عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی اعلام کرد: پیشپرداخت تعداد 16.8 میلیون دوز واکسن کواکس بهحساب کارگزار سازمان بهداشت جهانی واریز شد.
او با اعلام این خبر، افزود: «همانطور که قبلاً اعلام کرده بودم بر اساس توافقات وزارت بهداشت و درمان کشورمان برای دریافت تعداد ۱۶.۸ میلیون دوز واکسن کوواکس، پیشپرداخت توافقی برای خرید واکسن موردنظر با تلاش همکارانم در امور بینالملل و علیرغم موانع ایذایی ناشی از تحریم آمریکا با همکاری دو بانک ایرانی و سه بانک اروپایی در اولین روز بعد از تعطیلات ژانویه بهحساب کارگزار سازمان بهداشت جهانی واریز شد.»
همتی همچنین توضیح داده است: «مبالغ بسیار بیشتری نیز برای خرید واکسن کرونا تخصیص دادهایم که در صورت تأیید مسئولان محترم وزارت بهداشت تأمین ارز خواهد شد.»
رئیسکل بانک مرکزی پیشازاین اعلام کرده بود آمریکاییها برای خرید واکسن کرونا سنگاندازی میکنند و اعلام کرده بود انتقال پول از مسیرهای دیگر تحت پیگیری است.
یکی از این کانالها، کانال مالی سوئیس است که طبق گفته شریف نظام مافی رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوئیس در حال انجام است.
قرار گرفتن نام ایران در فهرست سیاه FATF یکی از مهمترین موانع خرید واکسن خارجی عنوانشده بود. زمانی که علی ربیعی سخنگوی دولت اعلام کرد: «نپیوستن به افایتیاف و قرار گرفتن ایران در لیست سیاه آن، آثار خود را بر تراکنشهای مالی و تأمین مالی نشان داده است و حتی در مواقعی هم که تحریم مانع نمیشود متأسفانه افایتیاف این بهانه را ایجاد میکند.»
اما همانطور که شریف نظام مافی رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوئیس، میگوید: «خارج از کانال سوئیس ما برای خرید واکسن کرونا به علت قرار داشتن در لیست سیاه FATF به مشکل برمیخوریم اما کانال سوئیس به همین منظور خارج از FATF ساختهشده است.»
طبق توضیحات مافی، کانال سوئیس مانند اینستکس نیست که یک دفتر یا رئیس داشته باشد بلکه بانکی است که برای این کار مشخصشده است. نام این بانک BCP است که از گذشته و حتی از تحریمهای قبل نیز با ایران برای خرید غلات و غیره کار میکرد؛ بنابراین وقتی صحبت از کانال سوئیس میکنیم منظور مجوزهایی است که به این بانک برای انجام کارهای مربوط به خرید واکسن دادهشده است.
خرید واکسن از چین، هند و روسیه
علاوه بر خرید واکسن کواکس از سازمان جهانی بهداشت، چین، هند و روسیه ازجمله کشورهایی هستند که طبق اعلام محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهوری، برای خرید واکسن از این کشورها اقدام شده است.
واعظی در این خصوص گفته است: «با چین در حال توافق برای خرید حدود ۴ میلیون دوز هستیم که خرید این واکسن حدود دو ماه طول میکشد. با هند و روسیه نیز صحبتهایی انجام دادهایم که تعداد آن به میزانی که آنها برای فروش تعیین کردهاند، بستگی دارد.»
همچنین طبق صحبتهای او، بر اساس هدفگذاری انجامشده، با توجه به اینکه اکثر فوتیهای کرونا مربوط به افراد بالای ۶۰ سال و افراد دارای بیماری زمینهای هستند، بهمحض دسترسی کشور به واکسن، ابتدا این افراد و همزمان کادر درمان و کسانی که مواجهه بیشتری با ویروس دارند، واکسینه خواهند شد.