بررسی نرخ بیکاری افراد ١٥ ساله و بیشتر از سوی مرکز آمار ایران نشان میدهد که ٩.٢ درصد از جمعیت فعال در سال 1400 بیکار بودهاند که این شاخص، نسبت به سال 99، بالغ بر ٠.٤ درصد کاهش یافته است. اما نکته اینجاست که این کاهش نه به دلیل افزایش میزان اشتغالزایی بلکه ناشی از کاهش 0.4 درصدی نرخ مشارکت اقتصادی این گروه سنی در سال 1400 اتفاق افتاده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در سال گذشته، ٤٠.٩ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بودهاند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفتهاند. همچنین جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در سال ١٤٠٠، برابر با ٢٣ میلیون و ٤٤٧ هزار نفر بوده که نسبت به سال 99 بیش از ١٨٠هزار نفر افزایش یافته است. این در حالی است که در این سال بیش از 690 هزار نفر به جمعیت 15ساله و بیشتر، نسبت به سال 99 افزوده شده اما تنها 85 هزار نفر از آنها مشارکت اقتصادی داشته اند و نرخ مشارکت اقتصادی در این جمعیت در سال 1400 به منفی 0.4 درصد رسیده است.
بررسی اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی نشان میدهد که در سال ١٤٠٠، بخش خدمات با ٤٩.٨ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخشهای صنعت با ٣٣.٨ درصد و کشاورزی با ١٦.٣ درصد قرار دارند.
نرخ بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله حاکی از آن است که ٢٣.٧ درصد از فعالان این گروه سنی در سال ١٤٠٠ بیکار بودهاند. که مشابه نرخ بیکاری این گروه در سال 99 بوده است. همچنین این نرخ در گروه سنی ١٨ تا ٣٥ ساله ١٦.٥ درصد بوده که نسبت به سال ١٣٩٩، به میزان ٠.٢ درصد کاهش یافته است.
بررسی سهم جمعیت ١٥ ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص در سال١٤٠٠ نشان میدهد که ١٠.٢ درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از ٤٤ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بودهاند. این در حالی است که ٣٧.٨ درصد از شاغلین ١٥ ساله و بیشتر، ٤٩ ساعت و بیشتر در هفته کار کردهاند. سهم اشتغال ناقص در سال 1400 نسبت به سال قبل 0.7 درصد افزایش داشته است. همچنین این نتایج گویای آن است که در سال ١٤٠٠جمعیت شاغل کشور به طور متوسط ٤٣.٥ ساعت در هفته کار کردهاند.
در سال 1400 سهم جمعیت بیکار فارغالتحصیل آموزش عالی از کل بیکاران 40.3 درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان میدهد که نسبت به سال قبل 1.4 درصد افزایش داشته است. همچنین، نتایج گویای آن است که در سال 1400 ، سهم جمعیت شاغل فارغ التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 25.8 درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. با بررسی تغییرات مشاهده میشود، این شاخص نسبت سال قبل 0.8 درصد افزایش داشته است.