محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران- عکاس: سعید عامری
چهاردهم مردادماه بسته جدید ارز اعلام شد؛ پس از تأیید بسته جدید ارزی در هیات دولت، رئیس‌کل بانک مرکزی در گفت‌وگوی ویژه خبری سیما حاضر شد و جزئیاتی از این بسته ارزی را تشریح کرد. به گفته عبدالناصر همتی، با اجرایی شدن این بسته، ارز رسمی فقط به کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد و مابقی واردات باید ارز خود را از طریق سامانه نیما و با نرخ بازار تأمین کنند.
محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران از بسته جدید ارزی و تأثیر آن در حوزه صنعت غذا می‌گوید. او معتقد است: «این چندمین بسته اقتصادی است که در این مدت دولت آن را منتشر کرده است. سیاست‌های چندگانه بزرگ‌ترین مشکلی است که باعث شده، عده‌ای از این محیط سوءاستفاده کنند. ما به‌عنوان متولیان صنعت غذا، طبق سنت دیرینه رعایت وضع حال مصرف‌کننده را می‌کنیم. اما کسانی که احتیاجات ما را تأمین می‌کنند به این وضعیت توجه ندارد و از این آشفتگی حداکثر سوءاستفاده را می‌کنند.»
او به صنایع مرتبط با بخش پتروشیمی اشاره می‌کند؛ آنجایی که ما به فرآورده‌های پتروشیمی نیاز داریم، هزینه بسیار بالا رفته است.
به گفته مرتضوی، بخش بزرگی از هزینه‌های صنعت غذا، به موضوع بسته‌بندی برمی‌گردد. مثلاً در حوزه صنعت آب آشامیدنی، قیمت آب خیلی بالا نیست ولی قیمت بسته‌بندی خیلی بالا رفته است. یا در صنایع روغن، صنعت آرد، خوراک دام و غیره قیمت بخش بسته‌بندی محصول با افزایش لجام‌گسیخته‌ای روبرو است.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران می‌گوید: «اگر دولت دولتی بود که تحریم و جنگ‌ندیده نبود و تاکنون با مشکلات ارزی مواجه نبود، آزمون‌وخطا کردن مشکلی نداشت ولی در این شرایط بعد از تجربه متعدد، آزمون و خطا معنی ندارد. پشت این آزمون‌وخطا رانت‌های بزرگی خوابیده که به صنعت غذا، سلامت و بهداشت مردم آسیب می‌زند. ناکارآمدی در بخش اقتصادی دولت و عدم شفافیت مشکل بسیار بزرگ جامعه امروز ایران است.»
به گفته رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران دولت و مسئولان به‌جای افشا کردن هم دیگر، باید بتوانند روی بسترها و مجاری فسادساز و رانت‌خیز نظارت دقیق داشته باشند.
او تاکید می‌کند: «در حوزه صنایع غذایی، هزینه تولید و قیمت تمام‌شده محصولات بالا رفته. در ایجاد این وضعیت دو مسئله، عامل روانی و واقعیت‌های بازار خیلی تاثیرگذار بوده است.»
مرتضوی درباره واقعیت بازار چنین می‌گوید: «واقعیت بازار این است که برای تأمین کالا و قطعات مورد نیاز و مواد بسته‌بندی به دلیل لجام‌گسیختگی‌ها و سیاست چندگانه یا عدم نظارت دقیق، قیمت‌ها چندین برابر ارائه می‌شود. مثلاً پلی پروپیلن یا EPP قبلاً باقیمت 4 هزار تومان تهیه می‌شد ولی الان قیمت این فرآورده پتروشیمی به 12 هزار تومان رسیده است. یا وضعیت بازار ارز آزاد بسیار آشفته است و کسی به دنبال فروش ارز نیست.»
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران درباره بورس کالا معتقد است: «هدف از بورس کالا شفافیت مورد نیاز در این حوزه بود ولی امروزه به محل تبانی شرکت‌ها و قدرت‌های بزرگ اقتصادی و واسطه‌ها در همه صنایع تبدیل‌شده است. این‌ها با کنترل عرضه قیمت را بالا می‌برند.»
مرتضوی به بسته‌های اقتصادی و ارزی دولت اشاره می‌کند: «اگر این چند تا بسته را در کنار هم بگذارید می‌بینید که دولت دچار چه بی‌نظمی در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری هستند. البته این فشارها روی همه صنایع احساس می‌شود ولی تأثیر آن روی صنایع غذایی بیشتر است.»
او درباره تبعات این مسئله توضیح می‌دهد: «اگرچه با بالا رفتن هزینه تولید، قیمت تولید و هزینه کارخانه‌داری بالا رفته است اما از سوی دیگر باید روی قیمت‌های ارائه شده در زمان عرضه محصول، نظارت شود. مثلاً قیمت آرد یا سایر محصولات لبنی و غذایی باید کنترل شود.»
او ادامه می‌دهد: «وقتی به وزارت جهاد کشاورزی مراجعه می‌کنیم هیچ‌کس مسئول پاسخگوی وضعیت صنایع تبدیلی نیست. مشکلات صنایع تبدیلی باید در وزارت جهاد کشاورزی حل شود؛ چون بعد از قانون انتزاع این وزارتخانه مسئولیت را به عهده دارد. اما متاسفانه بخش صنایع تبدیلی را به‌عنوان بچه سر راهی می‌بینند.»
مرتضوی معتقد است: «وقتی در کشور وضعیت فوق‌العاده حاکم است باید به وضعیت و مشکلات مردم روزبه‌روز رسیدگی شود. نه اینکه مسائل و مشکلات روی همدیگر تلنبار شود و کسی پاسخگوی شرایط نباشد.»
مرتضوی از تأثیر افزایش قیمت تمام‌شده صنایع غذایی روی تقاضا می‌گوید: «با توجه به کوچک‌تر شدن سفره و قدرت خرید مردم قطعاً این حوزه با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد. در روزهای آتی قیمت محصولات غذایی گران‌تر شده و سفره‌های مردم کوچک‌تر از قبل خواهد شد.» به‌گفته مرتضوی صنعت غذا در ماه‌های آتی، بخصوص از شهریور و مهرماه دچار رکود تورمی خواهد شد.