من متعجبم که رسانه های گروهی به ویژه رسانه ملی از اینکه خبرها را طوری تنظیم و پخش کنند که فارسی را پاس بدارند غافل هستند. مرتب از فریز نفتی سخن به میان می آورند و بطور قطع و یقین شونده و خواننده غیر متخصص متوجه نمی شود که منظور چیست؟ منظور این است که عربستان دردامی که برای ایران گسترده بود خود گرفتار آمده است و کاهش روز افزون قیمت نفت خام بدلیل بالا بودن سطح تولید و عرضه نفت خام به بازار که بیشتر از میزان تقاضا برای مصرف در بازار می باشد وضعیتی را به وجود آورده است که عربستان در آستانه یک بحران اقتصادی قرار گرفته است.
از سوی دیگر آل سعود نمی تواند ببیند که ایران بدلیل موفقیت مذاکرات برجام تلاش دارد که سهم خود در بازار را باز پس بگیرد. به همین دلیل طرحی را مطرح کرده است تحت عنوان اینکه هرکس در هر سطحی از حجم تولید نفت خام که دارد تولید می کند در همین سطح رقم تولید و عرضه به بازار را نگه دارد (فریزکند). اما متخصصان و آشنایان به بازار نفت خام معتقدند این طرح عربستان محکوم به شکست است. چرا؟
برای اینکه کشورهای غیرعضو اوپک با برنامه هائی که اعلام کرده اند بنظر می رسد که درسال آینده 2017 روزانه حدود 200 هزار بشکه افزایش تولید داشته باشند. تولید نفت شیل آمریکا نیز کاهش چشم گیری نخواهد داشت. درهمین حال تولید نفت خام از بزرگترین میدان نفتی که درچهار دهه اخیر کشف شده است به نام میدان کاشگان در شمال دریای خزر زودتر از آنچه برنامه ریزی شده بود در ماه آینده شروع و به بازار عرضه خواهد شد. بنابراین ، عرضه نفت خام مازاد برنیاز بازار مصرف که باعث شد قیمت نفت خام از حدود بشکه ای 105 دلار در نیمه دوم سال 2014 به زیر حدود 30 دلار در هربشکه در اوائل سال جاری مسیحی سقوط کند باز هم ادامه خواهد یافت.
درحال حاضر قیمت نفت خام دراطراف بشکه ای 50 دلار بالا وپائین می شود و آقای کریس کوک محقق دردانشگاه کالج لندن که در کارنامه شغلی اش مدیریت بورس بین المللی نفت لندن را دارد معتقد است که بازار سازان و بازار بازان در قیمت های فعلی بازار دست کاری می کنند وقیمت دراطراف بشکه ای 50 دلار هم یک قیمت مصنوعی است و قیمت درخطر سقوط نظیر آنچه در سال 2008 اتفاق افتاد قرار دارد. بنابراین ، ایران باید بطور جدی دربرنامه های اقتصادی اش دلار زدائی یعنی جلوگیری از وابستگی به درآمد های نفتی را مد نظر قرار دهد و اقتصادی تاب آور دربرابر ضربه ها و التهابات غیرقابل پیشی را طراحی کند.
اوپک درگزارشی که روز دوشنبه 22 شهریور در تارنمای اینتر نتی اش قابل دست رسی بود می‌گوید که تولید روزانه نفت خام اعضای اوپک در ماه گذشته به حدود ۳۳ میلیون و ۲۷۲ هزار بشکه درروز رسید که این رقم حدود یک و نیم میلیون بشکه درروز بیشتر از نیاز بازار مصرف جهانی برای نفت خام اوپک است.
ایران به اوپک گزارش داده است که تولید نفت این کشور در ماه گذشته ۳ میلیون و ۶۳۰ هزار بشکه بوده است واوپک مدعی است تقاضای جهانی برای نفت خام در سال جاری روزانه یک میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت و به ۹۴میلیون و ۲۷۰ هزار بشکه خواهد رسید. در سال 2017 نیز این رقم دوباره یک میلیون و ۱۵۰ هزار بشکه افزایش خواهد یافت. اما، این تحلیل اوپک نیاز به بحث کارشناسی بیشتری دارد و برخی از کارشناسان معتقدند که بدلیل ادامه رکود اقتصادی درکشورهائی نظیر ژاپن و اتحادیه اروپا تقاضا برای مصرف نفت خام چندان رشد نخواهد کرد. نهایتا" کارشناسان انرژی اینطور پیش بینی می کنند که طرح تثبیت حجم تولید نفت خام پیشنهادی دولت حاکم در عربستان شکست خواهد خورد.