برجام هم یک ساله شد. فصل دیگری از داستان پر ماجرای ما با غرب ورق خورد و حالا زمان آن رسیده که ببینیم عایدی ما از این فصل چه بوده است.
زمان زود می گذرد. از روزی که مشعوف توافق شدیم تا امروز بارها به این فکر کردهام که چرا وقت ما صرف دعوای خوبی و بدی برجام شد به جای این که تلاش کنیم عایدی بیشتری از باز شدن فضا داشتهباشیم. اینجا، آنجا و خیلی جاهای دیگر گفته بودم که " امتیاز 5 یا 95 برجام مهم نیست. مهم، فرصتطلبی و سهمخواهی ما از هر امکان ایجاد شده پس از برجام است". امروز اما وقتی به یکسال گذشته نگاه میکنم، میبینم جدا از امتیاز برجام، در حوزه اقتصاد حتی از 5 امتیاز فضای پسابرجام هم بهرهبرداری نکردهایم.
اگر باور داشتهباشیم که مشکل اصلی کشور، امروزمسئله اقتصاد است و اگر بپذیریم که خروج از رکود و رونق تولید و ایجاد اشتغال، هدف اصلی سیاستگذار است، آنگاه مفهوم زمان برای ما اهمیت بیشتری پیدا میکند. برای اشتغال نیاز به رونق داریم و برای رونق نیاز به امید و انگیزه. برجام میتوانست موتور محرک انتظارات باشد و بذر امید و انگیزه در جامعه بکارد که کاشت اما با جوانهها چه کردیم؟
اتاقها در ایران و تشکلهای بخش خصوصی با درک این واقعیت، از همان روزهای آغازین امضای برجام، احساس کردند که وظیفه اصلی شان استفاده حداکثری ازاین فضا برای حل معضلات اقتصادی و رونقبخشی به اقتصاد و حرکت به سمت افزایش اشتغال است و به همین جهت بدون نگاه به دیگر جوانب برجام، تلاش کردند در جامعه امید و انگیزه بیافرینند. در نشستها، ملاقاتها و دیدارهای داخلی و خارجی، سعی کردیم انتظارها را تعدیل کنیم و با تکیه بر ظرفیت های واقعی برجام، امید و انگیزه بیافرینیم.
نگاه ما این بود که برجام میتواند موتور محرک انگیزهآفرینی در دو سوی عرضه و تقاضا باشد و در سایه امنیت و آرامش برجام میشود سرمایهگذاری را تقویت کرد و تولید و بازارگشایی را هدف گرفت. تکاپوی ما همین بود و بس.
حالا یکسال از برجام گذشته است و ما دو گلایه داریم.گلایه اول از دولت عزیز است که حتی در این یک سال، چندان بندی از دست و پای بخش خصوصی باز نشد و آنجا که میتوانست این پرنده را از قفس رها کند، نکرد. یکسال پس از برجام، هنوز فضای کسب و کار مساعد نیست و مشکلات زیادی پیش روی تولید و تجارت قرار دارد.
پس از دولت، روی سخنم با مخالفان برجام است. کاش میدانستند نقش آنها درمخالفت با برجام چه صدمهای به فضای امید در فضای کسب وکار زد. همانها که در یکسال گذشته تا توانستند بذر نا امیدی در جامعه پراکندند. کاش گروههای سیاسی در این شرایط حساس درک میکردند که برجام برای رونق بخشی اقتصاد ایران یک فرصت است و باید غنمیت شمریمش. کاش یک سال، اختلافهای سیاسی کنار گذاشته میشد و همه حواسها به منافع ملی جلب میشد.
به قول رئیس جمهور در اجلاس اقتصاد ایران درپساتحریم "سالهای طولانی است که اقتصاد به سیاست یارانه میدهد، اکنون زمان آن رسیده که سیاست به اقتصاد یارانه بدهد."
آیا سیاست، زیر بار بدهکاری چند دهه گذشته به اقتصاد میرود؟