رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با تأکید بر اینکه تعالی اقتصاد کشورمان تنها با همگرایی ممکن می‌شود، گفت: بخش خصوصی در مقام مشاور قوای سه‌گانه، مسئولیت دارد تا صادقانه و بدون در نظر گرفتن منافع فردی و گروهی، نسبت به بیان و انتقال نظرات کارشناسی و تخصصی خود اقدام کند.
غلامحسین شافعی در جمع اعضای کمیسیون خدمات فنی، مهندسی و عمران اتاق مشهد با اشاره به اینکه فعالان اقتصادی در عرصه میدان و عمل حضور دارند و از این حیث آشنا و آگاه به مشکلات موجود در عرصه‌های مختلف اقتصادی هستند، افزود: صدای بخش خصوصی باید در حوزه تصمیم‌سازی شنیده شود؛ چراکه اقتصاد کشورمان دیگر رمقی برای آزمون‌وخطا ندارد.
او ادامه داد: پیش‌ازاین، بخش خصوصی به‌دفعات در مورد پاره‌ای تصمیمات غلط هشدار داده و نظرات کارشناسی خود را بیان کرده بود اما دریغ که شنیده نشد و ماحصل آن آسیب‌های جدی برای بخش اقتصاد کشور بود. مصداق آن را نیز در موضوع ارز 4200 تومانی شاهد بوده‌ایم.
رئیس اتاق مشهد، با اشاره به نامه‌ای که در خرداد 1397 از سوی اتاق ایران خطاب به دولت و در هشدار نسبت به تبعات تخصیص ارز ترجیحی نگاشته شده و در آن نظرات و انتقادات فعالان اقتصادی به شفافیت بیان شده است، گفت: حالا بعد از گذشت چند سال و بروز خسارت‌های متعدد، موضوع حذف این ارز مطرح شده و دولت و مجلس برای این اقدام چالش‌های متعددی از جمله تشدید تورم را پیش روی خود می‌بینند. در سال 97، تفاوت بهای ارز ترجیحی با بازار ناچیز بود اما امروز شکاف مذکور بسیار بزرگ‌تر شده است.
شافعی با تأکید بر ارتباط مؤثر اتاق با قوای سه‌گانه، عبور از پیچ دشواری که اقتصاد کشور پیش روی خود دارد را در گرو همراهی‌ها، هم‌فکری‌ها و تعاملات دانست و تصریح کرد: طبیعتاً هرکدام از ما در حوزه‌ای صاحب کسوت و در بخشی خالی از ذهنیت و تجربه هستیم و اینجاست که برای صرفه و صلاح جامعه، باید از ظرفیت مشورت بهره بگیریم. این موضوع برای تصمیم‌سازان کشورمان، ضرورتی دوچندان دارد چون در این بزنگاه مهم، دیگر مجالی برای محک و کسب تجربه باقی نمانده است.
تشریح موانع پیش روی بخش خدمات فنی و مهندسی
شافعی در ادامه با تقدیر از تلاش‌های کمیسیون تخصصی خدمات فنی، مهندسی و عمران اتاق مشهد، به پتانسیل موجود در این بخش اشاره کرد و گفت: ظرفیت بالقوه‌ای برای صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران وجود دارد و این مرهون توان و تخصص فعالان این حوزه است. حمایت از چنین پتانسیلی می‌تواند بخش صادراتی کشور را تعالی ببخشد اما دریغ که در سال‌های اخیر و به‌واسطه بروز مشکلات متعدد و عدم توجه کافی به این حوزه، شاهد افول و رکورد فعالیت‌ها، در این عرصه بوده‌ایم.
او اضافه کرد: باور داریم که در هیچ حوزه اقتصادی به قواره بخش خدمات فنی و مهندسی، برای کشور بهره‌وری وجود ندارد. با تجمیع توانمندی‌های فنی و توأمان حمایت‌های اقتصادی و قانونی و گشودن گره‌های موجود، می‌توان به جهش صادراتی در این بخش کمک کرد.
شافعی یادآور شد: اختلافات تجاری و مطالبات پیمانکاران در بخش خدمات فنی و مهندسی از جمله مشکلات فعالان این حوزه در بحث صادرات بوده است. در سفری که اخیراً به عراق داشتیم، این موضوع به‌عنوان یک دغدغه جدی از سوی شرکت‌های پیمانکاری ایرانی مطرح شد. حل این مشکلات در گرو حمایت دولت است و باید پوشش‌ها و ضمانت‌های کافی برای فعالان حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی، فراهم شود.
فراهم شدن ظرفیت مشارکت عمومی-خصوصی، بهترین راهکار برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام
رئیس اتاق ایران در بخش دیگری از اظهارات خود به مشارکت عمومی- خصوصی به‌عنوان سازوکاری برای رفع مشکل پروژه‌های نیمه‌تمام و ایجاد رونق برای بخش خدمات فنی و مهندسی، اشاره کرد و گفتد: باور ما این است که این رویکرد، بهترین راهکار برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام کشور با مشارکت‌جویی از توان بخش خصوصی خواهد بود و ماحصل آن ایجاد اشتغال بالا و رونق و بهره‌وری سرمایه‌های گذشته خواهد بود.
شافعی ادامه داد: در دیداری که اخیراً به‌اتفاق روسای اتاق‌های اصناف و تعاون با معاون اول رئیس‌جمهوری داشتیم، این موضوع را مطرح کردیم. بحث بر سر این موضوع، به پیشنهاد برای ایجاد هیات امنایی مرکب از بخش خصوصی و حاکمیتی، منتج شد. آقای مخبر این وعده را داد که برای اخذ اختیارات جهت این هیات امنا، از شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه‌گانه، کسب مجوز کند.
او ادامه داد: ما در مقام بخش خصوصی، ساختار این هیات امنا و سازوکار آن را تدوین و ارائه کردیم و چشم‌انتظار پیگیری و اقدام دولت در این حوزه هستیم. کلید برون‌رفت پروژه‌های عمرانی و اقتصادی کشور از رکود را در گرو اقداماتی ازاین‌دست می‌دانیم.
توسعه تعاملات تجاری با آمریکای جنوبی در گرو ساماندهی مشکلات حمل‌ونقلی
شافعی همچنین از توسعه بازارهای تجاری و اقتصادی ایران سخن گفت و اظهار کرد: یکی از ظرفیت‌هایی که اخیراً بررسی شد، فرصت‌های تجاری ایران و برزیل بود. معتقدیم بازار خوبی برای ایران در آمریکای جنوبی فراهم است که البته ورود به آن مقدمات مهمی همچون حل مشکل حمل‌ونقل گران و ایجاد توازن تجاری (از طریق دستیابی به توافقات در پایه تجاری دو کشور) را دارد.
رئیس اتاق ایران افزود: برزیل از جمله کشورهایی است که محدودیت‌های کرونایی موجب کاهش تبادلات تجاری ما با آن نشد و چه‌بسا حتی رشد آمارهای مبادلات دو کشور را شاهد بودیم. در سال گذشته میلادی، واردات مستقیم ایران از برزیل ۱, ۱۵ میلیارد دلار اعلام شده اما در مقابل صادرات محصولات ما به این کشور تنها ۱۱۶ میلیون دلار بوده است. همچنین در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱، ۱.۷ میلیارد دلار واردات مستقیم از برزیل داشته‌ایم. درمجموع باید در مسیر ایجاد توازن در تراز تجاری دو کشور حرکت کنیم.
او خاطرنشان کرد: مانع اصلی توسعه روابط اقتصادی ما با کشورهایی همچون برزیل در منطقه آمریکای جنوبی، مشکل حمل‌ونقل است. متأسفانه خط کشتیرانی مستقیم به این منطقه وجود ندارد و کالا با شرایط دشواری منتقل می‌شود. در این زمینه راه‌اندازی خط مستقیم کشتیرانی و خط هوایی تهران سائوپائولو می‌تواند تا حد زیادی این مانع را برطرف کند.
رئیس اتاق ایران همچنین خبر از تأسیس دفتر مشترک ایران و برزیل در سائوپائولو داد و گفت: اتاق مشترک بازرگانی ایران و برزیل بانی ایجاد این ظرفیت بوده و اما اولین اتاق مشترکی است که در کشور مقصد، دفتر خود را تأسیس نمود. این اتفاق یک تحول مثبت و مفید برای دو کشور محسوب می‌شود و سرمایه‌گذاران برای فعالیت در این زمینه می‌توانند به دفتر مشترک ایران و برزیل مراجعه کنند.
ضرورت انتقال تجارب فعالان و مدیران اقتصادی موفق به نسل جوان و دانشگاهی
رئیس اتاق ایران، حضور تشکل‌های بخش خصوصی را در بدنه کمیسیون خدمات فنی، مهندسی و عمران اتاق مشهد مغتنم دانست و ساختار مبتنی بر مشورت‌گیری و نظرخواهی از فعالان اقتصادی با نگاه تشکلی و تخصصی را اقدامی ارزنده برشمرد.
شافعی پیوندی که در کمیته‌های تخصصی این کمیسیون با بخش دانشجویی و دانشگاهی برقرار شده را زمینه‌ای مهم برای تربیت و انتقال تجارب به نسل بعد فعالان اقتصادی و کارآفرینان دانست و خواستار تقویت این ظرفیت‌ها شد.
او خاطرنشان کرد: جوانان و فعالان نوپا در حوزه اقتصاد باید زندگی مدیران موفق ایران را مورد بررسی قرار دهند و از ظرفیت‌های آن‌ها الگوبرداری کنند. تجربه نشان می‌دهد که عمده مدیران موفق افرادی هستند که وامدار میراثی از پدران خود نبوده‌اند و به مدد همت و تلاش فردی در مسیر تعالی قرار گرفته‌اند. این مسئله را باید برای نسل جوان تبیین و تشریح شود تا به خودباوری برسند.