اختصاص ارز ترجیحی برای واردات انواع نهاده مطلبی است که از همان ابتدای تصمیم دولت برای پرداخت آن مورد اعتراض بخش خصوصی قرار گرفت. به باور آنها عواید حاصل از اختصاص ارز 4200 تومانی به کالاهای اساسی هیچگاه به مصرفکننده نهایی نمیرسد و تنها زمینهساز فساد خواهد شد.
کاوه زرگران، رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران نیز چندی پیش با تأکید بر شرایط نامناسب کشور از نظر ذخایر استراتژیک خواستار اتخاذ تمهیدات ویژه در این بخش شد. به باور او اولین راهحل برای برونرفت از مشکلات حوزه نهادههای دامی حذف ارز ترجیحی است.
علی شریعتی مقدم، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران نیز یکی از دلایل آشفتگی در بازار کالاهای اساسی را تصمیم نادرست دولت درباره تخصیص ارز 4200 تومان به این از کالاها در خرداد 97 عنوان می کند و معتقد است با تک نرخی شدن ارز، تولید محصولات کشاورزی توجیهپذیر میشود.
از این منظر سید جعفر حسینی، مشاور عالی نظام صنفی کشاورزی نیز در گفت وگو با مهر با بیان اینکه واردات ارزان قیمت روغن و کنجاله، باعث شده تولید داخل صرفه اقتصادی نداشته باشد، خواستار حذف ارز ترجیحی این کالاها و افزایش ضریب خوداتکایی در این بخش شده است.
وی نبود حمایت کافی از تولیدکننده در بحث خرید دانههای روغنی را مورد انتقاد قرار میدهد و تأکید دارد واردات روغن با ارز دولتی باعث شده واردات به صرفهتر از تولید باشد و به همین دلیل معتقد است حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میتواند به بهبود وضعیت تولید کمک کند.
حسینی تصریح کرد: اگر واردات کالا گران شود در نتیجه دستاندرکاران به تولید داخل اهمیت بیشتری میدهند و تولید توسعه مییابد چراکه با دلار ۲۰ هزار تومانی واردات هیچ کالایی به صرفه نخواهد بود.
این فعال بخش خصوصی اضافه کرد: مشکلات پیش روی وزارت جهاد کشاورزی در حمایت از تولیدکنندگان و عدم تحقق وعدههای داده شده از قبیل حمایتهای بیمهای، تأمین به موقع بذر، تأمین کمباین برداشت و همچنین ضعف دولت در قیمتگذاری و پرداخت به موقع وجه کلزا را از جمله موانع جدی موجود در این حوزه میتوان عنوان کرد.
وی با اشاره به حضور بخش خصوصی در حوزه کشت دانههای روغنی در قالب کشت قراردادی نیز توضیح داد: همانطور که اشاره شد در صورت حذف ارز ترجیحی از واردات کالای نهایی، واردات به صرفه نخواهد بود و بخش خصوصی نیز به سمت تولید داخل متمایل میشود چرا که برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی امر مهمی است. کما اینکه خود بخش خصوصی نیز دل خوشی از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی ندارد و مشکلات زیادی در این زمینه برای آنها ایجاد شده است.
حسینی ادامه داد: در این صورت بخش خصوصی میتواند به کمک تولید بیاید و با تأمین نقدینگی هنگام کشت، تولیدکنندگان را یاری دهد، زمانی که هم کشاورزان از بازار و خریدار محصولات خود اطمینان داشته باشد رغبت زیادی به تولید خواهند داشت.
وی اضافه کرد: این اقدام علاوه بر اینکه منجر به افزایش ضریب خوداتکایی در حوزه کنجاله و روغن خوراکی میشود، باعث ایجاد اشتغال و افزایش ارزش افزوده نیز میشود و از خروج ارز در چنین شرایط دشوار، جلوگیری میکند.