سینما، بازار غیرقابل پیش‌بینی

وضعیت بازار در سال 97

سال 1397 با اکران 79 فیلم سینمایی همراه بود که مجموعاً ٢٣٩ میلیارد و ٧٦٩ میلیون و ٣٤٠هزار تومان فروش داشته‌اند. سینمای ایران که سال‌ها نیازمند سامانه‌ای آنلاین بود تا تولیدکنندگان سینما، منتقدان و کارشناسان سینما به آمار فروش فیلم‌ها دسترسی داشته باشند تا بتوانند اطلاعات دقیق‌تری نسبت به آثار در حال اکران در اختیارشان باشد، سرانجام در این سال به رویای خود دست‌یافت و دوشنبه ششم اسفندماه 97، «سامانه فروش سینمای ایران» رونمایی شد. سینمای ایران در فصل بهار  1397 با فروشی بیش از ۸۱ میلیارد تومان، تابستان ۶۱ میلیارد تومان، پاییز ۵۳ میلیارد و زمستان با ۳۶ میلیارد تومان، سال 97 را پشت سر گذاشت.

آمارهای منتشرشده از فروش فیلم‌های اکران شده نشان می‌دهد فیلم «هزارپا» به کارگردانی ابوالحسن داودی، با فروشی بالغ‌بر ۳۷ میلیارد تومان، بیشترین تعداد مخاطبان را به خود اختصاص داد و 4 میلیون و ۲۱۶ نفر به تماشای این فیلم نشسته‌اند؛ فروش این فیلم باعث شد تا هزارپا در رتبه اول پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما قرار بگیرد.

 در بین دیگر آثار اکران شده در این سال، فیلم‌های «قانون مورفی» رامبد جوان، «مغزهای کوچک زنگ‌زده» هومن سیدی، «تگزاس» مسعود اطیابی، «فیلشاه» هادی محمدیان، «به وقت شام» ابراهیم حاتمی‌کیا، «مصادره» مهران احمدی و «لاتاری» محمد حسین مهدویان بیش از یک میلیون مخاطب به سینما جذب کردند و جزو پرمخاطب‌ترین‌های امسال شدند.

افزایش قیمت بلیط سینما؛ تصمیم دقیقه 90 سال 97

28 اسفند 97، محمدرضا فرجی مدیرکل دفتر سینمای حرفه‌ای سازمان سینمای مصوبه افزایش قیمت بلیط سینما برای سال 98 را امضا و ابلاغ کرد. بر این اساس، سازمان سینمایی سینما‌های پایتخت را به ۴ دسته تقسیم کرده است که بهای بلیط از 5 تا 18 هزار تومان متغیر است.

مقایسه آماری فروش ماهیانه سینمای ایران (رنگ آبی : فروردین سال 98، رنگ طوسی فروردین سال 97 و رنگ سبز فروردین سال 96)

 چشم‌انداز بازار در سال 98

متغیرهای حاکم بر بازار سینما،ضمانت پیش‌بینی نمی‌دهد

 امیرحسین علم‌الهدی،کارشناس اقتصاد فرهنگ

متغیرهای حاکم بر بازار سینما باعث می‌شود تا هرگونه پیش‌بینی ثابت درباره این صنعت و بازار محال باشد. آیا شرایط اجتماعی بحرانی می‌شود یا خیر؟ فیلم‌های خوب بر پرده سینما اکران می‌شود یا خیر؟ آیا دولت فضای بازی برای سینما به وجود می‌آورد یا خیر؟ سؤالات بسیاری ازاین‌دست وجود دارد. سال گذشته سینمای ایران با اکران  فیلم « هزارپا» یک‌باره با جهش مخاطب مواجه شد و 4 میلیون نفر به‌تنهایی برای تماشای این فیلم روانه سینماها شدند؛ بنابراین اتفاقات غیرمنتظره‌ای در سینمای ایران ممکن است از اواسط سال 98 رقم بخورد که بر همین اساس نمی‌توان با قاطعیت گفت روند فروش صعودی فیلم‌ها ادامه‌دار خواهد بود.

متأسفانه یکی از مشکلات سینمای ایران این است که هیچ‌گاه این سینما رشد پایداری را نداشته است. برای نمونه در سال 95 که تعداد مخاطبان سینما 24 میلیون نفر بود، در سال 96 به 22 تا 23.5 میلیون نفر و یک‌باره در سال 97 این رقم به 28 میلیون نفر می‌رسد؛ بنابراین هیچ تضمینی وجود ندارد که سینمای ایران در سال98، 30 میلیون نفر مخاطب را داشته باشد.

مؤلفه‌های متعددی هم در این امر تأثیرگذار است که مهم‌ترین آنها را در اکران روزهای اخیر فیلم «رحمان 1400» شاهد بودیم؛ به‌رغم اینکه این فیلم با مجوز به اکران درآمده بود اما یک‌باره متوقف شد. اتفاقاتی ازاین‌دست، بازخوردی منفی برای سرمایه‌گذاران دارد. تجربه نشان داده است هر زمان که محیط امن در سینما حاصل‌شده، سرمایه هم در این صنعت به چرخش درآمده است. علاوه بر این، نباید فراموش کرد، توسعه رابطه مستقیمی با تنوع دارد و هر جا که جلوی تنوع گرفته شود، ممکن است که در کوتاه‌مدت تعداد مخاطبان سینما افزایش یابد، اما قطعاً در بلندمدت این رشد دوام نخواهد داشت. نکته بعدی، پایین بودن سرانه سینما نسبت به جمعیت کشور است که در وضعیت بحرانی قرار دارد. درحالی‌که در ایران هر 180 هزار نفر به سالن سینما دسترسی دارند اما بر مبنای استانداردهای جهانی این رقم هر 10 هزار نفر است؛ بنابراین تا رسیدن به استانداردهای جهانی نیازمند تأسیس 8 هزار سالن سینما هستیم که امیدواریم در سال 98، مدیریت شهری به این مساله توجه جدی‌تری داشته باشد.