فراخوان واردات واکسن کرونا از چند ماه قبل به شرکت‌های خصوصی واردکننده دارو داده شده است. ابتدا وزارت بهداشت تصمیم داشت که واردات واکسن کرونا فقط از طریق هیات امنای ارزی انجام شود، اما ازآنجاکه این مجموعه، دولتی است با صلاحدید وزیر بهداشت تصمیم گرفته شد تا هر یک از شرکت‌های خصوصی که امکان واردات واکسن از منابع معتبر و مورد تائید رادارند، بتوانند واکسن وارد کنند و در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند.
به گفته مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، وزارت بهداشت همه واکسن‌های وارداتی توسط شرکت‌های خصوصی را از آن‌ها خریداری می‌کند و رایگان برای واکسیناسیون عمومی در اختیار مردم قرار می‌دهد.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور در نشست بیست و ششم فروردین‌ماه هیات دولت با تأکید بر نیاز مبرم کشور به واردات واکسن، نقش شرکت‌های خصوصی در واردات واکسن را مهم ارزیابی کرد.
او همچنین در این نشست اعلام کرد: «هر شرکتی که برای ورود واکسن کوچک‌ترین مشکلی دارد، به دفتر رئیس‌جمهور نامه بنویسد. من مستقیم مسئله را دنبال می‌کنم زیرا در هفته‌های آینده به‌راحتی می‌توانیم میلیون‌ها دوز واکسن وارد کنیم.»
تأکید بر اهمیت نقش شرکت‌های خصوصی در واردات واکسن کرونا در حالی است که رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران می‌گوید برای اعطای مجوز واردات واکسن کرونا به بخش خصوصی فرصت‌سوزی شده است.
محمود نجفی عرب در همین زمینه با تأکید بر اینکه در خصوص اعطای مجوز واردات واکسن کرونا به کشور دولت می‌توانست چند ماه زودتر اقدام کند، می‌گوید: «همان‌طور که از قبل نیز پیش‌بینی می‌شد، با توجه به اینکه لااقل در ماه‌های ابتدایی، ظرفیت تولید واکسن کرونا، در قیاس با تقاضای جهانی موجود، محدود است، برای تأمین نیازها باید روش‌هایی در دستور کار قرار می‌گرفت که متأسفانه ما در آن‌ها ورود نکرده‌ایم، یا به هر نحو وزارت بهداشت صلاح ندید که این اتفاق رخ دهد.»
از طرفی، نکته حائز اهمیت نقش تعیین‌کننده دولت‌ها در واردات واکسن کروناست؛ محمود نجفی عرب در همین زمینه تأکید می‌کند: «با توجه به اینکه برای قطع زنجیره کرونا، نیاز واکسیناسیون بخش قابل‌توجهی از جامعه وجود دارد، دولت‌ها خود موضوع تأمین و توزیع واکسن را بر عهده می‌گیرند و حتی شرکت‌های خصوصی که به تولید واکسن رسیده‌اند نیز به‌طورمعمول با دولت‌ها تعامل می‌کنند و در این رابطه ایران نیز مستثنا نیست.»
سید محمد جعفری، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و واردات اتاق ایران هم ضمن تائید این نکته در گفت‌وگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» تأکید می‌کند: «موضع دولت برای واردات واکسن از سوی شرکت‌های خصوصی، به‌نوعی انداختن توپ در میدان بخش خصوصی است. چراکه واردات واکسن کرونا در همه جای دنیا موضوعی است که دولت مستقیماً ورود کرده است و واردات واکسن را متقبل شده است.»
نکته مهم دیگر، زیرساخت‌های فنی و تجهیزات لازم برای واردات و نگهداری واکسن کروناست. موضوعی که سال گذشته روزنامه گاردین در گزارشی به آن پرداخت و در همان گزارش تأکید شده بود برای نمونه واکسن فایزر در دمای منفی ۸۰ درجه باید نگهداری شود؛ بنابراین احتمالاً تهیه این واکسن توسط کشورهای کم‌درآمد با مشکل مواجه شود. هر کشوری توان و امکانات لازم برای نگهداری این واکسن در دمای زیر ۸۰ درجه را ندارد.
هرچند واردات واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی برای رفع خطرات احتمالی آن‌ها به کشور ممنوع است، اما در رابطه با واردات سایر واکسن‌های خارجی تمهیدات ویژه‌ای لازم است که همه شرکت‌های خصوصی و گمرکات کشور مجهز به این تجهیزات نیستند.
ناصر ریاحی، رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، درباره زیرساخت‌های بخش خصوصی برای واردات واکسن کرونا می‌گوید: «شرکت‌های خصوصی واردکننده کالا را نگهداری نمی‌کنند و در گمرک به شرکت‌های پخش تحویل داده می‌شود بنابراین شرکت‌های واردکننده انبار و سردخانه مخصوص ندارد.»