هدایت فشار دریافت مالیات از بخش‌های رسمی و شناخته شده به فعالیت‌های سوداگرایانه و غیر رسمی، همواره یکی از مطالبات جدی بخش خصوصی است. در این راستا قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تصویب و در سال ۱۴۰۰ به اجرا گذاشته شد و قرار بود به کمک آن شاهد شفاف شدن فرآیند مالیات‌ستانی در کشور باشیم.
در همین ارتباط آرش علوی، عضو هیات اتاق ایران با اشاره به اهمیت و کارکرد سامانه مودیان مالیاتی در جلوگیری از فرار مالیاتی و عادلانه‌تر شدن روند دریافت آن طی گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا، تاکید کرد: هم‌اکنون مالیات پرداختی در ایران غیرمنصفانه است و بخش مولد بیشترین مالیات را پرداخت می‌کند؛ اما با اجرای سامانه مودیان شاهد شفافیت اقتصادی و دریافت عادلانه‌تر مالیات‌ها خواهیم بود. اجرایی شدن سامانه مودیان شرایطی را به وجود می‌آورد که از ابتدای زنجیره تولید کالا و خدمات تا رسیدن آنها به دست مصرف‌کننده نهایی، خرید و فروش‌ها بین مودیان مالیاتی قابلیت ثبت داشته باشد.
بر این اساس یکی از اقداماتی که لازم بود انجام شود، اتصال دستگاه‌های کارت‌خوان به پرونده‌های مالیاتی بود. در این ارتباط اواسط مهرماه معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی از فعالیت 8 میلیون ابزار پرداخت در کشور و اتصال همگی آنها به پرونده مالیاتی خبر داد. بر اساس اظهارات او اتصال کارت‌خوان‌ها و درگاه‌های پرداخت اینترنتی پس از دو سال همکاری شبکه پرداخت، مردم، سازمان امور مالیاتی و بانک مرکزی میسر شده است.
حال داود منظور، رئیس کل سازمان اور مالیاتی از اتصال ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه به پرونده‌های مالیاتی خبر داده و گفته است: ماده ۱۱ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان در سال ۱۴۰۰ با مشارکت بانک مرکزی به اجرا درآمد و در اجرای این قانون، حدود ۱۸ میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه پذیرنده شناسایی شد که در طرح ساماندهی ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه به پرونده‌های مالیاتی وصل شدند.
او با بیان اینکه قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان به‌صورت تدریجی و مرحله‌ای به اجرا درمی‌آید، گفت: این قانون گام اصلی هوشمندسازی نظام مالیاتی است که با اجرای آن، دیگر نیازی به دریافت اظهارنامه هم نیست؛ زیرا صورت‌حساب‌ها به‌صورت الکترونیکی در سامانه مودیان و در کارپوشه مخصوص افراد ثبت می‌شود و دیگر نیازی به حسابرسی و ممیزی هم نداریم.
منظور از راه‌اندازی سامانه مودیان به‌عنوان اصلی‌ترین بخش نظام پایانه‌های فروشگاهی خبر داد و گفت: در حال حاضر برای همه مودیان، کارپوشه در سامانه مودیان ایجاد شده و هر فعال اقتصادی با کد ملی خود می‌تواند وارد این کارپوشه شده و تمام اطلاعات خود از جمله صورت‌حساب‌های الکترونیکی را مشاهده کند.
وی خاطرنشان کرد: از ابتدای آبان‌ماه امسال، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به‌عنوان اولین گروه مشمول اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، اقدام به صدور صورت‌حساب الکترونیکی خواهند کرد و در مرحله بعد یعنی ابتدای دی‌ماه، شرکت‌های دولتی مشمول اجرای این قانون شده و به‌تناوب همه فعالان اقتصادی مشمول اجرای این قانون خواهند شد.
به گفته وی اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی منجر به هوشمندسازی نظام مالیاتی می‌شود که بر اساس آن، اخذ مالیات مشخص، محاسبات مالیاتی شفاف و نظام داده مبنا و متکی بر اطلاعات، جایگزین نظام چانه‌زنی می‌شود.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه اکنون با اجرای طرح‌ها و قوانین مختلف، اشراف اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی کشور بر فعالیت‌های اقتصادی افزایش پیدا کرده، تصریح کرد: در حالی که در تیرماه امسال، بالغ بر ۳۳۰ هزار فقره اظهارنامه از سوی اشخاص حقوقی دریافت کردیم، حدود ۶۰۰ هزار شرکت از تسلیم اظهارنامه اجتناب کرده‌اند که برای آنها اظهارنامه برآوردی تولید خواهد شد.
او با اشاره به اینکه در دولت سیزدهم باتوجه‌به برنامه‌های وزارت اقتصاد و سند دولت، باید چند چرخش تحول‌آفرین را انجام دهیم گفت: اولین چرخش این است که فشار تأمین مالیات را از بخش رسمی اقتصاد برداریم و به بخش‌های غیررسمی، نامنظم و مالیات گریز منتقل کنیم که اغلب پنهان هستند.
منظور ادامه داد: هدف در رویکردهای جدید، شناسایی بخش‌های غیر رسمی و دریافت مالیات از آنهاست. دریافت مالیات از فعالیت‌های سوداگری در بخش‌های مختلف مثل مسکن، طلا، ارز و خودرو نیز در همین چارچوب می‌گنجد.