خستین شرکت پلتفرم نرم‌افزاری خارجی در زمینه کسب و کار دیجیتالی به صورت رسمی وارد بازار آی‌تی ایران شد.با برداشته شدن تحریم‌ها و آغاز برجام شرکت آلمانی «Software AG » که قدیمی ترین ارائه کننده پلتفرم کسب‌وکار دیجیتال (Digital Business Platform) در دنیاست برای ارائه سرویس به کسب و کارهای اینترنتی در ایران با گروه «توف نورد» ایران همکاری می‌کند. این، موضوعی بود که هفته گذشته خبرساز شد. در این خبر آمده است که این شرکت آلمانی یکی از شرکت‌های معروف دنیا در بازار جهانی نرم‌افزارهای سازمانی و مدیریت عملیات تجاری است که برای دیجیتالی شدن سازمانها پلتفرم (بستر) به نام End to End را فراهم کرده و افزایش بهره‌وری، چابک‌سازی و پیش‌بینی آینده سازمانها از راه طراحی و توسعه، مدیریت، بهینه‌سازی فرآیندها و ایجاد داده‌های قابل تحلیل را مهیا می‌کند.همچنین گفته می‌شود که در این راستا قرار است پراستفاده ترین نرم افزار مدیریت سازمانی آریس (IRIS) این شرکت، فارسی‌سازی شود. رونق اقتصادی و هم‌ترازی سازمان‌های بزرگ با فناوری اطلاعات در سطح بین‌الملل نیازمند ورود پلتفرم است و شرکت‌ها و مؤسسات بزرگ دنیا مانند مایکروسافت، اوراکل، آی‌بی‌ام، فوجیتسو، فیلیپس، بانک دویچه وله، راه‌آهن آلمان و همچنین دولت‌های کویت، پلیس عمان و بیش از 6 هزار ابرکمپانی در دنیا از این پلتفرم استفاده می‌کنند. باز شدن درها به روی ایران در اثر اجرای برجام، اتفاق خوبی محسوب می‌شود که در عرصه آی‌تی در حال رخ دادن است. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که چگونه اجازه دهیم این شرکت‌ها به ایران ورود کنند تا بتوانیم بهترین بهره‌برداری را داشته باشیم. «ایران» نظر کارشناسان حوزه ICT را در این زمینه جویا شده است که بیشتر آنها نیز معتقدند این شرکت‌ها باید مشارکتی فعالیت کنند و با تبدیل ایران به هاب(قطب) در آسیا، برای کشور ارزآوری داشته باشند.
انتقال تکنولوژی در اولویت باشد
«وجود پلتفرم‌ها می‌تواند برای مدیریت و چابک‌سازی سازمانها و کاهش هزینه‌ها و... کارا و مفید باشد ولی باید پلتفرمی وارد کشور کنیم که ابتدا نیازهای محلی را تأمین کند و از سوی دیگر فارسی باشد تا مطابق فرهنگ کشور شخصی‌سازی شود.»
جعفر محمدی مدیراجرایی مرکز نوآوری ICT دانشگاه صنعتی شریف با بیان مطلب فوق به «ایران» می‌گوید: مهمتر اینکه باید تمام فرآیندهای آن برای تأمین امنیت و کسب درآمد ارزی در منطقه، تکنولوژی و دانش مربوطه آن نیز وارد کشور شود.
وی می‌افزاید: وقتی پلتفرمی وارد کشور می‌شود، ممکن است مانند قبل به هر دلیلی شرکت مربوطه آن را از دسترس خارج کند و تمام کسب و کارهای اینترنتی تعطیل شود، بنابراین باید حتماً پلتفرم‌ها در داخل کشور مستقر شوند و دیتا به خارج از کشور منتقل نشود.
محمدی مدیر اجرایی مرکز نوآوری ICT دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه کار باید به صورت مشارکتی انجام گیرد می‌گوید: شرکت طرف ایرانی نیز باید واقعاً اهل فن باشد تا بتواند بر کار مسلط شود نه اینکه صرفاً دلال و رابط کار باشد. از سوی دیگر دولت باید بر روند کار نظارت داشته باشد چرا که تا نظارتی از سوی دولت وجود نداشته باشد ممکن است شخصی‌سازی و مشارکت صورت نگیرد و امنیت دیتاها از بین برود و کسب و کارهای کوچک و متوسط نیز نابود شوند.جعفر محمدی به اتفاق دیگری نیز در زمینه پلتفرم نرم‌افزاری آلمانی و دیگر پلتفرم‌ها اشاره کرده و می‌گوید: باید کاری کنیم که از طریق این پلتفرم، ایران خود «هاب» آسیا شود و بازار آسیایی را به‌دست آورد به این ترتیب نه تنها ارز از کشور خارج نمی‌شود بلکه از سوی دیگر برای کشور ارزآوری هم دارد.
محمدی با بیان اینکه ایران در حال حاضر بزرگترین بازار بزرگ بکر در دسترس جهان است و نباید آن را دو دستی در اختیار دیگران قرار دهیم، می‌گوید: ایران اکنون هاب منطقه است و باید به شرکت ارائه دهنده پلتفرم اعلام کرد که این شرکت می‌تواند سرویس دهی، نگهداری و... را در ایران انجام دهد ولی شرطی گذاشته شود مبنی بر اینکه ارائه خدمات و سرویس‌ها به سایر کشورهای منطقه فقط از طریق ایران انجام شود. از سوی دیگر باید شرکت‌های داخلی را نیز مجبور کنیم تا با دانشگاه‌ها در پروژه‌های تحقیقی و پژوهشی مشارکت داشته باشند و دانشجویان را به عنوان کارآموز بپذیرند.
محمدی معتقد است اگر این پیش نیازهای عنوان شده، مهیا نشود باید گفت که ورود پلتفرم‌های خارجی، به صورت مستقیم نقشی در ایجاد کسب و کار داخلی نخواهد داشت. مدیراجرایی مرکز نوآوری ICT دانشگاه صنعتی شریف می‌گوید: بخشی از کار پلتفرم‌ها این است که در قالب سرویس ابری به کسب و کار‌ها و استارتاپ‌ها، وب‌سایت ها، سازمانها و... سرویس‌های مورد نیاز را ارائه دهد و کمک کند تا فرآیندهای خود را کارا و بهینه کنند.
ضرورتی به نام پلتفرم‌های خارجی
«ورود برخی پلتفرم‌ها مانند پلتفرم‌های بین المللی به ایران واجب است. » حسین اسلامی، معاونت توسعه کسب و کار اینترنتی یکی از شرکت‌های بزرگ (فناپ) با بیان مطلب فوق درباره ورود پلتفرم‌های مختلف خارجی به «ایران» می‌گوید: شما نیاز دارید که در خارج از کشور بلیت رزرو کنید یا یک فرد خارجی می‌خواهد همین کار را در ایران انجام دهد بنابراین باید بتواند چنین کاری را انجام دهد از این رو نیازمند چنین پلتفرم هایی هستیم. مثلاً اگر بخواهیم سیستم گردشگری در کشور داشته باشیم باید چنین پلتفرمی در کشور وجود داشته باشد تا صنعت گردشگری بتواند رشد کند.
همین موضوع را می‌توان به تجارت الکترونیک نیز تعمیم داد نمی‌توان در کشور تجارت الکترونیکی را متصور شد که مثلاً سایتebay، amazon، alibaba و... به کشور ورود پیدا نکند بنابراین هر سایت یا پلتفرمی که قانون جمهوری اسلامی ایران را رعایت کند، می‌تواند در داخل کشور فعالیت داشته باشد.
اسلامی معتقد است باید جمع‌سپاری صورت گیرد تا از هدف‌های خاص خود چه به صورت ریالی یا غیرریالی استفاده کنیم و نتیجه مورد نظر را به‌دست آوریم.
وی به بحث محتوای (content) پلتفرم‌ها نیز اشاره کرده و می‌گوید: برخی از محتواها و محصولات پلتفرم‌ها مغایر با قوانین جمهوری اسلامی است که باید برای آنها چاره‌اندیشی شده و آن محصولات از دسترس خارج شود.
اسلامی با بیان اینکه نباید با طرح این سؤال که اگر همه به سمت تجارت الکترونیک خارجی بروند چه بر سر تجارت الکترونیک ایران و شرکت‌های جمع‌سپار خواهد آمد، به «ایران» می‌گوید: باید در این قضیه نگاه تعاملی را جایگزین نگاه رقابتی کنیم.
باید به مدلی از همکاری برسیم که در آن مدل، بیشترین بهره را ببریم به عنوان مثال طرف ایرانی می‌تواند محتوا و ابزارهای پرداخت را مدیریت کند و اگر این اتفاق بیفتد کسانی که مایل هستند در ایران فعالیت کنند، در چارچوب قوانین کار خود را آغاز می‌کنند.
این فعال حوزه کسب و کار اینترنتی با اشاره به اینکه ورود پلتفرم‌ها عملاً کسب و کارهای اینترنتی و مجازی را توسعه خواهد داد می‌گوید: استفاده از این پلتفرم‌ها موجب می‌شود برخی از مجموعه‌ها و سازمان‌هایی که تا به حال نتوانسته‌اند به صد درصد خروجی خود دست پیدا کنند، بتوانند از این ظرفیت استفاده کرده، کسب و کار خود را توسعه داده یا کسب و کاری جدید ایجاد کنند و بهره کافی را ببرند.
اسلامی درباره نگرانی برخی شرکت‌ها از حضور پلتفرم‌های خارجی نیز می‌گوید: برای شرکت‌های کوچک همیشه این نگرانی نه تنها از سوی شرکت‌های خارجی بلکه از سوی شرکت‌های داخلی که موازی کار می‌کنند وجود دارد، ولی باید دید ورود این پلتفرم‌ها و شرکت‌های خارجی به نفع عامه مردم است یا خیر.