با شیوع ویروس کرونا در ایران و چالش‌های موجود در خصوص تأمین تجهیزات پزشکی ضروری مقابله با این ویروس ازجمله ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده، رئیس سازمان غذا و دارو بخشنامه‌ای به‌منظور عرضه انواع ماسک در کشور ابلاغ کرد که بر اساس آن داروخانه‌ها تا اطلاع ثانوی مجاز به خرید ماسک نیستند و ماسک رایگان از سوی هیات امنای صرفه‌جویی ارزی خریداری و توزیع خواهد شد. بر این اساس مقررشده تا هیات امنای صرفه‌جویی ارزی ماسک‌ها را خریداری کرده و به معاونت بهداشتی وزارت بهداشت تحویل دهد تا آنها را در پایگاه‌های سلامت، خانه‌ها و مراکز بهداشت به خانواده‌ها تحویل دهند.
در همین زمینه ابوالفتح صانعی، رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» از روند تولید و واردات ماسک توسط شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده می‌گوید.
به گفته صانعی در حال حاضر 11 شرکت تولیدکننده ماسک سه لایه با ظرفیت تولید روزانه 700 هزار ماسک و ۱۵ شرکت نیز در تولید ماسک‌های سوپاپ دار و فیلتر دار و همچنین سه یا چهار تولیدکننده در زمینه ماسک‌های نانو و N۹۵ و N۹۹ فعالیت می‌کنند که تولید روزانه آنها مجموعا حدود ۱۵۰ هزار عدد در روز است.این ارقام در شرایط عادی کفایت می‌کند چرا که عموما ممکن است در یک خانواده چهار نفره یک نفر از ماسک استفاده کند اما چون در شرایط بحرانی تقاضا به‌شدت افزایش می‌یابد، ظرفیت‌های موجود پاسخگوی نیاز مصرف‌کنندگان نیست.
صانعی با تأکید بر اینکه افزایش تولید زمان‌بر و پیچیده است، تأکید می‌کند که افزایش تولید ماسک هرچند در حرف راحت است اما تحقق این عمل در گروی رفع مشکلات تولیدکنندگان است که همکاری کلیه نهادهای ذینفع خصوصی و دولتی را می‌طلبد.
رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی تصریح می‌کند: قیمت‌گذاری که مهم‌ترین مشکل تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی است، چالش امروز نیست. اختلاف قیمت تمام‌شده و قیمت فروش ازجمله مسائلی است که سال‌ها در این حوزه وجود داشته است؛ چراکه وزارت بهداشت متولی قیمت‌گذاری است و معمولاً هم چانه‌زنی برای افزایش قیمت یک کالا با در نظر گرفتن افزایش هزینه جابه‌جایی و مواد اولیه با این وزارت خانه به‌قدری طولانی است که در این پروسه تولیدکنندگان با سود کم تولیدات خود را پیش می‌برند؛ بنابراین نسبت دادن عنوان سودجویی به تولیدکنندگان در شرایط فعلی که سعی می‌کنند نیاز بازار را حتی با ضرر تأمین کنند، دور از انصاف است.
واردات ماسک از دیروز آزاد شد
صانعی در ادامه اعلام کرد که با ابلاغ وزارت صنعت به بانک مرکزی، مجوز واردات ماسک تنفسی که پیش‌ازاین ممنوع بوده، صادرشده است اما با توجه به مشکلات موجود در حوزه نقل‌وانتقال مالی این پروسه زمان‌بر است.
رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات پزشکی با اشاره به اختلاف قیمت واردات ماسک با تولید داخل پیشنهاد داد که به‌منظور تسهیل واردات این اقلام، وزارت بهداشت اقدام به اصلاح نحوه قیمت‌گذاری کند و یا اجازه دهد که نحوه قیمت‌گذاری به‌صورت آزاد انجام گیرد.
از طرفی او تاکید می‌کند که کارخانه‌های تولید ماسک به خصوص ماسک‌های N95 در دنیا با توجه به بحران پیش آمده در جهان، اقدام به پیش‌فروش ماسک‌های خود کرده‌اند . بنابراین اگر بخواهیم مسیر تامین واردات ماسک را از طریق خرید از کارخانه‌های کشورهای دیگر پیگیری کنیم، این امر زمان‌بر خواهد بود. صانعی در همین زمینه توضیح می‌دهد که در شرایط فعلی این شرکت‌های واسطه‌ای هستند که اقدام به خرید ماسک از تولیدکنندگان مطرح دنیا کرده و اقلام خریداری شده را به تجار می‌فروشند . در این شرایط کمتر بازرگانی است که ریسک خرید ماسک را از این شرکت‌ها که بعضا قلابی و بررسی ماهیت آنها زمان بر است، می‌کند.
صانعی در ادامه با اشاره به بخشنامه وزارت بهداشت و تفویض اختیار به هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران به منظور تامین ماسک و مواد ضدعفونی کننده و ممنوعیت فروش این محصولات در داروخانه‌ها، می‌گوید: ما در حال حاضر مشکلی بابت تامین مواد ضدعفونی کننده نداریم، اما آنچه چالش برانگیز است، به نحوه توزیع برمی‌گردد . هرچند با تمهیدات پیش بینی شده انحصار کامل توزیع ماسک به هیات امنا واگذار شده است.
او به منظور تعادل عرضه و تقاضا پیشنهاد می‌دهد: تجربه نشان داده است که زمانی در کشور کالایی با افزایش تقاضا مواجه است، محدود کردن عرضه آن از سوی یک نهاد خاص منجر به اخلال در زنجیره توزیع می‌شود. به نظر من بهتر این است که برای مدتی قیمت ماسک آزاد محاسبه شود تا صادرکنندگان ترغیب به فروش در داخل شوند. از طرفی بهتر است با هدف تسهیل در دسترسی برای خریداران، وزارت بهداشت برخی داروخانه‌های منتخب را در تهران و سایر شهرستان ها مشخص کند تا اینها تنها امر توزیع ماسک را عهده‌دار شوند.