مجتمع آلمینیوم ایران در اراک. عکس: تسنیم، محمدعلی مریزاد.
بررسی مرکز آمار ایران از نرخ بیکاری افراد 15 ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 8.2 درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، در پاییز امسال بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به پاییز سال قبل ، 0.7 درصد کاهش یافته است.
در پاییز 1401، به میزان 41 درصد جمعیت 15 ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به پاییز قبل 0.1 درصد افزایش یافته است.
همچنین بر اساس این گزارش جمعیت شاغلین 15 ساله و بیشتر در این فصل 24 میلیون و 70 هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 535 هزار نفر افزایش داشته است. جمعیت غیرفعال از نظر اقتصادی (اعم از افراد محصل، خانه‌دار، دارای درآمد بدون کار مانند بازنشستگان و ...) 37 میلیون و 679 هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 362 هزار نفر افزایش داشته است.
از دیگر نکات بازار کار پاییزی، استمرار ریزش اشتغال در بخش کشاورزی است که باعث شده با کاهش 183.5هزارنفری شاغلان این بخش، سهم بخش کشاورزی از بازار کار به 14.3درصد برسد. در مقابل همچنان بخش خدمات در حال جذب شاغلان جدید است و سهم آن از بازار کار به 51.1درصد رسیده است. سهم بخش صنعت هم 34.6 درصد بوده است.
خروج زنان از بازار کار هم در پاییز امسال متوقف شده است به‌گونه‌ای که نرخ مشارکت اقتصادی آنها 0.5درصد بهبود پیدا کرده، جمعیت شاغلان زنان 0.6درصد افزایش داشته و نرخ بیکاری آنها نیز 1.5درصد کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله حاکی از آن است که 19.2 درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز 1401 بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز 1400) 4.4 درصد کاهش یافته است. نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز با افت 1.3درصدی، 12.5درصد ثبت شده است. طبق آمار رسمی، در پاییز امسال 42.4درصد از بیکاران و 26.4درصد از شاغلان کشور را فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل داده‌اند.
بررسی نرخ بیکاری گروه سنی 18 تا 35 ساله نیز نشان می‌دهد که در پاییز 1401، 14.8 درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به پاییز 1400، به میزان 1.3 درصد کاهش یافته است.
بررسی سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص جمعیت 15 ساله و بیشتر نشان می‌دهد که در پاییز 1401، 9.5 درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کم‌تر از 44 ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند. این در حالی است که 36.7 درصد از شاغلین 15 ساله و بیشتر، بیش از 49 ساعت در هفته کار کرده‌اند.