بهبود وضعیت بارندگیهای بهاری توانسته بخش قابل توجهی از کسری بارندگی کشور در سال آبی جاری (از اول مهر96 تا دیروز) را جبران کند با این وجود هنوز آمارها از کاهش 26.7 درصدی بارندگی نسبت مدت مشابه در سال آبی گذشته حکایت دارد.
بر اساس تازهترین آمارهای منتشر شده از سوی وزارت نیرو، ارتفاع کل ریزشهای جوی در سال آبی جاری، (از اول مهر96 تا پنجشنبه، ۲۳ خرداد) بالغ بر ۱۶۵.۶ میلیمتر بوده و حجم مجموع ریزشهای جوی در کشور 272میلیارد و 913 میلیون مترمکعب رسیده است.
بررسیها حاکی از این است که با وجود بهبود وضعیت بارندگیها، هنوز ریزشهای جوی سال آبی جاری نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ۲۶.۷ درصد و نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت ۲۹.۸ درصد کمتر است.
همچنین بررسی وضعیت بارندگی به تفکیک حوضههای آبریز اصلی نشان میدهد به جز دو حوضه آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه که بارندگی آنها به ترتیب 14.6 و 46.7 درصد نسبت به دوره مشابه سال آبی قبل افزایش یافته، دیگر حوضههای آبریز کشور با کاهش میزان بارندگی مواجه بودهاند.
طبق گزارش دفتر مطالعات منابع آب ایران، حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان با افت 41.4 درصد میزان بارشها، بیشترین کاهش بارندگی را تجربه کرده و حوضههای آبریز قوهقوم، مرزی شرق و فلات مرکزی نیز با افت 20 تا 35 درصدی ریزشهای جوی مواجه بودهاند.
استانهای تشنه، استانهای سیراب
بررسی آمارها نشان میدهد: میانگین بارش در 5 استان از ابتدای سال آبی تاکنون بیشتر از 50 درصد کاهش داشته است. بر این اساس میانگین بارش در بوشهر 61 درصد، سیستان و بلوچستان 72 درصد، فارس 66 درصد، کرمان 69 درصد و هرمزگان 79 درصد کمتر از زمان مشابه پارسال گزارش شده است.
در مقابل میانگین بارشها در 9 استان بیشتر از میانگین زمان مشابه پارسال گزارش شده است به گ.نهای که استانهای آذربایجان شرقی 51 درصد، آذربایجان غربی 47 درصد، اردبیل 8 درصد، ایلام 17 درصد، زنجان 23 درصد، کردستان 29 درصد، کرمانشاه 23 درصد و گلستان 18 درصد و همدان 3 درصد بارندگی بیشتری نسبت به سال قبل را تجربه کردهاند.
طبق آمارها، از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، گیلان با 661 میلی متر بارش پربارانترین و سیستان و بلوچستان با 27 میلی متر باران، کم بارش ترین استان کشور بوده است.
بحران آب، پشت سدهای بزرگ
افت بارشهای سالیانه، کاهش ذخیره آب مخازن سدهای کشور ار به دنبال داشته است به گونهای که اینک مخزن 79 سد مهم کشور که 45 درصد کل حجم سدهای بزرگ کشور ار شامل میشوند، کمتر از 50 درصد آب دارد. سدهای شهید رجایی، زاینده رود، ساوه و ملاصدرا از جمله سدهایی هستند که وضعیت آبی مساعدی ندارد.
از سوی دیگر 29 سد مهم کشور از جمله سدهای بانه، جیرفت، سهند، کرخه، دز، دامغان و کارون 3 نیز که 27 درصد ظرفیت مخازن سدهای مهم کشور را شامل میشوند بین 50 تا 70 درصد آب دارد.
در این میان، کاهش ذخیره آب مخازن سدهای استراتژیک بهویژه در نواحی مرکزی کشور باعث شده متولیان حوزه آب برای جلوگیری از وخیم شدن اوضاع و جیرهبندی آب، ضمن تشویق مشترکان به مصرف بهینه آب، سیاست کاهش فشار آب در شبکه انتقال را در دستور کار قرار دادهاند تا با این شیوه میزان سرانه مصرف آب در فصل گرم سال کاهش پیدا کند.
سدهای تهران 25 درصد خالیتر شد
همچنین آمارهای منتشر شده از وضعیت منابع آب کشور حاکی از این است که پنج سد تامین کننده آب تهران 25 درصد نسبت به زمان مشابه پارسال کمتر آب دارد.
بر این اساس در مخزن سدهای لار، لتیان، کرج، طالقان و ماملو 837 میلیون متر مکعب آب وجود دارد که این رقم در سال گذشته یک میلیارد و 121 میلیون متر مکعب بوده و امسال 25 درصد کاهش یافته است.
در حال حاضر سد لار 100 میلیون متر مکعب ، سد طالقان 323 میلیون متر مکعب ، سد کرج 180 میلیون متر مکعب ، سد لتیان 68 میلیون متر مکعب و سد ماملو 166 میلیون متر مکعب آب دارد به این ترتیب سد لار 10 درصد ، سد طالقان 77 درصد، سد کرج 98 درصد، سد لتیان 90 درصد و سد ماملو 66 درصد پر است.
گفتنی است از ابتدای سال آبی جاری تاکنون در استان تهران 240 میلی متر بارش ثبت شده است که نسبت به زمان مشابه پارسال 26 درصد و نسبت به درازمدت 9 درصد کمتر بوده است.