در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، بررسی صلاحیت سعید نمکی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دستور کار نمایندگان مجلس قرار گرفت.
بر اساس تبصره یک ماده ۲۰۴ آئین نامه داخلی مجلس ابتدا رئیس جمهور به مدت یک ساعت فرصت داشت تا در مورد برنامه‌ها و صلاحیت وزیر پیشنهادی ایراد نطق کند.
حسن روحانی در دفاع از سعید نمکی با تاکید بر لزوم اجرای طرح سلامت الکترونیک و کارت الکترونیکی برای سلامت، گفت: یکی از کارهایی که بنا بود آقای قاضی‌زاده هاشمی انجام دهد و ان‌شاءالله از امروز با رأی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر عهده آقای نمکی قرار خواهد گرفت، اجرای طرح سلامت الکترونیک است.
روحانی گفت: آقایان جهرمی و نمکی به ما قول داده‌اند از اوایل سال آینده اجرای اصل سلامت الکترونیک را به صورت عمومی آغاز کنند.
روحانی ادامه داد: در سال ۹۲ قول داده بودم که تجهیز بخش‌های مربوط به سلامت، در دسترس قرار دادن داروهای مورد نیاز مردم و کاهش مخارج بیماران را در دولت پیگیری کنم. ما از اوایل دولت یازدهم هم به فکر ایجاد طرحی برای تحول سلامت بودیم و از اوایل سال ۹۳ این طرح اجرایی شد. در اجرای این طرح دکتر قاضی زاده، وزیر بسیار پر تلاش و مخلص و ایثارگر ما نقش ارزشمندی داشت. امیدوارم در تاریخ کشور ما در کنار طرح تحول سلامت همیشه نام دکتر هاشمی هم ماندگار باشد. یکی از تاسف‌های ما این است که دوست عزیز و پرتلاشمان نتوانست تا پایان راه در کنار ما بماند.
وی با اشاره به اینکه در طرح تحول سلامت کار بزرگی انجام شد که این کار با همکاری دولت و مجلس شورای اسلامی به پیش رفت، تصریح کرد: بدون هماهنگی با مجلس شورای اسلامی دولت شاید نتواند به خوبی هیچ کاری را انجام دهد.
رئیس جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه در پنج، شش سال گذشته قدم‌های بسیار خوبی در طرح تحول سلامت برداشته شده است، خاطرنشان کرد: در ابتدای پیروزی انقلاب تخت‌های بیمارستانی ما ۵۵ هزار تخت بود، اما امروز به ۱۲۹ هزار و ۶۰۰ تخت رسیده است. در طرح تحول سلامت اقدامات مهمی برای تجهیز امکانات پزشکی انجام شد، ساخت ۲۴ هزار تخت جدید و بازسازی ۴۴ هزار تخت. از سویی مخارج پزشکی برای بیماران بستری در شهرها به زیر ۱۰ درصد و در روستاها به پنج درصد رسیده است. ما با طرح تحول سلامت، سلامت را به زندگی مردم نزدیک‌تر کرده‌ایم. اگر در آغاز انقلاب ۱۵۰۰ خانه بهداشت وجود داشت امروز این آمار به ۱۲ برابر یعنی ۱۸ هزار خانه بهداشت رسیده است. اگر پزشکان متخصص ما فقط در شهرهای بزرگ بودند، امروز این پزشکان تا مناطق مرزی حضور دارند و در بسیاری از شهرهای کوچک و روستاها فاصله مردم با پزشک متخصص فاصله کمی است.
وی در ادامه با بیان اینکه امروز نیاز به خارج از کشور برای درمان رفع شده است و ما حتی گردشگر سلامت داریم، در این باره گفت: تعداد زیادی از مردم کشورهای همسایه و حتی ایرانیان ساکن اروپا و آمریکا برای جراحی به ایران می آیند. نه اینکه ایران چون ارزان‌تر است، بلکه آنها به جراح ایرانی اطمینان بیشتری دارند، البته برای نجات بیمار همه بخش‌های درمان باید دست به دست هم دهند، زیرا اگر بهترین جراح هم وجود داشته باشد، اما مراقبت‌های بعد از عمل خوب نباشد بیماری جدیدی ایجاد می‌شود. همان قدر که پزشک مهم است، پرستار و سایر بخش‌های درمان هم مهم هستند.
رئیس جمهور همچنین با اشاره به اینکه در سال ۹۲ یکی از مشکلات مردم مساله دارو بود، گفت: بسیاری از داروها نایاب و گران بود، اما مشکل دارو امروزه حل شده است. در آغاز پیروزی انقلاب فقط ۲۵ درصد از داروها در داخل تولید می‌شد، اما امروز این آمار به ۹۵ درصد رسیده است. ما می‌توانیم تسهیلات بیشتری را فراهم کنیم تا صادرکننده دارو باشیم. در حال حاضر در برخی از بخش‌ها هم حتی به اروپا صادرات داریم.
روحانی با اشاره به اینکه وزارت بهداشت برای پیشبرد امور خود به بسیاری دیگر از وزارتخانه‌ها از جمله وزارت کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت متصل است، در این خصوص گفت: اصرار من این است که مجلس شورای اسلامی وزارت تجارت و بازرگانی را از صنعت جدا کند. اگر می‌خواهیم برای مردم خرید اجناس کمتر معطل شوند راه دیگری وجود ندارد مگر اینکه وزارت بازرگانی تشکیل شود در غیر این صورت مشکلات در این بخش ادامه پیدا می‌کند. این مشکل برای همه مر دم است و من از همه شما نمایندگان خواهش می‌کنم تا وزارت بازرگانی از صنعت مستقل شود.
وی با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت باید آب‌ها، روغن‌ها و سایر مواد غذایی را رده‌بندی و این رده‌بندی را به مردم اعلام کند، اظهار کرد: وزارت بهداشت مسئولیت مهمی همزمان با بخش کشاورزی و بخش صنعت بر عهده دارد؛ این وزارتخانه باید با وزارتخانه‌های مختلف در تماس باشد و اگر می‌خواهیم توریسم سلامت داشته باشیم بخش سلامت باید با بخش گردشگری رابطه بسیار نزدیک داشته باشد.
رئیس جمهور در بخشی دیگر از صحبت‌های خود بر لزوم انجام اقدامات پسادرمانی در مراکز درمانی کشور تاکید کرد و گفت: باید برای دوران بعد از مرخص شدن بیماران از بیمارستان‌ها تا زمانی که آنها به شرایط عادی باز می‌گردند مراکزی توانبخشی ایجاد شود تا اقدامات پسادرمانی روی بیماران صورت گیرد. این اقدامات در حال حاضر به صورت سیستماتیک در کشور ما وجود ندارد، اما باید در کنار مراکز درمانی بخشی به عنوان پسادرمان ایجاد شود تا بیماران برای زندگی عادی توانمند شوند.
رئیس جمهور با اشاره به وجود برخی نگاه‌ها در جامعه پزشکی مبنی بر اینکه پزشکان تافته جدا بافته هستند، خاطرنشان کرد: وجود چنین تفکراتی باید در دانشکده‌های پزشکی اصلاح و این دانشکده‌ها باید متحول شوند و این تحول یکی از وظایفی است که بر عهده وزیر بهداشت قرار دارد. همچنین با توجه به اینکه وزارت بهداشت با علم و فناوری رابطه نزدیکی دارد، باید پردیس‌های علمی در کنار علم پزشکی قرار بگیرد.
روحانی با تاکید بر لزوم توجه به طب سنتی در کشور، گفت: طب سنتی نباید مورد فراموشی قرار گیرد، بلکه باید در جایگاه خود مورد توجه باشد. خوشبختانه امروز جمهوری اسلامی ایران یکی از صادرکنندگان مهم دارویی در دنیا محسوب می‌شود و می‌توانیم با توجه به این بخش شاهد رشد و تعالی باشیم.
وی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با اشاره به اقدامات انجام شده در دولت تدبیر و امید در زمینه‌ی قرار دادن افراد تحت پوشش بیمه‌های درمانی، اظهار کرد: در زمینه بیمه دولت کار بسیار بزرگی انجام داد و برای نخستین بار در تاریخ ایران است که همه مردم تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفته‌اند. اینکه دولت یازدهم توانست ۱۰ میلیون نفر را تحت پوشش بیمه‌ای قرار دهد کار آسانی نبود، اما گامی بسیار ارزشمند محسوب می‌شود.
ضرورت همکاری دولت و بخش خصوصی در حوزه سلامت
رئیس جمهور با بیان اینکه تأمین رابطه میان بیمه، تأمین اجتماعی، وزارت کار، داروسازها، داروخانه‌ها، پزشکان و همچنین بیمارستان‌ها اقدام بسیار مهمی است، خاطرنشان کرد: برای دولت بسیار مهم است که در حوزه بهداشت، درمان و بیمه نیز شاهد همکاری و تعاون میان وزارت بهداشت و کار و نیروهای مسلح و همه بخش‌های خصوصی باشیم.
روحانی در پایان گفت: از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی درخواست دارم با یک رأی بسیار قاطع به آقای دکتر نمکی از این وزارتخانه‌ای که باری سنگین بر دوش دارد حمایت و پشتیبانی کنیم تا رأی شما یک انرژی برای وزیر، معاونان و بخش پزشک و سلامت باشد و همه مردم را در دهه فجر مبارک انقلاب اسلامی خوشحال کند.
مخالفان وزیر پیشنهادی بهداشت چه گفتند؟
محمدحسین فرهنگی نماینده مردم تبریز در مجلس در مخالفت با نمکی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گفت: به جای درخواست بزرگ‌تر کردن دولت به ویژه در بخش تأمین معیشت، بهتر بود درباره بازار ارز، سطح قیمت‌ها و تأمین مایحتاج عمومی مردم سخن می‌گفتند و با مطرح کردن برنامه‌هایشان به جامعه آرامش می‌دادند.
فرهنگی با انتقاد شدید به عملکرد سازمان غذا و دارو، گفت: متاسفانه سازمان غذا و دارو بسیار ناموفق عمل کرده و نیازهای غذایی و دارویی مردم درست تنظیم نشده است و مراجعات مردم به واحدهای درمانی و بیمارستان ها بسیار زیاد شده است. انواع سرطان‌ها حتی در سنین پایین شایع شده است. ترکیب غذایی مردم درست نیست. دسترسی آنان به پروتئین‌های مورد نیازشان بسیار پایین است و بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش یافته است. برنامه‌های راهبردی شما در این بخش چیست؟ مسائل آموزشی در بخش سلامت درست نیست. از برخورد با دانشجویان در دانشگاه‌ها تا برخورد با متخصصان در بیمارستان‌ها با وضعیت نامناسبی روبرو هستیم. این پزشکان تنها به دلیل گلایه از فقدان در اختیار قرار دادن ابزار و تجهیزات پزشکی به بیمارستان‌های دور دست و غیرمرتبط با تخصص‌شان تبعید می‌شوند.
برنامه‌های وزیر پیشنهادی بهداشت بومی‌سازی و محلی نیست
همچنین حسین مقصودی نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی در مخالفت با سعید نمکی، وزیر پیشنهادی برای تصدی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با تاکید بر اینکه همه نمایندگان و مردم و کسانی که با دکتر نمکی کار کرده‌اند از ایشان با پاک دستی، تخصص و غیر سیاسی بودن یاد می‌کنند، گفت: توجه ویژه وزیر پیشنهادی به برنامه‌های قابل اجرا جای تحسین دارد، اما برنامه‌های دکتر نمکی بومی سازی نیست. در حالی که برنامه‌ها باید ایالتی و بومی سازی باشد.
مقصودی گفت: بنده برنامه دکتر نمکی را به خوبی مطالعه کرده‌ام و قطعاً نمایندگان و حتی بنده با رأی بالایی به ایشان رأی خواهیم داد، اما آقای رئیس جمهور! چگونه می‌خواهید از برنامه‌های دکتر نمکی حمایت کنید؟ توجه ویژه ایشان به برنامه‌های قابل اجرا جای تحسین دارد، اما برنامه‌های دکتر نمکی بومی سازی نیست. برنامه‌ها باید ایالتی و بومی شود. در برنامه‌های دکتر نمکی به درمان توجه خاص شده است، اما به بهداشت، درمان و آموزش به صورت بومی گرایی توجه نشده است. از سوی دیگر به بهداشت روستاها توجه نشده است.
موافقان وزیر پیشنهادی بهداشت چه گفتند؟
برنامه «نمکی» در راستای ارتقا و ادامه طرح تحول سلامت است
مهدی فرشادان نماینده سنندج در مجلس در موافقت با وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه ما نسبت به سرنوشت طرح تحول سلامت نگرانی داشتیم، تاکید کرد: برنامه‌های آقای نمکی در راستای ارتقا و ادامه طرح تحول سلامت است.
فرشادان در بخش دیگری از صحبت‌های خود، اضافه کرد: برنامه‌های آقای نمکی دارای چند شاخصه خوبی بود که آن را بیان می‌کنم. توجه به ویژگی برنامه‌ای مطلوب، در تدوین برنامه، راهبردها به روشنی ارائه می‌شود و در راستای قوانین بالا دستی کار خود را تشریح می‌کند و وزیر را در مقام پاسخگویی قرار می‌دهد. همچنین به کاهش هزینه‌های سلامت توجه می‌کنند. در این برنامه کاهش خطر مرگ زودرس از جمله برنامه‌هایی است که در حوزه بهداشت مورد توجه قرار گرفته است. همچنین توجه به مؤلفه‌های اجتماعی مورد تاکید بوده است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس همچنین در اظهاراتش، گفت: بر اساس مطالعات صورت گرفته بیش از ۷۰ درصد سلامت مرتبط با مردم و سیاست کلی سلامت است که این موضوع باید مورد توجه باشد. شاخصه بعدی یکپارچگی در کار نظام سلامت است. دقت در سلامت اجتماعی در برنامه ایشان مورد توجه بوده است. ایشان دو شاخصه سلامت اجتماعی و سلامت بهداشت را مورد توجه قرار داده است. همچنین در برنامه ایشان اصلاح ساختار نظام سلامت به منظور چابک سازی مورد توجه قرار گرفته است. همچنین بر کاهش تصدی گری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکید شده است. این برنامه با اسناد بالادستی مانند برنامه ششم و سیاست‌های کلی سلامت در یک راستا قرار دارد. این یعنی وزیر ابتدا قانون را پذیرفته و خود را در مقام پاسخگویی قرار داده است. همچنین در این برنامه به کنترل هزینه‌ها توجه شده است. همچنین محور قرار گرفتن تأمین منابع پایدار، متناسب سازی درآمدها و توجه به عدالت دستمزد از مواردی است که در این برنامه امیدوار کننده است.
3 فراکسیون سیاسی مجلس موافق وزیر پیشنهادی بهداشت هستند
نوبخت با اشاره به سوابق سعید نمکی در معاونت بهداشت وزارت بهداشت، گفت: در زمان ایشان شاخص‌های بهداشتی افزایش پیدا کرده و آقای نمکی روی کار وزارتخانه اشراف دارند ایشان همچنین معاون اجتماعی سازمان برنامه بوده و ارتباط خوبی با جامعه پزشکی داشته ما هم برای اینکه این کشتی را به ساحل برسانیم نیازمند همکاری جامعه پزشکی هستیم.
همچنین علی نوبخت عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «سه فراکسیون سیاسی مجلس شورای اسلامی موافق وزیر پیشنهادی وزارت بهداشت هستند»، گفت: من در سال ۱۳۸۹ در شرایطی که سمت‌های مختلفی در فرهنگستان علوم پزشکی، نظام پزشکی و دانشگاه شهید بهشتی و برخی جاهای دیگر داشتم، در اعتراض به گروگان‌گرفتن اجساد مردم از کارها کناره‌گیری کردم. مردم مستضعف به بیمارستان می‌آمدند و به آنها می‌گفتند تا پول ندهید بستری نمی‌شوید. این در حالی است که توصیه شده بود مردم جز غم بیماری غم دیگری نداشته باشند.
نوبخت الکترونیکی شدن پرونده سلامت را جزو برنامه‌های وزیر بهداشت عنوان کرد و گفت: در این صورت در مصرف دارو و نسخه‌نویسی هم صرفه‌جویی می‌شود.
نمکی فردی برنامه محور است
علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس نیز در موافقت با سعید نمکی وزیر پیشنهادی بهداشت گفت: ایشان فردی برنامه محور است. برنامه‌های ایشان آسیب شناسی دارد و به اسناد بالادستی مربوط می‌شود. در برنامه‌های ایشان اهداف به صورت کمی ارائه شده است که این برای ما بسیار مفید است.
وی ضمن عرض تشکر از زحمات قاضی زاده هاشمی وزیر سابق بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در حمایت از سعید نمکی گفت: امروز سخن است از رأی اعتماد به دکتر نمکی برای به عهده گرفتن سکان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. جناب دکتر نمکی چند ویژگی دارند؛ ایشان فردی پاک دست هستند. علیرغم اینکه در سطوح کلان مدیریت‌های جدی را تجربه کردند، تا امروز لکه سیاهی در کارنامه ایشان دیده نمی‌شود.
توجه به جنبه‌های اقتصادی طرح تحول ضروری است
در ادامه، سعید نمکی وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به ارایه برنامه های خود پرداخت و گفت: : اولین سوال نمایندگان درباره این است که طرح تحول به کجا خواهد رفت؟، طرح تحول توانست مشکلاتی را از دوش مردم بردارد. بنده به عنوان کسی که در سازمان برنامه در کنار هاشمی بودم و در جریان تامین منابع مالی و هدایت‌های آن هستم معتقدم که نقاط قوت طرح تحول باید جلو رود، نقاطی همچون برداشتن هزینه‌های کمرشکن بستری بیماران، حمایت از بیماران خاص و صعب‌العلاج و ماندگاری طبیب در نقاط محروم.
وی ادامه داد: این طرح را ادامه می‌دهیم اما این طرح نواقصی دارد که باید به جنبه‌های اقتصادی آن با نگاه کارشناسی‌تر پرداخت. تلاش می‌کنیم طرح را به گونه‌ای پیش برده که جنبه‌های اقتصادی آن مورد توجه قرار گرفته و همچنین قوانین بالادستی و برنامه توسعه هم در آن توجه شود به خصوص مواردی همچون راهنمای بالینی، پزشک خانواده، سیستم اجرا و از همه مهم‌تر پرونده الکترونیک سلامت و نظام مالی پرداخت نوین.
وزیر پیشنهادی بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدامات قاضی‌زاده هاشمی اظهار کرد: اقداماتی همچون ایجاد زیرساخت‌ها اعم از بیمارستان‌ها، فضاهای درمانی در نقاط مختلف کشور و غیره را انجام داده اما تمامی پروژه‌ها را اجرا کرده و هیچ مصوبه‌ای را بر زمین نخواهیم گذاشت.
نمکی در ادامه با اشاره به شیوع برخی بیماری‌ها گفت: در گذشته ما توانستیم با واکسیناسیون اولین کشور موفق در مهار بیماری‌های واگیردار باشیم، اما امروز بیماری‌های غیرواگیردار همچون چاقی، فشار خون و قلب شایع شده که تنها با واکسیناسیون قابل درمان نیست و وزارت درمان به تنهایی نمی‌تواند با آن مقابله کند. امروز بهداشت سالمندان که جوانی نکرده و پیر شده‌اند، حاشیه شهرها، بهداشت روان پریشان مردم، همه و همه مشارکت بین‌بخشی را لازم دارد امیدوارم با کمک جدی بخش‌های مختلف شاهد پیشگیری بیماری‌های غیرواگیردار باشیم. البته که بیماری‌های واگیرداری همچون ایدز، بیماری‌های مشترک انسان و دام، ویروس‌های منتهی به سرطان هم وجود دارد که باید با آن مقابله کنیم.
وزیر پیشنهادی بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در بخش درمان، توسعه درمان سرپایی، توزیع عادلانه منابع نظام سلامت، در دسترس قرار گرفتن پزشک از راه دور و تقویت مشارکت بخش خصوصی از اولویت‌های بنده است، تصریح کرد: در سال‌های اخیر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مغفول مانده است. ما سعی می‌کنیم با منطقی کردن هزینه‌ها و پرداخت‌ها از ارائه خدمات به خصوص خدمات به مناطق محروم و کمتر برخوردار کمک کنیم.
وی در مورد برنامه‌هایش در بخش دارو و تجهیزات پزشکی، اظهار کرد: اولین گام ایجاد شفافیت در عرصه دارو و تجهیزات پزشکی است. چرا در شرایطی که 97 درصد از داروها تولید داخل است 550 میلیون دلار ارز می‌برد از طرف دیگر سه درصد مربوط به واردات داروست اما آنها 1.4 میلیارد دلار ارز استفاده می‌کنند. بنده بعد از سرپرستی وزارت بهداشت، معاونت غذا و دارو را عوض کردم و بلافاصله دستور دادم که این وضعیت شفاف شود تا بتوانیم تولید دارو با قیمت مناسب باشد چون واردکنندگان وضعیت نامناسبی را به وجود آورده‌اند.
نمکی اصلاح نسخه‌نویسی و حرکت به سمت تهیه داروهای نوترکیب با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان را از دیگر بخش‌هایش عنوان کرد و گفت: باید به دنبال آموزش جامع‌محور باشیم، چون ما طبیب تربیت می‌کنیم و حکیم پرورش نمی‌دهیم. کسانی که تنها از روی کتاب می‌توانند طبابت کنند اینکه تخت‌های بیمارستانی با این همه مشکل مواجهند، چون ما آموزشیار بهیاری تربیت کرده و کاردان پرستاری نمی‌گیریم. باید این وضعیت سامان یابد. همچنین باید آموزش‌های ما مبتنی بر مهارت باشد اینکه برای کدام جایگاه می‌خواهیم نیرو تربیت کنیم. با این روند آموزش تنها منابع کشور را هدر می‌دهیم.
به گفته وزیر پیشنهادی بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در پژوهش هم جزیره‌ای عمل می‌شود و مراکز بدون هم‌افزایی و رابطه با هم کار می‌کنند. باید تحقیقات به سمت تولید باشد که کمتر چنین چیزی دیده می‌شود.
نمایندگان مجلس بعد از استماع نظرات موافقان و مخالفان و برنامه‌های وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ۲۲۹ رأی موافق، ۲۵ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۹ نماینده حاضر به سعید نمکی رای اعتماد دادند.