دولت یازدهم در شرایطی بر سرکار آمد که نرخ تورم نقطه به نقطه بالاتر از 40 درصد بود. رشد اقتصادی سال 1391 برابر با حدود منفی 6.8 درصد بود و نظام بانکی در شرایط بحرانی به سر میبرد. این دولت در ابتدای کار با اعمال سیاستهای انضباطی در بازار ارز و همچنین محافظت از ذخایر بانک مرکزی به مرور تورم را تک رقمی کرد و به رشد اقتصادی تا 12.1 درصد رسید. با توافق برجام و توسعه ارتباطات بینالمللی چرخ اقتصاد مجدد به حرکت درآمد و همزمان حرکت چرخ ارتقای دانش هستهای نیز استمرار پیدا کرد.
در ادامه دولت امریکا بهصورت یکطرفه از برجام خارج شد و شدیدترین تحریمها را علیه ایران وضع کرد. تعدادی از کشورها نیز به نوعی با دولت امریکا همراهی کردند یا از عمل به تعهدات خود سرباز زدند. تحریمهای بیسابقه تاریخی منجر به ایجاد نوسانات در شاخصهای اقتصادی شد و باعث افزایش نرخ ارز و سطح عمومی قیمتها گردید، در چنین شرایطی با هدف مواجهه با تحریم و ثباتسازی محیط اقتصادی، دولت برنامههای متناسبی را به مرحله اجرا گذاشت. اگرچه درآمدهای حاصل از صادرات نفت کاهش یافت و بهعلت تورم و افزایش نرخ ارز و حوادث غیرمترقبه، هزینههای اداره کشور زیاد شد، اما دولت از منابع پول پرقدرت برای جبران کسری بودجه استفاده نکرده و همین امر باعث شد که تورم نقطهبهنقطه که در اردیبهشت سالجاری به 52 درصد رسیده بود به 27 درصد در آبانماه تقلیل یابد و انشاءالله تا پایان سال به ارقام کمتری نیز خواهد رسید.همچنین دولت با هدف نهادینهکردن انضباط بودجهای، حسب تأکید مقام معظم رهبری، اصلاحات ساختاری بودجه را تدوین نمود که انشاءالله پس از بحث در جلسات هماهنگی اقتصادی سران قوا از سوی دولت بهصورت لوایح مستقل تقدیم مجلس شورای اسلامی خواهد شد و بخشی از آن نیز در قالب بودجههای سنواتی از جمله همین بودجه جهت تصمیمگیری تقدیم میشود. اما مهمترین ویژگیهای لایحه بودجه99 چیست؟
- همانطور که ریاست محترم جمهوری بیان کردند در سال آینده هم مثل سال جاری بودجه ما، بودجه ایستادگی و استقامت در برابر تحریم است.
- یکی از دغدغههای همیشگی دولت حمایت از اقشار آسیب پذیر و کاهش فقر مطلق است. مبارزه با فقر مطلق بهعنوان مسأله مهمی که در چند سال گذشته دنبال شده، با اختصاص اعتبار بیشتری دنبال میشود و برای تحقق ریشه کنی فقر مطلق در سالهای آینده تلاش خواهیم کرد. به همین جهت سیاست استمرار پرداخت یارانه نقدی و حمایت معیشتی، استمرار پرداختهای مقابله با فقر مطلق و تأمین ارز ترجیحی 4200 تومان برای کالاهای اساسی و دارو و درمان را در سال 1399 ادامه خواهد داد. علاوه بر این طرح تحول سلامت که از افتخارات دولت یازدهم و دوازدهم است در سال آینده ادامه مییابد و تا پایان دولت دوازدهم در کنار این طرح خواهیم بود. افزایش حقوق کارمندان و معافیتهای مالیاتی برای حقوق بگیران از دیگر برنامههای بودجهای دولت است.
- دولت در کنار موضوع معیشت عمومی، توجه جدی به تولید و اشتغال را نیز از اولویتهای خود در سال جاری و بودجه سال آینده قرار داده است. در کنار معیشت و تولید و اشتغال، تأمین زیرساختها و ارائه خدمات عمومی از دیگر وظایف مهم دولت است.
- از ابتدای این دولت و در این 6 سال از 11 هزار میلیارد بودجه عمرانی در سال 91 به 70 هزار میلیارد در سال آینده خواهیم رسید. یعنی بودجه عمرانی در 6 سال گذشته بیش از 6 برابر شده است. درسال آینده، با هدف استمرار فعالیتهای عمرانی و تأمین زیرساختها برای طرحهای تملک داراییهای سرمایهای نزدیک 70 هزار میلیارد تومان منظور شده است که با جلب مشارکت بخش خصوصی و اجرای طرحهای عمومی و خصوصی این فعالیتها در حجم و گستره وسیعتری اجرا خواهد شد. در عین حال با اولویتبندی طرحها سعی شد با اتمام طرحهای نیمه تمام هرچه سریعتر خدمات حاصل از این طرحها به مردم تقدیم شود.
بهعنوان نمونه توسعه شبکه حمل و نقل ریلی از برنامههای اولویت دار دولت است. به نحوی که چهار مرکز استان شامل همدان، کرمانشاه، ارومیه و رشت، انزلی و آستارا و اخیراً خط میانه-بستانآباد به میزان ۴۸۴ کیلومتر انجام شده است. همچنین بهرهبرداری از 484 کیلومتر راهآهن شامل راهآهن یزد – اقلید، خواف – هرات، رشت – انزلی و ادامه مسیر میانه – تبریز و احداث خطوط ریلی چابهار به زاهدان نیز انجام خواهد شد.
بهعلاوه تکمیل و بهرهبرداری از 267 کیلومتر خطوط ریلی دوم و سوم شامل مسیرهای ریلی بافق – طبرکوه، ارژنگ – سیان، آبنیل – زرین شهر، تکمیل و بهرهبرداری از 62 کیلومتر مسیر ریلی حومهای پیشوا – گرمسار، احداث و تکمیل خطوط 6 و 7 متروی تهران، احداث و تکمیل و بهرهبرداری بیش از 10 ایستگاه قطار شهری در کلان شهرهای کشور، در دستور کار سال آینده است. در سال آینده همچنین تکمیل و بهرهبرداری از 289 کیلومتر آزادراه شامل آزادراه حرم تا حرم، آزادراه اصفهان – شیراز، آزادراه قم – سلفچگان – اراک، نیز انجام خواهد شد. در حوزه آب در دوسال آینده 38 طرح مهم تأمین و انتقال آب شامل 17 سد، 18 طرح آبرسانی به شهرها و 3 طرح شبکه آبیاری و زهکشی کشاورزی به بهرهبرداری خواهد رسید که بخش عمده اعتبارات مورد نیاز آنها در بودجه سال آینده پیشبینی شده است.