رادیو مجازی اتاق ایران - 22 اسفند1403

عربستان به تعهدات خود پایبند باشد

بعد از آنکه ایران در نشست ماه ژانویه سازمان اوپک که به منظور تصویب «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت»(فریز نفتی) تشکیل شده بود، شرکت نکرد، این طرح به شکست انجامید.

نرسی قربان

کارشناس مسائل نفت
17 شهریور 1395 - 12:48
کد خبر : 3833
اشتراک گذاری
اشتراک گذاری با
تلگرام واتس اپ
لینک
بعد از آنکه ایران در نشست ماه ژانویه سازمان اوپک که به منظور تصویب «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت»(فریز نفتی) تشکیل شده بود، شرکت نکرد، این طرح به شکست انجامید.

نرسی قربان، کارشناس اقتصاد انرژی

بعد از آنکه ایران در نشست ماه ژانویه سازمان اوپک که به منظور تصویب «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت»(فریز نفتی) تشکیل شده بود، شرکت نکرد، این طرح به شکست انجامید. استدلال مدیران وزارت نفت در آن زمان این بود که تا زمانی تولید نفت ایران به میزان پیش از تحریم ها بازنگردد، در اجرای طرح مذکور شرکت نمی‌کند. اما حالا که به نظر می رسد تولید روزانه نفت کشور به حدود چهار میلیون بشکه رسیده است، توافق اعضای سازمان اوپک بر سر تولید کنترل شده یا همان «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت» می‌تواند از سوی ایران مورد بررسی قرار گیرد.

اما در این میان، رفتار عربستان هم باید در مورد رقابت های نفتی با ایران تغییر مطلوبی داشته باشد، چرا که در نشست قبلی این سازمان، این کشور اصرار داشت تا ایران تولید روزانه نفت خود را در سطح تولید ماه ژاونیه ۲۰۱۶ نگه دارد و این در حالی بود که عربستان از یک سو، حاضر نبود تا افزایش تولید خود را متوقف کند و از سوی دیگر با ارزان فروشی نفت در بازارهای جهانی، بازار فروش نفت سایر اعضای اوپک را نیز با مخاطره روبه‌رو می کرد.

حالا چنانچه عربستان از این گونه رفتارهای بی ثبات کننده دست بردارد، می‌توان امیدوار بود که اجرای صحیح «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت» به ثبات در بازار جهانی نفت کمک کرده و سطح قیمت ها نیز از میزان فعلی بالاتر بیاید. نکته اساسی این است که طرح مذکور در واقع طرحی آینده نگر است که از یک سو باعث می شود تا تولید کشورهای عضو اوپک در حد کنترل شده ای باقی مانده و متاثر از آن بازار جهانی نفت با سرریز عرضه مواجه نشود و از سوی دیگر سطح قیمت ها را در حد مناسبی حفظ می‌کند.

این اتفاق البته در صورتی می‌تواند رخ دهد که همه کشورهایی که در طرح مذکور مشارکت می کنند از یک سو قبول کنند تا ایران با سطحی از تولید روزانه که مشابه زمان قبل از تحریم ها بود، به این طرح بپیوندد و از سوی دیگر این کشورها خود نیز به سقف تولید تعیین شده پایبند بمانند. از سوی دیگر، کشورهای مشارکت کننده در «طرح ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت» باید متعهد شوند که به هر بهانه‌ای اقدام به ارزان فروشی نفت در بازار جهانی نکنند. این اصول چنانچه از سوی همه کشورهایی که در این طرح شرکت می کنند، مورد وفاق قرار گرفته و به اجرا گذاشته شود، در نهایت به نفع همه کشورهای عضو اوپک تمام می شود.

با این همه، مسئولان وزارت نفت ایران، هنوز با تردید به این موضوع می نگرند، چرا که رفتارهای گذشته عربستان در نقض تعهدات خود در رابطه با میزان تولید نفت و نیز قیمت گذاری آن، فضایی از بی اعتمادی را به وجود آورده است. با این وجود، عربستان دیگر همچون سابق نمی تواند تنها برای رقابت های ناسالم با ایران، خلاف مصلحت سایر کشورهایی که در طرح فریز نفتی مشارکت می کنند عمل کند. از این رو به نظر نمی رسد که عربستان دیگر بتواند تولید نفت خود را افزایش دهد بدون آنکه دیگر کشورها متوجه نشده و واکنش نشان ندهند. در این میان تنها موضوعی که باقی می ماند، رفتارهایی است که عربستان به منظور جذب مشتریان نفت ایران و با توسل به ارزان فروشی نفت خود انجام می دهد. این رفتارها هر چند به دلیل رقابت های منطقه ای عربستان با ایران صورت می گیرد، اما در درازمدت به نفع هیچ یک از کشورهای عضو اوپک و نیز سایر کشورهای تولید کننده نفت خارج از این سازمان نیست.

در همین رابطه