نتایج پایش ملی محیط کسب و کار ایران که طبق قانون از سوی اتاق ایران انجام می‌شود، نشان می‌دهد که در پاییز1395 نمره شاخص ملی کسب و کار در این فصل 5.86 بوده است. در این پایش نمره 10، بدترین ارزیابی است و هرچه رقم پایین‌تر بیاید نشان‌دهنده بهبود محیط کسب‌و کار است. نمره 5.86 که برای وضعیت شاخص کسب و کار در فصل سوم سال گذشته به دست آمده اندکی بهتر از وضعیت این شاخص در آخرین ارزیابی مرکز پژوهش‌های مجلس در تابستان1395 (با میانگین5.93) بوده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران، این ارزیابی بیانگر آن است که از نظر فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، محیط کسب وکار ایران در پاییز 1395 در مقایسه با ارزیابی مرکز پژوهش‌های مجلس در فصل مشابه سال قبل یعنی پاییز 1394 با میانگین 6.04 اندکی مساعدتر شده است.
تامین مالی در صدر نابسامانی‌ها
در پاییز 1395، فعالان اقتصادی مشارکت کننده در این پایش، سه مؤلفه: 1-دشواری تأمین مالی 2-بیثباتی و غیرقابل پیشبینی بودن قیمتها (مواد اولیه و محصولات) و 3-بیثباتی سیاستها، مقررات و رویههای اجرایی ناظر به کسب وکار را نامناسبترین و سه مؤلفه: 1-محدودیت دسترسی به برق، 2-محدودیت دسترسی به سوخت (گاز، گازوئیل و...) و 3-محدودیت‌های دسترسی به ارتباطات (تلفن همراه و اینترنت) را مناسبترین مؤلفه‌های محیط کسب وکار کشور نسبت به سایر مؤلفهها ارزیابی کردهاند.
فضای کسب‌وکار در استان‌ها
براساس یافته‌های این طرح در پاییز1395، استانهای کهگیلویه و بویراحمد، کردستان و ایلام به ترتیب دارای بدترین وضعیت محیط کسب وکار و استانهای مازندران، تهران و گیلان به ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شدهاند. قابل ذکر است که عدد شاخص برای حدود 75 درصد استانهای کشور از رقم شاخص ملی فضای کسب و کار بالاتر بوده که نشانگر وضعیت نامناسب این شاخص در اکثر استان‌ها نسبت به شاخص ملی است.
وضعیت بخش‌های‌اقتصادی
براساس نتایج این پایش در پاییز1395، وضعیت محیط کسب وکار در بخش صنعت ومعدن در مقایسه با دو بخش کشاورزی و خدمات نامناسب‌تر ارزیابی شده و در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی نیز رشته فعالیت عمده فروشی و خرده فروشی، تعمیر وسایل … . ( صادرات و واردات) و رشته فعالیت مالی و بیمه نیز به ترتیب بدترین و بهترین وضعیت کسب و کار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی درکشور داشتهاند.
شاخص ملی بر اساس نظریه شین
براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب وکار ایران نیز در پاییز 1395،رقم 6.13 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) را نشان می‌دهد به طوری که میانگین ارزیابی محیط اقتصادی رقم 6.06 و میانگین ارزیابی محیط نهادی رقم 6.19 است. نگاه اجمالی نشان می‌دهد که محیط جغرافیایی با رقم 4.39 و محیط مالی با رقم 8.11به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیطها براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بودهاند.
در این گزارش، روششناسی انجام این پایش، جداول و نمودارهای آماری به همراه تحلیل نتایج به طور مبسوط شرح داده شده است که می‌توانید اینجا دریافت کنید.
اتاق مسئول پایش کسب و کار
طبق ماده 4 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، اتاق‌ها موظفند به منظور اطلاع سیاستگذاران از وضعیت محیط کسب وکار در کشور، شاخص‌های ملی محیط کسب‌وکار در ایران را تدوین و به‌طور سالانه و فصلی حسب مورد به تفکیک استان‌ها، بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی، سنجش و اعلام کنند. بر همین اساس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با همکاری کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که تجربه اجرای6 سال مطالعه محیط کسب وکار در جامعه محدود را دارند، اجرای طرح ملی پایش محیط کسب وکار در اواخر سال 1395 را با همکاری اتاق‌های تعاون و اصناف ایران در دستور کار خود قرارداد.
این اولین گزارش فصلی است که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بر اساس روش توسعه‌یافته مورد استفاده مرکز پژوهش‌های مجلس و با رویکرد تلفیق داده‌های پیمایشی با داده‌های آماری بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین ارائه می‌کند.
در این گزارش، داده‌های پیمایشی حاصل از ادراک سنجی از وضعیت مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور در پاییز 1395، از 820 فعال اقتصادی زیرمجموعه سه اتاق و با استفاده از پرسشنامه الکترونیکی جمع‌آوری‌شده و داده‌های آماری نیز از منابع آماری رسمی کشور تهیه و مورد استفاده قرارگرفته‌اند.
با آغاز پایش کسب‌وکار از سوی اتاق ایران، دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس وظیفه‌ای در این زمینه ندارد و از این به بعد اتاق ایران به‌طور فصلی و مستمر این پایش را بر مبنای داده‌های پیماشی از فعالان اقتصادی و داده‌های آماری از مراجع رسمی، این شاخص را مورد بررسی و نتایج آن را اعلام خواهد کرد.