نشست تخصصی «معرفی استارتاپ‌های فعال در حوزه آب» هم‌زمان با دومین کنفرانس دوسالانه اقتصاد آب با حضور پدرام سلطانی نایب‌رئیس اتاق ایران ،افشین کلاهی رئیس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسب‌وکار دانش‌بنیان اتاق ایران و داود غرویان رئیس مرکز توسعه فناوری‌های شبکه هوشمند آب، برق و انرژی پژوهشگاه نیرو برگزار شد.
نایب‌رئیس اتاق ایران با تأکید بر این موضوع که در حال حاضر آب به معضل اساسی در پایداری و ثبات کشور تبدیل‌شده است و روزبه‌روز هم این مسئله تشدید می‌شود گفت: همان‌طور که نظرسنجی خبرگان اقتصادی از 10 مسئله اصلی کشور در سال 97 نشان می‌دهد، بحران تأمین آب به یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصاد کشور تبدیل‌شده است که دیگر مسائل کلان کشور هم تحت تأثیر این مسئله قرارگرفته‌اند. بر همین اساس ضرورت پرداختن به راهکارهای نوآورانه و خلاقانه در حل مشکلات مربوط به آب، به‌ویژه مدیریت آب که بتواند از پیامدهای منفی جلوگیری کند، بیش از گذشته احساس می‌شود.
سلطانی با تأکید بر این نکته که نگاه به آینده در سیاست‌گذاری‌ها مورد غفلت قرارگرفته است، افزود: ما برنامه 5 ساله و حتی چشم‌انداز 20 ساله داریم اما تا چه اندازه در اجرا به اهداف تعیین‌شده در این برنامه‌ها توجه می‌شود؟ متأسفانه هیچ سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی نمی‌کنیم تا حداقل این اهداف بلندمدت، سالانه تحقق پیدا کند و برنامه‌ریزی‌ها در اجرا با واقعیت موجود مغایرت بسیاری دارد.
به اعتقاد نایب‌رئیس اتاق ایران در حال حاضر آب یک موضوع حاکمیتی است که مدیریت منابع آبی کشور را هم تحت تأثیر قرار داده است؛ بنابراین تا زمانی که این مدیریت به مردم واگذار نشده است، باید اصلاح سیاست‌ها مدنظر قرار گیرد.
او با اشاره به ضرورت بازنگری در نحوه مصرف آب تأکید کرد که باید فرهنگ مصرف آب تغییر کند و این تغییر را هم باید قبل از هر چیز از مردم شروع کرد.
برگزاری اولین رویداد تخصصی استارتاپ‌های فعال در حوزه آب
سلطانی با تأکید بر سرمایه‌گذاری اقتصادی در حوزه آب و کاهش مصرف گفت: متأسفانه در شرایط فعلی، کشور جسارت اتخاذ تصمیم‌های بزرگ را ندارد؛ چرا که سرمایه اجتماعی در کشور باقی نمانده است. در این شرایط ضروری است تا درعین‌حال که در مسیر اصلاح سیاست‌ها حرکت می‌کنیم، از فناوری‌های نوین برای حل مشکلات بهره بگیریم.
سلطانی تأکید کرد کسب‌وکارهای نوپا در حوزه آب باید با بهره‌گیری از نمونه‌های موفق خارجی، چالش آب در کشور را به فرصت کسب‌وکار تبدیل کنند.
نایب‌رئیس اتاق ایران همچنین از برگزاری اولین رویداد استارتاپی کشور در حوزه آب توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با همکاری وزارت نیرو و سازمان‌های ذی‌ربط با عنوان «استارت‌آب» خبر داد که به گفته او مهم‌ترین هدف این رویداد، جذب سرمایه‌گذاری در حوزه استارتاپ‌های فعال در صنعت آب خواهد بود.
به گفته نایب رئیس اتاق ایران این رویداد با همکاری مرکز توسعه فناوری‌های شبکه هوشمند پژوهشگاه نیرو برگزار خواهد شد و هدف از آن توسعه فناوری و حل چالش‌های اساسی صنعت آب و کشاورزی کشور از طریق فعال‌سازی و حمایت از بخش خصوصی و ایده های فناورانه در این حوزه است.
مشارکت بخش خصوصی در ارائه مدل‌های خدمات محور، بازنگری در زنجیره تأمین محصولات کشاورزی و نگاه به بازآفرینی آب دیگر موضوعاتی بود که از سوی نایب‌رئیس اتاق ایران به آنها پرداخته شد.
تأمین مالی، مشکل اساسی استارتاپ‌های حوزه آب
در ادامه افشین کلاهی رئیس کمیسیون جوانان و کسب‌وکار دانش‌بنیان اتاق ایران گفت: یکی از مهم‌ترین اهداف اتاق ایران این است که استارتاپ‌ها بر مبنای نیاز بازار طراحی شوند و از طرف دیگر کاری کنیم که جوانان و فعالان حوزه استارتاپی تشویق شوند که به بازارهای جدید ازجمله آب هدایت شوند.
به اعتقاد کلاهی مدل درآمدی تعریف‌شده برای استارتاپ‌های حوزه آب یکی از مهم‌ترین چالش‌های فعالان این عرصه به شمار می‌رود. او در همین زمینه تصریح کرد: به‌طورکلی در بخش‌هایی که سوبسید تعریف‌شده است نمی‌توان انتظار درآمد پایدار را داشت و چون آب هم صنعتی است که سوبسید پنهان دارد، بر همین اساس فعالان این عرصه با چالش تأمین مالی مواجه هستند.
رئیس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسب‌وکارهای نوین و دانش‌بنیان با اشاره به ارزان بودن آب در کشور گفت: در حوزه سوخت به‌رغم سوبسیدی که وجود دارد اما دولت توانست کسب‌وکارهای نوین این عرصه را جا بیندازد. در حوزه آب هم باید بتوانیم تا درآمدهای لازم را از صرفه‌جویی در مصرف آب به دست بیاوریم.
کلاهی پیشنهاد داد تا مشابه مصوبه صرفه‌جویی در سوخت، در صنعت آب هم با حمایت وزارت نیرو این مصوبه ایجاد شود تا مشوقی برای کسب‌وکارهای نوپا در این عرصه باشد.
آب؛ بحرانی امنیتی و اجتماعی
به گفته داوود رضا عرب مدیر موسسه پژوهشی مهندسی راهبرد دانش پویا، بحران آب برخلاف گذشته که یک معضل محیط زیستی تلقی می‌شد، اما در حال حاضر یک بحران اجتماعی و امنیتی است.
او همچنین با اشاره به نحوه مصرف آب در کشور گفت: بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی بانک جهانی، هزینه تخریب محیط‌زیست در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار بالاتر است. از طرفی نگاهی به نحوه مصرف آب در کشور حاکی از آن است که کشور توان تأمین آب برای این تعداد جمعیت را ندارد و تنش آبی یکی از مهم‌ترین معضلات پیش‌روست.
روند افزایش حفر چاه‌ها در کشور از دیگر موضوعاتی بود که عرب به آنها پرداخت. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده توسط این فعال صنعت آب، از سال 90 تاکنون 763 هزار چاه در کشور ایجاد شده است و رتبه حال حاضر ایران در بهره‌وری آب از میان 123 کشور، 102 است.
به اعتقاد وی مدیریت مصرف در کنار مدیریت عرضه و مدیریت تقاضا از مهم‌ترین راهکارهای حل معضل آب در کشور است که لازمه ایجاد این مدیریت ایجاد سیستم کارآمد ترویج و آموزش است.
معرفی استارتاپ‌های موفق جهانی در حوزه آب از سوی نمایندگان وزارت نیرو دیگر محور برگزاری این نشست تخصصی بود. در نهایت فعالان استارتاپی با حضور نماینده وزارت نیرو و همچنین نایب رئیس اتاق ایران به بیان مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های خود پرداختند.
دومین کنفرانس دوسالانه اقتصاد آب با شعار «کارآمدی ابزارهای اقتصادی در بهبود بهره‌وری آب» 27 و 28 آذرماه 1397 در اتاق ایران برگزار شد.