27 آبان مجلس طرح افزایش تعداد مناطق آزاد را تصویب کرد؛ طرحی که پیش‌تر توسط دولت در شهریور ماه سال ۹۷ با تغییرات زیاد به تصویب رسید اما از سوی شورای نگهبان رد شد. لایحه پیشنهادی دولت، ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری-صنعتی و ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی را پیش‌بینی کرده بود؛ اما براساس مصوبه مجلس حوزه مناطق آزاد تجاری-صنعتی به موجب اصلاحات مجلس به ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی به ۱۰۳ منطقه افزایش یافت.
منطق تاسیس مناطق آزاد ارایه مشوق‌ها برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی بوده است. با این حال، فعالان اقتصادی بر این باورند که مشوق ها باید توسعه پیدا کنند نه اینکه محدود شوند و از طرفی الزمات سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد پیش از تاسیس آنها در نظر گرفته شود.
در این خصوص، محمدمهدی بهکیش اقتصادددان، در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» تاکید می‌کند که گسترش مناطق آزاد زمانی به نفع اقتصاد است که تعرفه کالاها در این مناطق نزدیک به صفر شود.
او با اشاره به شکل‌گیری نخستین مناطق آزاد در دنیا و فلسفه تاسیس این مناطق می‌گوید: نخستین مناطق آزاد در دنیا به این دلیل شکل گرفتند تا به اصطلاح آزمایشگاهی باشند برای آزادسازی اقتصادی. تاریخچه شکل گیری این مناطق در دنیا نشان می دهد زمان تاسیس این مناطق به پس از جنگ جهانی دوم برمی‌گردد و نخستین مناطق آزاد در کشورهای اروپایی شکل گرفتند و به تدریج در سایر مناطق و کشورها مانند چین گسترش پیدا کردند.
بهکیش منطق تاسیس مناطق آزاد تجاری را تسهیل و گسترش تجارت، صرف نظر از قوانین دست و پا گیر داخلی می‌داند و تصریح می‌کند: بررسی شکل گیری مناطق آزاد در حاشیه اقیانوس‌ها نشان می‌دهد که نخستین این مناطق در کشورهایی تاسیس شدند که اقتصاد آنها بسته یا نیمه بسته بود؛ بنابراین دولت این کشورها تصمیم به شکل گیری مناطق آزاد کردند تا فارغ از قوانین داخلی، فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خارجی بتوانند تجارت کنند. چراکه کشورهای با قوانین بسته به یکباره نمی‌توانند قوانین خود را تغییر دهند و به راحتی با دیگر کشورها تجارت کنند.
این اقتصاددان در ادامه با اشاره به تجربه شکل‌گیری مناطق آزاد در ایران ادامه داد: از آنجایی‌که اساس اقتصاد در ایران وابسته به نفت است به همین دلیل بیشتر سهم اقتصاد به واردات اختصاص دارد تا صادرات. بر همین اساس مناطق آزاد هم بیشتر مناطقی مبتنی بر واردات هستند تا صادرات. البته که باید تاکید کنم این نقص مناطق آزاد نیست، بلکه ایراد به نحوه اداره کشور برمی‌گردد که نتوانستیم تجربه کشورهایی مانند بلژیک را در اقتصاد پیاده کنیم.
بهکیش بر این باور است که تجربه ایران در تاسیس مناطق آزاد، تجربه ناموفقی است. چراکه سهم کالاهای وارداتی حاصل از درآمدهای نفتی این فرصت را از کشور گرفته تا کالاها در داخل تولید و از طریق مناطق آزاد اقتصادی صادر شود. بر همین اساس کارکرد این مناطق تسهیل واردات است. او تاکید می‌کند: به نظر من یا درک درستی از مناطق آزاد در کشور وجود ندارد یا سیاست‌گذاران اصلی کشور اعتقادی به گسترش صادرات ندارند؛ البته گسترش صادرات به‌طورمرتب تذکر داده می‌شود ولی آیا نمی‌دانند که صادرات بدون رقابتی‌شدن بازار برای کاهش هزینه تولید امکان‌پذیر نیست؟
او در همین زمینه خاطرنشان می‌کند که وابستگی دولت به درآمدهای نفتی باید به درآمدهای حاصل از صادرات تغییر کند تا بدین وسیله فرصت حضور بخش خصوصی هم برای تولید و صادرات کالا در این مناطق فراهم شود.
بهکیش در پاسخ به این سوال که چرا سهم بخش خصوصی در مناطق آزاد قابل توجه نیست، می‌گوید: بخش خصوصی در این مناطق عمدتا برای واردات سرمایه‌گذاری می‌کند تا صادرات. به این دلیل که در اقتصاد نفتی معمولا تعرفه‌ها بسیار بالاست و همین امر باعث می‌شود تا قیمت‌ها در داخل کشور در مقایسه با قیمت‌های بین‌المللی بالاتر باشد. بنابراین برای سرمایه‌گذار بیشتر صرف می‌کند تا کالای خود را در داخل کشور عرضه کند تا خارج.
به اعتقاد بهکیش،گسترش مناطق آزاد زمانی به نفع اقتصاد است که تعرفه کالاها در این مناطق نزدیک به صفر شود تا سرمایه‌گذاران در این مناطق انگیزه برای صادرات کالا به بازارهای بین‌المللی را داشته باشند.