رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایلام گفت: اقتصاد یک علم است و صرفاً با سخنرانی و برنامه‌نویسی توسعه پیدا نمی‌کند بر این اساس در سال جاری که به‌عنوان سال رونق تولید نام‌گذاری شده، باید از ظرفیت‌های کارشناسان در بدنه دولت، مجلس و بخش خصوصی برای بهبود وضعیت کسب‌وکار و تحقق شعار سال استفاده بهینه شود.
شعبان فروتن در جریان نشست هیات نمایندگان اتاق ایلام با نماینده این استان در مجلس شورای اسلامی افزود: پارلمان بخش خصوصی برای ارائه نقطه نظرات و پیشنهادها به‌منظور توسعه همه‌جانبه بخش اقتصادی از هیچ کوششی فروگذاری نخواهد کرد.
او با اشاره به وضعیت صادرات گفت: به‌منظور تشویق و انگیزه تجار و باوجود تجارت روزافزون با کشور عراق می‌طلبد که جایزه صادراتی به‌منظور کاهش ریسک ناشی از تجارت به تجار و بازرگانان پرداخت شود.
فروتن همچنین به موضوع پیمان‌سپاری ارزی پرداخت و افزود: با توجه به اینکه اکثر مبادلات تجاری در مرز مهران با کشور عراق به‌صورت ریالی انجام می‌گیرد موضوع پیمان‌سپاری ارزی و تعهد بازگشت 95 درصد ارزش صادراتی به سامانه نیما موجب ایجاد مشکلات برای تجار و کاهش فعالیت‌های صادراتی شده است.
او پیشنهاد کرد: برای استان‌های کمتر برخوردار نظیر ایلام در تعیین کف ارزش ارز قابل‌برگشت برای صادرکنندگان از مرز این استان تجدیدنظر شود چون زمان بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور محدود بوده و با توجه به اینکه برخی از کالاهای صادراتی نظر به ماهیت و شرایط فروش زمان بیشتری را برای بازگشت ارز نیاز دارند بنابراین لازم است بازگشت ارز بین (9 ماه و یک‌ساله) متناسب با نوع کالا در نظر گرفته شود.
رئیس اتاق ایلام با بیان اینکه باید در مورد ارزش‌گذاری کالاهای صادراتی و وارداتی در سامانه گمرک تجدیدنظر شود، افزود: با توجه به بالا بودن ارزش‌گذاری شده کالاها از سامانه گمرک و عدم تطابق آن با ارزش واقعی کالاهای صادراتی که این مهم با توجه به موضوع پیمان‌سپاری ارزی و الزام به عودت ارزش صادراتی کالاها، اظهارنامه‌های مالیاتی منجر به عدم رغبت تجار به صادرات می‌شود.
او کوچک بودن محوطه گمرکی، عدم صدور ویزای متعدد برای تجار، نبود کنسولگری عراق در ایلام، تعلل در ایجاد بازارچه‌ها چنگوله و چیلات را از دیگر مشکلات بخش تجارت در این استان دانست.
بخش خصوصی باید جلوتر از دولت حرکت کند
در ادامه این نشست، جلال میرزایی، نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی گفت: در شرایط کنونی می‌طلبد که فعالان اقتصادی بخش خصوصی بیش‌ازپیش محور فعالیت‌ها باشند و از دولتی‌ها جلوتر حرکت کنند.
میرزایی با اشاره به شرایط ناشی از تحریم افزود: برای عبور از شرایط تحریم نیاز است که در عرصه بین‌الملل با کشورهای منطقه روابط متقابل و دوطرفه داشته باشیم که این مهم همواره از طریق وزارت امور خارجه پیگیری می‌شود.
واوی با بیان اینکه دوره آزمون‌وخطا گذشته است افزود: نباید با صدور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد عرصه بر تولید و تجارت تنگ شود چراکه کارها باید دقیق و کارشناسانه باشد.
این نماینده مجلس تصریح کرد: کوچک‌سازی و چابک سازی دولت جزو برنامه‌هایی است که باید حتماً انجام شود و بیشتر امور به بخش خصوصی واگذار شود چراکه تجربه نشان داده هر جا بخش خصوصی ورود کرده بیشتر موفق بوده است.
میرزایی نیز بر ضرورت همکاری با کشورهای منطقه به‌ویژه عراق تأکید کرد و گفت: تاکنون نشست‌های مختلفی با طرف عراقی در زمینه توسعه تولید و تجارت انجام شده که این موضوع اکنون به جد در دست پیگیری است.
این نماینده مجلس اظهار کرد: فعالان عرصه اقتصادی باید به‌روز باشند و متناسب با شرایط اقتصاد و بازار منطقه کارها را مدیریت کنند و هر جا مانعی وجود داشت موضوع را مطرح کنند تا از طریق مقامات ارشد پیگیری و منجر به نتیجه شود.
میرزایی با اشاره به مشکلات موجود در حوزه ارز گفت: ارز ماهیت اقتصادی دارد نباید این موضوع سیاسی شود چراکه وقتی این اتفاق افتاد دچار تلاطم و نوسان می‌شود.
او همچنین در خصوص پیگیری ایجاد کنسولگری عراق در ایلام و همچنین منطقه آزاد تجاری مهران قول مساعد داد و گفت: این دو موضوع همواره در دستور کار بوده و از طریق مقامات ارشد پیگیری می‌شود.
همکاری گمرک و تجار در مرز مهران
در ادامه، روح اله غلامی، سرپرست گمرکات استان ایلام نیز گفت: گمرکات بر اساس قانون مجری بخشنامه و قوانین دولتی است و همواره به دنبال همکاری لازم با فعالان بخش خصوصی بوده است.
غلامی افزود: یکی از برنامه‌های گمرکات کشور این است که همواره با فعالان عرصه تولید و تجارت همکاری مطلوبی داشته باشد که خوشبختانه در مرز مهران شاهد حمایت همه‌جانبه از تجار هستیم.
او میزان صادرات پارسال در این استان به کشور عراق را یک میلیارد و 270 میلیون دلار عنوان کرد و گفت: ترانزیت کالا نیز از رشد 20 درصدی برخوردار است.
نمایندگان بخش خصوصی چه گفتند؟
عدنان کرمی‌نسب، نائب رئیس اول اتاق ایلام: صدور بخشنامه‌های غیر کارشناسی از مهم‌ترین عوامل بروز مشکلات برای تولید است، برخی قوانین به‌جای اینکه راهگشا باشند، به موانع بزرگی بر سر راه تولید و تجارت تبدیل شده‌اند. در این شرایط به‌واسطه بالا بودن نرخ سود بانکی، کمبود مواد اولیه، مشکل مالیات و تأمین اجتماعی باعث شده که تولید هر روز ضعیف‌تر شود و هیچ‌کس در این زمینه پاسخگو نیست.
مجتبی غیابی، عضو هیات رئیسه اتاق ایلام: با توجه به اینکه مرز بین‌المللی مهران در ایام منتهی به اربعین حسینی به مدت دو ماه تعطیل می‌شود بنابراین نیاز است که بازارچه‌های جدید به‌عنوان مرز پشتیبان تجارت در این استان فعال شوند. علاوه بر این می‌طلبد که در رایزنی مقامات با طرف مقابل، عراقی‌ها ملزم شوند که هرگونه تعطیلی یا افزایش تعرفه را به تجار اطلاع‌رسانی کنند تا باعث بروز مشکلات برای تجار ما نشوند.
سعد حسینی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: روند صادرات به کشور عراق در دو سه اخیر در مقایسه با سال‌های گذشته کاهش چشمگیری داشته و مهم‌ترین عامل آن نیز عدم‌حمایت همه‌جانبه از صادرکنندگان و همچنین بالا بودن عوارض گمرک از طرف کشور عراق است.
سیدمحمد موسوی نسب، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: تاکنون تفاهم‌نامه‌های مختلفی با طرف عراقی منعقد شده که نیاز است با دیپلماسی اقتصادی این موضوع پیگیری شود تا به نتیجه منجر شود. نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند با اعمال قوانین دولت را ملزم کنند که برنامه‌های متعددی را برای حمایت از برنامه‌های بخش خصوصی داشته باشند.
فرج امیدی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: نگاه دولت و مسئولان به کشور عراق باید نگاه ملی باشد چراکه این کشور مهم‌ترین شریک تجاری ما به شمار می‌رود. نگاهی به آمارها بیانگر این واقعیت است که عراق بازار مناسبی برای صادرات کالاهای ایرانی دارد و باید از این ظرفیت عظیم برای رونق کسب‌وکار بیش‌ازپیش استفاده شود.
اکبر ابراهیم نژاد، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: وزارتخانه‌ها هیچ‌گونه مشوقی برای تولید و تجارت همچون سایر کشورهای منطقه در نظر نمی‌گیرند. دولت برای تقویت تولید و تجارت باید مشوق‌های عملی داشته باشد تا فعالان این عرصه به ادامه کار دلگرم شوند.
ادریس پاپایی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: منطقه آزاد تجاری باید هرچه زودتر تعیین تکلیف شود چراکه این موضوع برای توسعه اقتصادی استان بسیار حائز اهمیت است. همچنین دولت باید نسبت به شفاف‌سازی قوانین حوزه صادرات اقدام کند و صدور بخشنامه‌ها و قوانین دست‌وپاگیر که باعث عدم شفافیت در تولید و تجارت شده است، متوقف شود.
سجاد شیرخانی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: برای بهبود وضعیت اقتصادی و تجارت بین استان ایلام و عراق نیاز است که مسئولان ارشد محلی دو طرف کارها را پیگیری و به نتیجه برسانند. چنانچه کارها از طریق مسئولان محلی استان‌های هم‌جوار ما در عراق پیگیری شود زودتر به نتیجه می‌رسد.
محمد ملکی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام: آزمایش‌های تخصصی استاندارد برخی کالاهای صادراتی باید در مرز مهران انجام شود چراکه اعمال این آزمایش در استان‌های هم‌جوار باعث تعلل در کار و بروز مشکلات در عرصه صادرات می‌شود. همچنین برخی از فعالان اقتصادی عراق برای سرمایه‌گذاری در استان ایلام اعلام آمادگی کرده‌اند اما صدور بخشنامه‌ها و تغییر ناگهانی قوانین در حوزه سرمایه‌گذاری به مانع بزرگی برای آنها تبدیل شده است.
