شاید عنوان جنگ بازار نفت برای مقاله‌ای در حوزه انرژی کمی نامأنوس و غیر طبیعی به نظر بیاید اما آن اتفاقی که در دو سال گذشته در بازار نفت رخ داده، دقیقاً جنگ بوده‌است. بر اساس گزارش فوربز، یک طرف سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام (اوپک) قرار دارد که طلایه‌دار آن عربستان سعودی است. تولید نفت این سازمان به خاطر سیاست حفظ سهم در بازار تغییر نمی‌کرد اما اخیراً این سازمان بالاخره تصمیم گرفت تولید نفت خود را کاهش بدهد. اکنون اوپک سهم 40درصدی در تولید نفت جهان دارد.
در کنار اوپک، روسیه قرار دارد. ایم کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان است که هم به خاطر مازاد عرضه نفت دچار آسیب شده و هم از کاهش 60درصدی قیمت نفت از تابستان 2014 تا کنون با کسری بودجه مواجه شده‌است. مسکو از تحریم‌های غربی نیز رنج می‌برد. این تحریم‌ها به خاطر جریان کریمه از سال 2014 تا کنون برقرار بوده‌است.
اما از همه مهم‌تر این است که در کنار همه این‌ها، ایالات متحده امریکا قرار دارد. کشوری که تولیدکننده نفت شیل است و با همین موفق شده زلزله‌ای در بازارهای جهانی به راه بیندازد. این کشور تولید نفت خود را افزایش داده و اکنون متهم ردیف اول در آشوب بازار است.
همه به دنبال منافع خود هستند
اوپک به عنوان کارتل نفتی با 14 کشور عضو، روزهای خوش زیادی به خود دیده‌است. این سازمان برای پایداری و برقراری منافع خود باید تلاش کند و نفت را با چنگ و دندان حفظ کند.
هفته پیش این سازمان اعلام کرد که تولید نفت خود را کاهش خواهد داد. این تصمیم اوپک در نشست ماه نوامبر این سازمان قطعی خواهد شد و هر یک از کشورها برای میزان تولید نفت خود سهمیه‌بندی می‌کنند. اما همه این‌ها تلاش‌های موقتی است که نمی‌تواند برای همیشه قیمت نفت را بالا نگه دارد.
کشورهایی که عضو این سازمان هستند به ویژه کشورهایی مانند ونزوئلا، نیاز شدیدی به درآمدهای نفتی دارند و با کاهش تولید نفت در درازمدت موافقت نخواهند کرد. از همه مهم‌تر هم ایران و عراق هستند که امکان ندارد با کاهش تولید نفت خود موافقت کنند.
روسیه تنها به دنبال رکوردشکنی است
روسیه نیز همیشه تا جایی که توان داشته نفت تولید کرده‌است. این کشور همیشه در حال رکوردشکنی برای تولید نفت بوده‌است. هر قدر هم بازار با نفت اشباع شود، این کشور باز هم نفت خود را استخراج و روانه بازارهای جهانی خواهد کرد. روسیه در حال حاضر بیش از 11میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کند. به این ترتیب در کنار عربستان سعودی، روسیه بازیگر بسیار مهمی در دنیای نفت است.
تحلیل‌گر فوربز معتقد است که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه با نفت زیر 40دلاری مجبور می‌شود تصمیم‌هایی بگیرد که چندان باب میلش نیست. افزایش مالیات در صنعت نفت از جمله کارهایی است که پوتین خلاف میل خود انجام داده‌است. کاهش حقوق سربازها نیز از دیگر مواردی بوده که پوتین انجام داده‌است.
عربستان سعودی هم یکی از سنگین‌وزن‌های بازار نفت است. این کشور همواره سیاست حفظ سهم در بازار را دنبال کرده و اوپکی‌ها را وادار کرده دنبال سرش راه بیفتند. اما این کشور با ادامه سیاست‌های خود در معرض خطر جدی قرار گرفته‌است. این کشور تا کنون با کسری بودجه شدیدی مواجه شده‌است. سعودی‌ها هم برای جلوگیری از مشکلات کسری بودجه و درآمدهای نفتی ناچار شده‌اند کارهایی خلاف میل خود انجام بدهند؛ نمونه آن هم برداشتن یارانه‌های آب و برق بوده‌است.
وقتی امریکا بازار نفت را خراب کرد
در نهایت ایالات متحده امریکا یکی از مهم‌ترین بخش‌های معادله نفتی جهان است. این کشور با کاهش قیمت نفت دچار آسیب می‌شود چرا شرکت‌های بزرگ نفتی در امریکا مجبور می‌شوند نیروهای خود را اخراج کنند. بسیاری از شرکت‌ها ورشکسته می‌شوند.
برای همه بازیگران نفتی جهان، بازی نفت در حال حاضر یک درام ناراحت‌کننده است. هیچ‌کس در این جنگ نفتی که به پا شده برنده نیست. از زمانی‌که امریکا وارد معادله نفتی جهان شد، پیش‌بینی‌پذیری این دنیا پیچیده‌تر و سخت‌تر شد. حالا اوپکی‌ها، روس‌ها و امریکایی‌ها همه چشم‌انتظار روزهای خوش نفتی هستند که شاید هیچ‌گاه نیاید.