رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: چالشهای امروز کشور از در حوزه منابع، از فقدان یک نگاه مؤثر به آینده نشات میگیرد. اگر بحران آب یا تأمین برق دامنگیر اقتصاد شده است، ایراد از ضعف جدی در بخش آیندهپژوهی است. برنامهریزیهای ما اگر با شکست مواجه میشوند، بهواسطه آن است که نگاهی معطوف به فردا نداریم.
غلامحسین شافعی در هشتاد و سومین جلسه شورای گفتگو با محوریت بحران آبی استان و چالشها بخش کشاورزی افزود: در قریب به سه دهه گذشته، هر بار در جلسات، نوبت به گزارشدهی مسئولان رسید، تلاش کردند تا شرایط را مطلوب نشان دهند چنانکه انگار همهچیز ایده آل بوده و وضعیت ما رو به تعالی است تا کارنامه عملکردی آنها درخشان جلوه کند. آن نگاه معطوف به حال بود و نسبت به آینده اغماض داشت. همین رویه باعث شد تا مکرر دچار افول شویم و امروز بحران در بخش منابع و انرژی دامنگیر ما باشد.
وی ادامه داد: امروز کشورهایی در حال حرکت به سمت روشهای نوین آبیاری و حفظ منابع آبی هستند که ازقضا رنگ بحران ندیدهاند و در مناطق پرآب واقع شدهاند. آنها خلاف ما، سالهای بسیار و منافع نسلهای آینده را مدنظر دارند. در کشور ما متأسفانه ابتدا باید مشکلی بروز کند و به مرحله بحران برسد تا مسئولان برای آن چارهای بیندیشند.
وی با اشاره به تلاشهای مطالعاتی پارلمان بخش خصوصی در جهت عمل به مسئولیت اجتماعی خود و با هدف هشدار دادن نسبت به چالشهای آینده، عنوان کرد: موضوع اصلاح الگوی کشت یک دغدغه جدی به شمار میآید که کمتر موردتوجه قرار گرفته است. بخش خصوصی بارها نامه نوشته و تقاضا داده که زعفران در مناطق سردسیر که منابع آبی خوبی دارند مثل استانهای شمال غربی کشت نشود و اولویت با مناطق خشک باشد اما به این موضوع توجه نشد. نتیجه آن است که امروز در تربتجام خربزه کشت میشود و در اردبیل زعفران.
شافعی با طرح این سؤال که چرا باوجود بحران در منابع آبی، موضوع کشت فرا سرزمینی توسعهنیافته، بیان کرد: با تداوم خشکسالیها و بیتدبیریها، قطعاً مردم به خاطر تشنگی از روستاها مهاجرت خواهند کرد. مسئله خشکسالی و آب برای استان ما بسیار مهم است و فردا به چالشی غیرقابلحل تبدیل خواهد شد و باید از هماکنون فکری اساسی کنیم.
رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران در بخش دیگری از این با اشاره به هفتههای پایانی فعالیت دولت دوازدهم، اظهار کرد: بهعنوان بخش خصوصی که همواره نقدهایی به عملکرد دولت داشتهایم، لازم است تا از تلاشهای دولت آقای روحانی که با مسائل و مشکلات فراوانی روبهرو بود، قدردانی کنیم و به آنها خسته نباشید بگوییم و برای رئیسجمهور دوازدهم، کابینه و مدیرانش آرزوی توفیق داشته باشیم.
وی با بیان اینکه رویکرد آقای رئیسی در ارتباط با فعالان اقتصادی رویکردی امیدوارکننده است، افزود: اینکه وی در تبلیغات انتخاباتی خود، نقطه آغاز حضورش را از خانه فعالان اقتصادی انتخاب کرد، حامل پیامهای امیدوارکنندهای است.
شافعی افزود: آقای رئیسی در آغاز به کار دولت با چالشهای بسیاری روبهرو خواهد بود و ما بهعنوان بخش خصوصی وظیفه داریم نهایت تلاش خود را در جهت کمک به حاکمیت کشور در هر شرایطی داشته باشیم.
رئیس اتاق ایران در بخش دیگری از سخنانش به وضعیت نابسامان سیستان و بلوچستان اشاره و ابراز کرد: این استان از گذشته با بحرانها و محرومیتهای فراوانی روبهرو بوده است. مردم آن خطه به خاطر محرومیتهایشان غمی دیرینه دارند و اکنون هم با اوجگیری کرونا، دشواری دیگری بر شانههای آنها افزوده شده است. در اتاق ایران و سایر اتاقهای کشور، کمپینی راهاندازی شده و امیدواریم تمام تجهیزات بیمارستانی موردنیاز آن استان را، که طبق اعلام استاندار سیستان و بلوچستان چیزی حدود 198 میلیارد تومان میشود، تأمین کنیم. از دبیرخانه شورای گفتگوی خراسان رضوی نیز تقاضا دارم پیگیر باشد تا فعالان اقتصادی خراسان رضوی نیز تا حدی که میتوانند در تسکین دردهای مردم آن خطه، همراهی و مشارکت کنند.
احیای اقتصاد ایران در گرو بهرهگیری از توان مدیران دارای اهلیت و احیای سرمایههای اجتماعی
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران همچنین در نشست هیات نمایندگان اتاق مشهد، گفت: اقتصاد ایران برای عبور از بحران به کارگزارانی با اهلیت حرفهای، نگرشها و رویکردهای علمی و برنامهریزیهای مدبرانه نیاز دارد و مهمتر از همه، باید برای احیای اعتماد مردم و سرمایههای اجتماعی، از توان نهادهای مدنی بهره گرفته شود.
غلامحسین شافعی دولت سیزدهم را مواجه با چالشهای بیسابقهای در عرصه اقتصاد دانست و افزود: باید اذعان کنیم که اقتصاد کشورمان از خلأ علم در برابر عمل رنج میبرد و این آسیب در عمده دولتها و نهادهای تصمیمساز آنها وجود داشته است. دولت آینده نیز، مشکلاتی عمیقی را در بخش اقتصاد بر سر راه خود میبیند. اهلیت حرفهای کارگزاران اقتصادی و توسل به مبانی علمی، ضرورتهای اصلی برای عبور از این شرایط هستند. دیگر مجالی برای آزمون خط باقی نمانده، چراکه سرمایههای اجتماعی و اعتمادی عمومی، بهغایت تحلیل رفته و در اقتصاد و معیشت مردم در شرایطی شکنندهای قرار دارد.
وی به تشریح شاخصترین چالشهای پیش روی دولت بعدی پرداخت و توضیح داد: رشد تورم، تشدید رکود در بخش تولید، گسترش فقر و شکاف اجتماعی و همچنین کسری جدی بودجه کشور، شرایط دشواری را پیش روی مسئولان در دولت آینده قرار داده است. تمامی این مشکلات تا پیشازاین نیز وجود داشته اما هرگز تا این میزان تعمیق نیافته بود. از این منظر مسئولیتی دشوار بر ذمه آقای رئیسی و تیم اقتصادی اوست.
شافعی، نقبی هم به بحران در بخش منابع زد و گفت: فقر منابع و انرژی، طی سالهای اخیر در بخش آب و برق خود را بهصورت جدی نشان داده است. در زمستان نیز چالش تأمین گاز، گریبان گیر صنایع ما میشود. همه این چالشها قابل پیشبینی بودهاند اما دریغ که در وقت مناسب، اقدام و عمل لازم برای پیشگیری از بروز این مشکلات انجام نگرفته است.
رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران، تقویت رابطه دولت با نهادهای مدنی را زمینهساز غلبه بر مشکلات و همراه نمودن جامعه در برنامههای دولت برشمرد و افزود: متأسفانه عمده مسئولان صرفاً به دنبال کسب رضایت توده مردم هستند، بیتوجه به آنکه منافع جامعه و عامه مردم در پرداختن به مسائل کوتاهمدت نیست و تأمین معیشت و اشتغال، نیازمند اتخاذ تصمیماتی سخت و اقناع افکار عمومی در این رابطه است پس باید نگاه و اولویتمان، آینده و افق بلندمدت باشد.
وی در ادامه با اشاره به رویکردهای دولت سیزدهم در عرصه اقتصاد، تصریح کرد: آقای رئیسی، نقطه آغاز فعالیت انتخاباتی خود را با حضور در خانه فعالان اقتصادی کلید زد و این موضوع برای بخش خصوصی حاوی این پیام و امید است که در دولت آینده، توجه بهتر و بیشتری به ظرفیتهای این بخش صورت خواهد گرفت و آرا و نظرات فعالان و نخبگان اقتصادی، در سیاستگذاریهای اقتصادی مورد بهرهبرداری قرار میگیرد.
وی با تأکید بر اینکه اتاقهای بازرگانی، تعاون و اصناف بهعنوان نهادهای مدنی در عرصه اقتصادی باید در کنار دولت قرار بگیرند، متذکر شد: قطعاً همکاری سهضلعی دولت، دانشگاهیان و بخش خصوصی میتواند قفل نقصانهای اقتصادی گذشته را بشکند و کشور را در کوتاهمدت به توفیقات مطلوبی در این عرصه برساند.
شافعی تأکید کرد: فعالان اقتصادی نهایت همکاری را با همه دولتها داشتهاند و این دولتها بودند که تعیین کردند تا چه میزان از ظرفیت بخش خصوصی و توانمندیهای آن در جهت بهبود بنیانهای اقتصاد کشور بهره بگیرند.
وی تأکید کرد: در شرایط فعلی همه تشکلهای بخش خصوصی وظیفه دارند در کنار دولت سیزدهم، نهایت تلاش و کمک را برای برونرفت از شرایط نامطلوب اقتصاد کشور به عمل درآورند.
وی متذکر شد: متأسفانه در دولتهای مختلف شاهد بودیم، عمده آنچه مسئولان در جمع فعالان اقتصادی بیان میکنند در حد حرف باقی میماند. این غفلت، اعتمادبخش خصوصی را تضعیف کرده است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در ادامه از خدمات دولت روحانی تقدیر کرد و گفت: دولت دوازدهم در دوره تصدی خود با چالشهای بیسابقهای مواجه شد و باور داریم تلاش مسئولان عبور از سد این مشکلات بوده است و اگرچه اشتباهات و نقایصی وجود داشته اما همت و تلاشی که با هدف کمک به معیشت و رفاه مردم و ارتقای زیرساختهای اقتصادی کشور در چهار سال گذشته صورت گرفت، جای تقدیر و تشکر دارد.
ضرورت اصلاحات در رویههای قیمتگذاری و نظارتگری
شافعی در بخش دیگری از این جلسه بر اهمیت نظارت در بخش اقتصاد تأکید کرد و گفت: نهادهایی نظیر تعزیرات حکومتی، مرجع اختصاصی برای رسیدگی به تخلفات اقتصادی و صنفی به شمار میآیند؛ اما باید توجه داشت که برخوردها و کنترلهای شدید در ادوار گذشته کارآمدی ایجاد نکرده است. آنچه میتواند مسیر فساد و رانت را مهار کند، شفافسازی در عرصه فعالیتهای اقتصادی است.
رئیس اتاق ایران ادامه داد: رویههای شفاف و ثبات در قوانین، کمک خواهد کرد تا افراد برای کسب منفعت به راههای میانبر متوسل نشوند و سود فعالیتهای سوداگرانه، فراتر از اقدامات مولد نباشد.
وی یادآور شد: البته نهادهای نظارتی باید توجه داشته باشند، وقتی تولیدکننده در شرایط تحریمی و تورمی کالایی را تولید میکند که حتی دولت هم در رشد هزینههای تمامشده آن نقش داشته اما بعد به او گفته میشود که نمیتواند در قیمتگذاری کالا هم نقشی ایفا کند؛ درواقع این تولیدکننده و فعالیت اقتصادی وی را به بنبست کشاندهاند. رویه قیمتگذاری و نظارت بر آن در کشور ما باید سامانی بگیرد تا بخش مولد ما، توان ادامه فعالیت داشته باشد.
تشریح اقدامات اتاق ایران برای مددرسانی به استان سیستان و بلوچستان
رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران در ادامه به مشکلات استان سیستان و بحران ناشی از شیوع بالای کرونا در این خطه اشاره کرد و گفت: این استان با محرومیتها و غفلتهای تاریخی دستبهگریبان است. خطهای که ظرفیتهای ارزشمند فراوانی دارد اما این توانمندیها در سایه نادیده انگاریها، بالفعل نشدهاند.
وی ادامه داد: پارلمان بخش خصوصی ایران در رایزنی با استاندار و مسئولان دانشگاه علوم پزشکی سیستان و بلوچستان، تلاش خواهد کرد تا کمبود تجهیزات پزشکی در این استان را شناسایی نموده و به مدد نیات خیرانه فعالان اقتصادی، آنها را تأمین سازد. توأمان اتاقهای استانی نیز در حرکت ارزشمندی، مجموعهای از نیازهای آنی و کمبودهای فوری را شناسایی کرده و کمکهای خیرانه خود را روانه این استان کردهاند.
رئیس اتاق ایران بار دیگر از خیران اقتصادی دعوت کرد تا در این حرکت ارزشمند، مشارکت نمایند.
وی این نکته را نیز متذکر شد که برنامه اتاق ایران، تهیه آن بخش از ملزومات پزشکی است که سیستم درمانی استان سیستان و بلوچستان به آنها نیاز دارد و نگاه بلندمدت و پایداری به رفع کمبودهای این خطه در بخش پزشکی و درمانی داریم.