پس از همهگیری کرونا، بخش گردشگری و مهماننوازی در جهان نهتنها بهشدت بهبودیافته است، بلکه به اهرمی قابلاتکا برای توسعه اقتصادی تبدیلشده است. در خاورمیانه، منطقهای که از بازارهای سنتی و مبتنی بر نفت به سمت اقتصادهای متنوعتر فاصله گرفته است، این بخش نقش اساسی ایفا میکند.
در سال ۲۰۲۳، مقاصد خاورمیانهای، ازجمله دبی، ابوظبی، و نقاط نوظهور مانند ریاض و رأس الخیمه، شاهد ورود گردشگران قابلتوجهی بودند. بهعنوانمثال، دبی بیشترین ورود گردشگر سالانه خود را گزارش کرد: ۱۷٫۱۵ میلیون بازدیدکننده بینالمللی در یکشب. براساس دادههای اداره اقتصاد و گردشگری شهر دبی، این شهر فقط در دو ماهه سال جاری، دبی ۳٫۶۷ میلیون نفر گردشگر را جذب کرده است که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۳٫۱ میلیون نفر بوده است.
در همین حال، تعداد گردشگران در رأس الخیمه به ۱٫۲۲ میلیون نفر افزایش یافت که نشاندهنده افزایش ۸ درصدی سالانه آمار گردشگران است. ابوظبی مسیر مشابهی را دنبال میکند و در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۲۴ میلیون بازدیدکننده را جذب کرده است. این شهر شاهد افزایش ۲۷ درصدی گردشگران در هتلها و افزایش ۵۴ درصدی مهمانان بینالمللی بوده است که با سهم تقریبی ۴۹ میلیارد درهم در تولید ناخالص داخلی امارات، اقتصاد را تقویت کرد.
با توجه به آمارهای رو به رشد گردشگری، پایتخت امارات متحده عربی در اوایل آوریل از استراتژی گردشگری ۲۰۳۰ خود که بهتازگی تصویبشده است، رونمایی کرد. تا سال ۲۰۲۳، این شهر قصد دارد ۳۹٫۳ میلیون بازدیدکننده را جذب کند و ظرفیت هتلهای خود را به ۵۲ هزار اتاق افزایش دهد و بهطور بالقوه تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۷۸ هزار شغل ایجاد کند.
تأثیر اقتصادی گردشگری در این کشور بسیار قابلتوجه است. درواقع، شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) گزارش داد که در سال ۲۰۲۳، گردشگری ۲۲۰ میلیارد درهم به تولید ناخالص داخلی امارات متحده عربی کمک کرده است و انتظار میرود این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۲۳۶ میلیارد درهم افزایش یابد.
عربستان سعودی نیز مسیر مشابهی را دنبال میکند. در سال ۲۰۲۳، این کشور پذیرای ۱۰۰ میلیون گردشگر بود. این نقطه عطف تاریخی باعث شد که عربستان هفت سال زودتر از برنامه اولیه خود به هدف گردشگری خود دست یابد و اکنون قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ هدف ۱۵۰ میلیون گردشگر را محقق سازد.
مشخصات گردشگری کشور بهواسطه مجموعهای از اصلاحات و ابتکارات استراتژیک بهطور قابلتوجهی ارتقا یافته است. سال گذشته، درخواستها برای مجوز فعالیت گردشگری در عربستان ۳۹۰ درصد افزایش یافت. علاوه بر این، بیش از ۳۷ میلیارد دلار هزینه ورودی از محل گردشگری ثبت شد.
این رونق گردشگری با تعهد عمیق به تنوع بخشیدن به اقتصاد منطقه پشتیبانی میشود. این استراتژی، که گردشگری بخشی از هسته اصلی آن را تشکیل میدهد، بر آنچه این منطقه در حال حاضر دارد، یعنی فرهنگ، میراث، شگفتیهای باستانشناسی، و جذابیتهای طبیعی منحصربهفرد سرمایهگذاری میکند.
در طول سالهای متوالی، خاورمیانه مترادف با گردشگری و مهماننوازی لوکس شده است و برخی از بهترین هتلها، استراحتگاهها، جاذبهها و مقاصد خردهفروشی را در خود جایداده است. تنها در سال ۲۰۲۳، دبی مال درواقع پذیرای ۱۰۵ میلیون بازدیدکننده بوده و خود را بهعنوان پربازدیدیترین مکان روی زمین معرفی کرده است.
این روند همچنان درحالتوسعه است. در رأس الخیمه، بیش از ۷ هزار پروژه کلیدی درحالتوسعه هستند تا ظرفیت هتلهای منطقه را که در حال حاضر شامل بیش از ۸ هزار اتاق است، افزایش دهد. در همین حال، در عربستان سعودی، پروژههای NEOM و دریای سرخ تأکید این کشور بر گردشگری لوکس دوستدار محیطزیست را به نمایش میگذارند. این تلاشها منعکسکننده آیندهنگری استراتژیک این دولت در تشخیص روند رو به رشد گردشگری به سمت پایداری است.