانیکه دانشآموز بود ثابت کرده بود استعدادهایی در وجود خود به صورت نهفته دارد. این روزها نام این زن امریکایی به عنوان یکی از ابرقدرتها در جهان مطرح است.
شیلی در دستان زنی سوسیالیست
او دو بار رئیسجمهور شیلی بودهاست. یک بار در سالهای 2006 تا 2010 و یک با نیز از سال 2014 تا کنون؛ البته اینکه در سالهای 2010 تا 2014 رئیسجمهور شیلی نبود به دلیل عدم صلاحیتش نبود. در شیلی کسی نمیتواند دو دوره پشت سر هم رئیسجمهور باشد اما میتواند در دوره نامتناوب به عنوان رئیسجمهور در این کشور فعالیت کند. این اتفاق در مورد یک زن در این کشور افتاد؛ برونیکا میچل باچله جریا همان زنی است که اکنون نیز قدرت را در شیلی در دست دارد. این زن 64 ساله سوسیالیست فعالیت سیاسی خود را از کارهای حزبی آغاز کرد تا به وزارت و سپس به ریاستجمهوری شیلی رسید. او که در دور اول ریاستجمهوری خود 47درصدِ آرا را به دست آورده بود در دور دوم 62درصد از آرا را کسب کرد و به این ترتیب نخستین رئیسجمهوری شیلی بود که پس از سال 1989 تا کنون این میزان رأی به دست آوردهاست. اما در سال 2015 به دنبال رسوایی مالی که بر ملا شد، میزان اعتبار این رئیسجمهوری نیز به شدت کاهش یافت.