بخش زیادی از تولید ناخالص داخلی کشورها از جمله ایران از طریق بخش کشاورزی حاصل میَشود. کشاورزی یک فعالیت اقتصادی هزینهبر است که در امنیت غذایی جوامع مختلف نیز نقش مهمی را ایفا میکند. به همین خاطر است که باید توجه ویژهای به این بخش صورت بگیرد. در ایران بخش زیادی از زمینها قابل کشت نیستند. این بخش علیرغم تمامی مزیتهایی که دارد با ریسکهای بسیاری مواجه است و به همین خاطر خدمات و بازدهی آن در حال حاضر در سطح نسبتاً پایینی ارزیابی میشود. کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران در گزارشی به نام «آسیبشناسی سیاست خرید یا قیمت تضمینی محصولات کشاورزی استراتژیک ایران» که به قلم اسدالله پاکسرشت عضو این کمیسیون نوشته شده به بررسی عوامل موثر بر فعالیتهای کشاورزی و همچنین عوامل موثر بر ناپایداری روند تولید و بهرهبرداری کشاورزان پرداختهاست. پایگاه خبری اتاق ایران در بررسیهای خود از این گزارش به این نتیجه رسیدهاست که میتوان با در نظر گرفتن برخی مسائل، ریسک سرمایهگذاری در بخش کشاورزی را کاهش داد.
نیروی انسانی خوب تربیت کنید
عوامل بسیاری بر فعالیتهای کشاورزی اثر میگذارد. بررسیهای پایگاه خبری اتاق ایران از گزارش کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران نشان میدهد نیروی انسانی نخستین عامل مهم در این زمینه است. نیروی انسانی باید به گونهای ماهر ترتیب شده باشد که به کاهش هزینههای تولید و ارتقای بهرهوری کمک کند.
آب و خاک دو عنصر حیاتی در کشاورزی
خاک کشاورزی دومین عامل مهم در فعالیت کشاورزی است. خاک در حقیقت بستر رویش و رشد گیاه و دام است و باید از مواد آلی به قدر کافی برخوردار باشد. به همان اندازه که خاک اهمیت دارد، آب نیز مهم است. از آنجا که ایران از بحران کمآبی رنج میبرد باید در این زمینه اقداماتی را در دستور کار خود قرار بدهد.
از شرایط اقلیمی تا عوامل ژنتیکی
بر اساس بررسیهای پایگاه خبری اتاق ایران از گزارش کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی، شرایط اقلیمی یکی دیگر از عوامل موثر بر کشاورزی است. شرایط آبوهوایی و جغرافیایی باید به شکلی باشد که گونههای مختلف حیوانی و گیاهی در آن دوام بیاورند و خودشان را با آن تطابق بدهند. البته نوع بذر، نهال و دام نیز موثر است. این مسئله در حقیقت به عوامل وراثتی و ژنتیکی مربوط میشود. زمانیکه همه این عوامل به درستی و در جای خود قرار بگیرد میتواند ریسکهای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی را کاهش بدهد.
وقتی بازار بااهمیتترین فاکتور میَشود
هر چه پدیدههای زیستمحیطی نظیر خشکسالی، افزایش دما و بحران آب شدت بگیرد، تأثیر سوء آن بر فضای کشاورزی بیشتر میشود. اما در کنار مسائل طبیعی، برخی مسائل سنتی و معیشتی نیز میتواند بهرهبرداری از کشاورزی را تحت تأثیر خود قرار بدهد. در این شرایط مهارتهای مدیریتی میتواند شرایط را بهبود ببخشد. اما همه این موارد اغلب به مرحله تولید مربوط میشود. عواملی نیز وجود دارد که در مراحل پس از تولید روی بهرهوری کشاورزی تأثیر میگذارد. مهمترین مسئله بازار محصولات و عرضه و تقاضاست. این مسئله میتواند بیشترین تأثیر را روی قیمتها و درآمدها داشته باشد. به این ترتیب بدون حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم در این عرصه نمیتوان انتظار کاهش ریسک سرمایهگذاری در کشاورزی را داشت.