رضا پدیدار، رییس هیاتمدیره استصنا
1ـ تصمیمی که اوپکیها برای کاهش تولید نفت گرفتند قابلتجدید نظر نیست. دو جلسه کارشناسی بعدازاین تصمیم، در دبیرخانه اوپک در وین برگزار شد و دوباره نماینده ایران و سایر کشورهای عضو اوپک و سایرین روی موضوع کاهش صادرات ایستادگی کردند.
نوساناتی که این روزها در قیمت میبینید جزئی است و بیشتر ناشی از این است که در مقطعی بهطور عمده کشورهای بزرگ مصرفکننده از ذخایر نفتی خودشان استفاده میکنند و میزان تقاضا کاهش پیدا میکند. آمریکا بهعنوان بزرگترین مصرفکننده نفت خام حدود 9.5 بشکه نفت در روز تولید میکند و حدود 6 میلیون بشکه نفت را از خارج وارد میکند. آمریکا سه میلیون بشکه در روز از منطقه خاورمیانه وارد میکند که بیشتر صادرکنندگان عضو اوپک هستند. بهطور عمده 900 هزار بشکه از مکزیک و 2.5 میلیون بشکه نفت از ونزوئلا و کانادا میخرد.
پس از آمریکا دومین کشور واردکننده نفت چین است. یکی از بزرگترین مصرفکنندگان نفت خام 5 میلیون بشکه در روز نفت میخرد. در پارهای از مواقع این کشورها برای اینکه خودشان را در جای امن قرار دهند، ذخایر استراتژیک را افزایش میدهند. این کشورها در مقطعی ذخایر را برای جایگزینی دوباره مصرف میکنند و بهطورمعمول در پنج روز از یک ماه از ذخایر استراتژیک استفاده میکنند همین باعث میشود سطح تقاضا یک درصد کاهش پیدا میکند. نکته مهمتر اینکه کاهش قیمت نفت یک مسئله چند سنتی است و کاهش قیمت رقمی نزدیک به یک دلار است و بهطور میانگین این رقم در بازار جهانی نفت، تعیینکننده نیست.
2ـ در حال حاضر وزارت نفت و همینطور شرکتهای تابعه در جهت عقد قرارداد با شرکتهای بینالمللی بیکار ننشستند. در حال حاضر گروههای مختلفی برای بستن قرارداد در چارچوب مدل جدید قراردادهای نفتی فعالیت میکنند اما درزمینهٔ شیوههای جذب شرکتها باید برای از بین بردن نگرانیها برای شرکتها تلاش کرد. موضوع اصلی ناظر بر این است که مدل جدید قراردادهای نفتی به دلیل نفس مشارکت متقابل جذابیت دارد اما شرایط سیاسی بیرون از ایران باعث میشود که بعضی از شرکتها در تصمیمگیری دچار تزلزل میشوند و تصمیم برای مشارکت را به تعویق میاندازند. 17 تفاهمنامه امضاشده است که تا پایان امسال تکلیف این تفاهمنامه و تبدیل آن به قرارداد روشن میشود.
اولویت شرکت ملی نفت ایران تمرکز بر قراردادهای جدید است. در هفته جاری مدیران شرکت ملی نفت با شرکت ساین اوپک چین ملاقات کردند و از این شرکت برای حضور در مناقصه آزادگان دعوت شد. افزایش ضریب بازیافت از مخازن نفتی و بهکارگیری این مخازن برای انتقال دانش فنی در حقیقت از اولویتهای شرکت ملی نفت است. این اولویت بهویژه در توسعه میدانهای مشترک مطرح است. علاوه بر ساین اوپک، شرکت او.ام.وی اتریش هم در مرحله بستن قرارداد است. شرکت پورتامینای اندونزی از دیگر شرکتهایی است که به سرمایهگذاری در ایران ابراز علاقهمندی کرده است و ایران یک میدان انرژی را به این شرکت برای همکاری معرفی کرده است. این مطلب هم مطرحشده است که شرکت توتال کار با ایران را با سستی دنبال میکند و اطلاعات ایران را به قطریها داده است. توتال این مسئله را تأیید نکرده است و اشارهکرده که تفاهمنامهای که با ایران امضا کرده کماکان دنبال میکند و منتظر است تا در فضای سیاسی رفع ابهام شود و بعدازاین رفع ابهام، شرکت توتال برای امضای قرارداد نفتی با ایران آمادگی دارد.
3ـ صنعت نفت ایران با توجه به افزایش تولید و عرضه نفت وضعیت متفاوتی از گذشته دارد. بهطور تقریبی تولید نفت خام ایران به مرز 3.8 میلیون بشکه است و امید داریم که برای عید نوروز یا حداکثر در فروردینماه به 4 میلیون بشکه در تولید نفت برسیم. در این شرایط میزان صادرات نفت خام ایران به رقمی حدود 2.5 میلیون بشکه است که با احتساب میعانات گازی این میزان به 2.8 و به سه میلیون بشکه نفت و میعانات گاز در صادرات برسیم.
میدان یادآوران یکی از بزرگترین میدانها ایران است. میزان ذخایر این میدان قابلتوجه است و به فاز زودهنگام تولید هم رسیده است. من فکر میکنم در فاز اول بهرهبرداری از این میدان به تولید20 هزار بشکه در روز برسیم. در فاز دوم 50 هزار بشکه به این میزان تولید اضافه میشود در فازهای بعد 85 هزار و بعد 115 هزار بشکه و میتوانیم تا 180 هزار بشکه نفت از یادآوران در روز برداشت کنیم. از این فرصتها میتوان با برقراری قراردادهای جدید نفتی استفاده کرد. رئیس شرکت ملی نفت در نشست صمیمی با فعالان این زمینه در پاسخ به این سؤال که آیا مدل قراردادهای نفتی تغییری کرده است از عدم تغییر این قراردادها خبر داده است. تنها در ارتباط با پیمانکاران داخلی بخش مالی به قراردادها اضافهشده است و اینکه طرف ایران هم علاوه بر سرمایهگذار خارجی باید پروژه را ازنظر مالی تقویت کند.