سال ۲۰۱۷ برای بازار نفت، سال باثباتی خواهد بود؛ این نتیجه تصمیمی است که کشورهای عضو اوپک و غیراوپک باهم گرفتهاند. نرسی قربان، تحلیلگر ارشد انرژی در گفتوگو با پایگاه خبری اتاق ایران میگوید: «بازار نفت در سال ۲۰۱۷ میلادی باثباتتر از سال قبل باشد. زیرا اوپک و برخی از کشورهای تولیدکننده غیراوپک توافق کردهاند تا بخش از تولید خود را کاهش دهند و از سوی دیگر برآورد شده است تقاضا در حد افزایش سال قبل و یا کمی بیشتر از آن (حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز) افزایش پیدا کند.
او تصریح میکند: «درنتیجه تقاضا برای نفت اوپک بیش از عرضه نفت اوپک بوده و بهتدریج مازاد نفت انباشتهشده در انبارهای تجاری نفت شروع به کاهش میکند که به تقویت بازار منجر میشود. اگر کشورهای اوپک و غیراوپک به تعهدات خود عمل کنند؛ انتظار میرود تا سهماهه سوم سال ۲۰۱۷ مازاد انبارهای تجاری نفت نسبت به متوسط پنج سال گذشته حذفشده و بازار به تعادل برسد که موجب تقویت بازار نفت خواهد شد.»
او عوامل تأثیرگذار بر توافق اوپک را راهبرد سهم بازار میداند. به گفته نرسی قربان، با لغو تحریمها علیه ایران، عربستان متوجه شد که ایران و عراق به افزایش تولید خود ادامه خواهند داد که ممکن است بازارهای خود را از عربستان باز پس بگیرند. از طرف دیگر، عربستان قادر به حفظ سطح تولید خود در سطح ۱۰.۷ میلیون بشکه در روز نبوده و شروع به کاهش ظرفیت مازاد تولید و نیز برداشت از انبارهای روی زمینی خود کرد.
به گفته نرسی قربان، این شرایط موجب شد عربستان و کشورهای همراه او از اوایل سال ۲۰۱۶ میلادی ابتدا خواستار فریز (توقف رشد) نفتی و سپس کاهش تولید کشورهای اوپک و غیراوپک شوند. تنها مشکل عربستان آن بود که ایران، عراق و روسیه را نیز با برنامه فریز و سپس کاهش تولید نفت با خود همراه کند تا این کشورها بازارهای نفت عربستان را اشغال نکنند. بااینحال ایران موفق شد با یک دیپلماسی توانمند نفتی از کاهش نفت در برنامه اوپک مستثنی شده و تا ۱۰۰ هزار بشکه نیز به تولید خود بیفزاید.
پیشبینی شما از سقف افزایش قیمتها در سال ۲۰۱۷ چیست؟
او پاسخ میدهد: «مؤسسات اقتصادی و انرژی که معمولاً به برآورد قیمت نفت میپردازند متوسط قیمت نفت در سال ۲۰۱۷ را بین ۵۰ الی ۶۰ و در حد متوسط ۵۵ دلار در هر بشکه دانستهاند. اگر رشد اقتصادی (مخصوصاً در کشورهای درحالتوسعه بزرگ مانند چین و هند) قویتر از حد برآورد شده باشد؛ طبعاً تقاضا برای نفت بیشتر از برآوردها بوده و قیمتهای نفت را تقویت خواهد کرد.»
سیاستهای آمریکا و روسیه و بازار نفت
او به نقشه راهی که ولادیمیر پوتین برای روسیه در نظر گرفته، هم اشاره میکند که قدمبهقدم در حال اجراست؛ پوتین از توافق برای کاهش نفت اوپک و غیراوپک خبر داده بود و اینکه قیمت نفت افزایش یابد.
نرسی قربان میگوید: «پوتین در حوزه نفت و انرژی نقش مهمی را در توافق اخیر کشورهای عضو اوپک و توافق کشورهای عضو اوپک با غیراوپک بازی کرد. همین توافق تأثیر عمدهای در قیمت جهانی نفت گذاشته است. من معتقدم که پوتین به همین نقش خود ادامه خواهد داد و نقش تخریبی در پیش نخواهد گرفت. «
او به تأثیر سیاستهای آمریکا هم اشاره میکند: «اگر پوتین، سیاست واحدی را در پیشگرفته است، ولی دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، فردی غیرقابلپیشبینی است. این وضعیت هم در مورد سیاستهای داخلی و هم در سیاستهای بینالمللی آمریکا مورد انتظار است. درباره سیاستهای نفتی هم امکان دارد که ترامپ شیوهای غیر از توافق کشورهای عضو اوپک با غیراوپک در پیش گیرد.»
نرسی قربان میگوید: «ما امیدواریم ترامپ به آشفتگی بازار نفت دامن نزند، اگر آمریکا با عربستان درباره برهم زدن توافق لابی کند، شرایط تغییر خواهد کرد؛ اگرچه این وضعیت بعید به نظرمیرسد.»