در تقویم ایران 18 آبان به مناسبت روز ملی کیفیت تعیین شده و در تقویم جهانی نیز 12 نوامبر (22 آبان) روز جهانی کیفیت نامگذاری شده است. روزی که بر درست انجام دادن کارها و ارتقای کیفیت در همه شئون زندگی اختصاص دارد.
روز ملی و جهانی کیفیت امسال برای انجمن مدیریت کیفیت ایران با سالهای دیگر تفاوتهای زیادی دارد؛ چراکه مصادف است با 25 سالگی این انجمن. 25 سال پیش انجمن مدیریت کیفیت ایران با همت شادروان مهندس احمد سادات رئیس وقت سازمان استاندارد و تعدادی از دوستداران کیفیت تأسیس شد. در آن زمان که تازه استاندارد ایزو 9000 بهعنوان اولین استاندارد مدیریت کیفیت معرفی شده بود و در ایران جز تعداد انگشتشماری حتی نام آن را هم نشنیده بودند، تا امروز، در مسیر توسعه مدیریت کیفیت، راه درازی طی شده، و من افتخار دارم که اعلام کنم، انجمن مدیریت کیفیت، در ایجاد بسیاری از دستاوردهایی که امروز شاهدشان هستیم، سهم عمدهای را داشته است.
قصد ندارم در این روز و در زمان کم، گزارش عملکرد ربع قرن فعالیتهای انجمن را ارائه دهم. ولی تنها به چند مورد مهم و شاید مهمترین آنها که راهبرد آینده مدیریت کیفیت در کشور به آنها وابسته است اشاره کنم.
پس از برگزاری چهار دوره کنفرانسهای بینالمللی مدیریت کیفیت و دهها سمینار و میزگرد درباره رویکرد نوین استانداردسازی و ضرورت بازنگری قانون قدیمی سازمان استاندارد و لزوم یک حرکت و نهضت ملی برای توسعه کیفیت در کشور، بالاخره موضوع به سطحی رسید که مجلس شورای اسلامی بر اساس طرح پژوهشی که ما در سال 1389 ارائه دادیم، بازنگری قانون موسسه استاندارد در دستور کار قرار گرفت.
بازنگری قانون موسسه استاندارد که بهعنوان طرح در مجلس مطرح شد پس از سالها بحث و گفتوگو در کمسیونهای مجلس تحت نام «قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد» تصویب و در تاریخ 29 دی 1396 به دولت ابلاغ شد.
این قانون ضمن تغییر نام و بالا بردن جایگاه سازمان ملی استاندارد، وظائف گستردهای را در حوزه استانداردسازی به عهده این سازمان قرار داده است. ضمن اینکه دستگاههای اجرایی را نیز موظف به تدوین و اجرای مقررات فنی حوزه مربوط به خودشان مینماید.
در قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد، مواد بسیاری نیز در ارتباط با توسعه و ارتقای کیفیت وجود دارد که مهمترین آن در ماده 1 قانون آمده و بر اساس آن، سازمان ملی استاندارد را موظف میشود که جهت اعمال بند (30) سیاستهای برنامه ششم توسعه نسبت به «تدوین و اجرای سند جامع و نقشه راه تحول نظام استانداردسازی کشور و مدیریت کیفیت» و بهمنظور روزآمدسازی، تقویت و توسعه نظام استاندارد در سطح کشور اقدام کند بهنحویکه زمینه ارتقای مناسب کیفیت ملی و دستیابی به ارتقای پایدار تولید محصولات در کشور فراهم شود.
خوشبختانه این سند با رعایت قریب به اتفاق پیشنهادات انجمن و بر پایه رویکرد نوین استانداردسازی تدوین شده و مراحل نهایی تصویب و ابلاغ خود را میگذراند.
راهبردهای تعیین شده در این سند که به سه حوزه شامل «قوای سهگانه و دستگاههای زیرمجموعه آنها»، «سازمان ملی استاندارد» و «جامعه تولیدکننده و مصرفکننده» تقسیم شدهاند عملاً زیربنای قانونی و نقشه راه لازم برای توسعه کیفیت در کشور را فراهم کرده است.
انجمن مدیریت کیفیت ایران ضمن قدردانی از زحمات کلیه کسانی که در این امور مهم اقدام کردهاند آمادگی خود را برای همکاری با همه سازمانها اعم از دولتی و خصوصی اعلام نموده و مضافاً در جایگاه یک تشکل غیرانتفاعی حرفهای انجام راهبردها و برنامههای مندرج در سند مزبور را پیگیری خواهد کرد.
در پایان افتخار دارم که در روز ملی کیفیت از طرح تحول صنعت خودروسازی کشور با تمرکز بر زنجیره تأمین بهعنوان اولین اقدام انجمن در ارتباط با سند راهبردی که در مدت دو سال با صرف هزاران ساعت کار کارشناسی تهیه شده رونمایی و آن را برای بررسی و اجرا به مسئولین محترم صنعت کشور تقدیم کنم. انشالله در آینده در خصوص تشریح بندهای قانون جدید و راهبردها و برنامههای سند و نحوه تعامل انجمن بیشتر سخن خواهیم گفت.