مهدی پازوکی، اقتصاددان.
فساد اقتصادی بیماری صعب‌العلاجی است؛ این را مهدی پازوکی، اقتصاددان می‌گوید. او در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره تأثیر بازدارندگی فساد بر توسعه اقتصادی می‌گوید: «اینکه فساد در کشور در ارکان اقتصادی، اداری یا سیاسی و اجتماعی وجود دارد، بر آن شکی نیست. فساد به این رکن‌ها با نقاب و آرام‌آرام واردشده و امروز نقاب از رخ برکشیده و سیستماتیک شده است.»
به گفته پازوکی، اگر شناسایی فساد فرد در سطوح پایین و نقاب کشیده مشکل باشد، فساد سیستماتیک مخرب توسعه است؛ بازدارنده و مسری است.
او می‌گوید: «فساد امیدها را نشان می‌گیرد. در دوره بالا رفتن آمار فساد، مردم، امیدوار به رونق و توسعه در تمام سطوح اجتماعی نیستند. نظر مردم، بسیار تعیین‌کننده است. نظر مردم از واقعیت، واقعی‌تر از هر آماری است. برای اینکه مردم همان‌طور عمل می‌کنند که ادراک می‌کنند. بنابراین این‌ها نگران‌کننده است، صعب‌العلاج بودن این بیماری، اینجاها روشن می‌شود.»
او درباره پیامدهای بروز فساد، می‌گوید: «این پیامدها، هم در سطح فردی خود را نشان می‌دهند و هم در سطح سازمانی و هم‌سطح اجتماعی. اما در حوزه سازمان، پیامدهای بسیار نگران‌کننده‌ای دارد. در حوزه جامعه هم که لمس می‌کنیم چه اتفاقاتی در مجموعه می‌افتد. البته این حلقه‌ها همدیگر را تکمیل می‌کنند. یعنی وقتی فساد در حوزه سازمانی اتفاق می‌افتد، روی افراد اثر می‌گذارد. در جامعه اتفاق می‌افتد، روی سازمان و این روند افزایشی است. این پیامدها، روی همدیگر، اثر افزایشی دارند.»
چه باید کرد؟ پازوکی پاسخ می‌دهد: «چرخه مبارزه با فساد، باید بر اساس راهبردهای منسجمی صورت گیرد تا درنهایت به طرح‌های اقدام، سنجش سطح سلامت کمک کند. سنجش سطح سلامت و فساد، شناخت مؤلفه‌های همبسته سلامت و فساد، به طراحی بهتر راهبردها و طرح‌های اقدام کمک می‌کنند. ما اول باید اندازه فسادمان را بدانیم.»
او ادامه می‌دهد: «ما در کشور، هنوز سنجه‌ای که بتوانیم میزان فساد خودمان را اندازه‌گیری کنیم نداریم. بنابراین ناگزیر به آمارهای بیرونی جهانی استناد می‌کنیم. از آن طرف، مؤلفه‌های همبسته‌ای که با فساد وجود دارند، باید شناخته شوند. دسترسی ما به اندازه‌گیری خود فساد، اگر نگوییم غیرممکن است، بسیار دشوار است. ولی مولفه‌هایی هستند که با فساد، همبستگی دارند. مثل قاچاق کالا. ما مستقیم نمی‌توانیم بگوییم چقدر قاچاق کالا وجود دارد، اما می‌توانیم با مؤلفه‌های وابسته و همبسته آن، اندازه آن را برآورد کنیم.»
او می‌گوید: «فساد سرطان اجتماعی است و همه بنیان‌ها را نشانه می‌گیرد. امیدها را از بین می‌برد و در این شرایط گفتن از توسعه خیلی معنادار نیست. پس ما باید اولین کاری که می‌کنیم فساد را در سطح فرد، سازمانی و اجتماعی با سنجه‌های مشخص شناسایی کنیم و بعد برای مبارزه با فساد به راهکار علمی اقدام کنیم.»
پازوکی تاکید می‌کند: «شاید مهم‌ترین قدم در راه مبارزه با فساد، شفافیت باشد و در این راه باید اتاق ایران بتواند گام‌های مهمی و منسجم‌تری را بردارد. بالاخره اگر یک سازمان درگیر با اقتصاد برای مبارزه با فساد اقدامی کند، کارسازتر خواهد بود.»