رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز گفت: تداوم شرایط نامطلوب اقلیمی و بی‌توجهی در تهیه برنامه‌های کنترلی آفت کرم چوب‌خوار خرما می‌تواند سطح بیشتری از آلودگی چوب‌خوارها را به نخلستان‌های خوزستان تحمیل کند و بر توجه جدی ستاد مدیریت بحران خوزستان به خواسته فعالان کشاورزی و تولیدکنندگان خرما در خوزستان به‌منظور ورود دستگاه‌های متولی در مبارزه با طغیان هرچه بیشتر این آفت بحران‌ساز تأکید کرد.
شهلا عموری در نشست کارگروه کارشناسی شورای گفت‌وگوی استان خوزستان افزود: بررسی اولیه حاکی از ابتلای هفت هزار هکتار از نخلستان‌های خوزستان به آفت چوب‌خوار است و کارشناسان این حوزه در مراکز علمی خوزستان نسبت به فراگیر شدن این بحران در آینده نزدیک هشدار جدی داده‌اند.
او با بیان اینکه نباید اجازه داد این آفت به‌کل نخیلات خوزستان نفوذ کند گفت: برای جلوگیری از سرایت این آفت لازم است سازمان جهادکشاورزی خوزستان به کمک ستاد مدیریت بحران استان وارد عمل شود.
دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان به ظرفیت ماده ۲۰ قانون حفظ نباتات اشاره کرد و افزود: برابر با این قانون باید منابع مالی مربوط به پیشگیری و مبارزه با آفت چوب‌خوار برای استان خوزستان پیگیری شود.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز خرما را یک محصول استراتژیک در خوزستان دانست و گفت: همان‌گونه که استان بوشهر برای کنترل و مبارزه با این آفت تسهیلات دولتی را برای نخلداران فراهم کرده، انجام اقدامات مشابه در خوزستان نیز ضروری است.
او با بیان اینکه خوزستان بیشترین سطح زیر کشت خرما در کشور را دارد ادامه داد: بااین‌وجود این استان دومین تولیدکننده خرما است که این امر نشان‌دهنده وجود مشکلات متعدد در نخلستان‌های خوزستان است؛ در غیر این صورت متناسب با سطح زیر کشت، این استان نیز می‌توانست نخستین تولیدکننده خرما باشد.
مقابله با آفت چوب‌خوار منوط به نظر کارگروه آفات و نباتات
مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان خوزستان نیز در این نشست با اشاره به اینکه در این ستاد کارگروهی با عنوان آفات و نباتات وجود دارد که ریاست آن بر عهده سازمان جهادکشاورزی است گفت: درخواست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان برای ورود این ستاد به مقابله با آفت چوب‌خوار به کارگروه آفات و نباتات ارجاع می‌شود.
امید بن‌عباس افزود: درصورتی‌که بررسی‌ها حاکی از ضرورت ورود ستاد مدیریت بحران استان برای مقابله با این آفت به تأیید کارگروه مربوطه برسد، ابزار و ملزومات این اقدام تهیه و تأمین خواهد شد.
او ادامه داد: پیشگیری از سرایت و گسترش این آفت نیز ازجمله موضوعاتی است که برابر وظایف ذاتی ستاد مدیریت بحران به آن توجه خواهد شد.
رئیس کمیته خرمای اتاق اهواز در این خصوص بیان کرد: آفت چوب‌خوار معمولاً میوه خرما، دانه گرده و میوه در انبار را موردحمله قرار می‌دهد اما خطرناک‌ترین نوع آنها، چوب‌خواری است که تنه درخت را تضعیف کرده و باعث از بین رفتن نخل می‌شود.
موسی موسوی با بیان اینکه پیش‌ازاین نسبت به بروز این آفت در خوزستان هشدار داده شده بود ادامه داد: گونه‌های درخت خرما در خوزستان به ۲ نوع فونیکس و واشنگتن تقسیم می‌شوند که برآوردها حاکی از ابتلای هر ۲ نوع این درختان به چوب‌خوارها است.
او افزود: در راستای پیشگیری از گسترش این آفت از واحد گیاه‌پزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز خواسته شده تا ابعاد مختلف خسارت‌بار چوب‌خوارها را موردبررسی قرار دهد؛ این در حالی است که بخش‌هایی از نخیلات موجود در این دانشگاه که همواره از آنها مراقبت دقیقی صورت می‌گیرد نیز به این آفت مبتلا شده‌اند.
این محقق حوزه خرما با بیان اینکه مقابله با چوب‌خوارها در خوزستان نیازمند بسیج عمومی در بین دستگاه‌های اجرایی مرتبط است گفت: از مدیریت ارشد خوزستان خواسته می‌شود تا زمینه ورود ستاد مدیریت بحران استان برای مبارزه با آفت چوب‌خوار را فراهم کند.
موسوی پایش میزان آلودگی و حمله این آفت به‌منظور مشخص شدن میزان خسارات را ضروری دانست و اضافه کرد: مبارزه با چوب‌خوارها نیازمند یک برنامه جامع برای پیشگیری از ابتلای دیگر نخیلات است و در این زمینه ارائه آموزش‌های لازم به نخلداران از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
او با بیان اینکه مدیریت باغات، رعایت بهداشت نخلستان‌ها و همچنین تقویت تغذیه درختان موضوعاتی هستند که باید موردتوجه نخلداران و متولیان حوزه کشاورزی خوزستان قرار گیرند ادامه داد: در این راستا هرس درختان نخل و حذف دم برگ‌های خشک می‌تواند مؤثر باشد.
موسوی خاطرنشان کرد: بقایای دم برگ‌ها و لیف‌های خشک شده درخت نخل باعث تجمع آفت چوب‌خوار خواهد شد که درنهایت منجر به نفوذ آنها به تنه درخت نخل می‌شود؛ این در حالی است که از زمان بروز این آفت در نخلستان‌های خوزستان، پدیده خشکیدگی برگ نخیلات خوزستان شتاب بیشتری پیدا کرده است.
رئیس کمیته خرمای اتاق اهواز حمایت دولت از کشاورزان و اختصاص تسهیلات بدون عوض و یا کم‌بهره برای مقابله با این آفت را ضروری خواند و بر استفاده از تجربیات ستاد مدیریت بحران استان بوشهر در این رابطه تأکید کرد.
اعتباری برای مقابله با چوب‌خوارها وجود ندارد
مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی خوزستان با بیان اینکه بر اساس قانون حفاظت نباتات کشور، آفات شامل سه دسته حشرات، بیماری و علف‌های هرز هستند گفت: با توجه به اینکه مبارزه با آفات عمومی و قرنطینه‌ای بر عهده دولت است، این نوع آفات هم‌اکنون شامل موش‌ها و ملخ‌ها هستند که فهرست مربوط به آنها (آفات عمومی و قرنطینه‌ای) هرسال از سوی شورای سازمان حفظ نباتات تهیه و برای اختصاص منابع مالی لازم به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود.
محسن حسنی افزود: آفات قرنطینه‌ای در بین نخلستان‌ها شامل «سوسک حنایی خرما» است که استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و فارس را در برگرفته است و ازاین‌گونه آفت در خوزستان موردی گزارش نشده است.
او مبارزه با آفت چوب‌خوار در خوزستان را بر عهده کشاورزان و نخلداران دانست و گفت: در سال‌های اخیر به‌واسطه خشک‌سالی، گردوغبار و شوری حقابه نخیلات، جمعیت این آفت و خسارات مربوط به آن در نخلستان‌های خوزستان رو به رشد گزارش شده و در طبقه‌بندی صورت گرفته در پارسال از آفت درجه ۲ در بین آفات اختصاصی به آفت درجه‌یک تبدیل شده است.
حسنی، سطح زیر کشت نخیلات در خوزستان را ۴۶ هزار هکتار بیان کرد و افزود: بر اساس برآورد اولیه میزان ابتلای نخلستان‌های موجود خوزستان به آفت چوب‌دار به هفت هزار هکتار رسیده است و علاوه بر این بین طغیان این آفت با ایجاد عارضه خشکیدگی برگ درختان نخل ارتباط مستقیمی وجود دارد.
او مبارزه با آفت چوب‌خوار را هزینه‌بر دانست و گفت: در این رابطه منابع مالی محدودی وجود دارد که بخشی از آن صرف هزینه تحقیقاتی اولیه شده و برای مبارزه جدی با آن منابع مالی ویژه‌ای نیاز است.
مبارزه با آفت چوب‌خوار بدون اختصاص یارانه دولتی به نخلداران غیرممکن است
معاون سازمان نظام صنفی کشاورزی خوزستان با بیان اینکه تغذیه مناسب درخت و همچنین رعایت بهداشت نخلستان مهم‌ترین عوامل جلوگیری از ابتلای نخیلات به آفت چوب‌خوار هستند گفت: تحقق این امر مستلزم همکاری دولت است اما در عمل انجام اقدامات برای کشاورزان دشوار و یا حتی غیرممکن است.
جاسم حزباوی ادامه داد: درگذشته دولت برای هرس درختان و انجام اقدامات مرتبط با بهداشت نخیلات به کشاورزان یارانه پرداخت می‌کرد اما این حمایت‌ها چندی است قطع شده و با توجه به وجود هزینه سنگین در این خصوص، نخلداران فاقد توان لازم برای انجام اقدامات مربوط به بهداشت نخلستان خود هستند.
او همچنین تغذیه مناسب درخت خرما در پیشگیری از ابتلا به آفت چوب‌خوار را بااهمیت خواند و گفت: نخلداران خوزستان در این زمینه نیز توان مالی لازم را ندارند به این دلیل که کود موردنیاز درختان از کیسه‌ای ۵۰۰ هزار ریال به پنج میلیون ریال افزایش یافته و از سوی دیگر آب‌بهای درختان نخل از هر هکتار ۵۳۰ هزار ریال به ۶ میلیون ریال رسیده است.
او با بیان اینکه نخلستان‌ها سرمایه ملی محسوب می‌شوند و حمایت دولت در تقویت نخلداران باید موردتوجه قرار گیرد افزود: اعمال راهکارهای کاربردی و پیشگیرانه در مقابله با آفات موجود نخلستان‌های خوزستان امری ضروری است و خواستار تلاش جدی دولت در این خصوص هستیم.