مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران، در راستای انجام ماموریتهای خود و به منظور «بهبود و توسعه تجارت بخش کشاورزی، آسیبشناسی و رصد وضعیت تجارت کشاورزی» پس از مطالعات و ارائه راهحلهای کاربردی، گزارشهای مختلفی تهیه میکند که این گزارشها به صورت مستمر و برای آسیبشناسی تجارت محصولات کشاورزی تهیه شده و برای فعالان بخش ارسال میشود.
این گزارش با عنوان «آسیبشناسی صادرات محصولات کشاورزی منتخب» در سال 1399 نیز مانند سال جاری تهیه شده بود. گزارش اخیر شامل دو بخش (13 فصل) است، به طوریکه در بخش اول مطالعه (فصل اول تا دوازدهم) تصویری از تجارت محصولات صادراتی «شیر و خامه تغلیظ نشده، شیر و خامه تغلیظ شده، ماست، سیب، خرما، کشمش، زعفران، هندوانه، پیاز، سیب زمینی، گوجهفرنگی و رب گوجهفرنگی» در بازار جهانی ارائه میشود.
بخش اول بررسی روند میزان تولید، سهم صادرات محصول از کل صادرات کشاورزی کشور، سهم صادرات محصول از کل صادرات همان محصول در جهان، بررسی وضعیت صادرکنندگان بزرگ در جهان، بررسی روند قیمت و ارزش صادرات محصول، بررسی جایگاه مقداری و ارزشی صادرات محصول در جهان، بررسی وضعیت واردکنندگان بزرگ در جهان، بررسی روند تغییر شاخص قیمت تولیدکننده ایرانی با رقبا، بررسی جایگاه ایران در کشورهای مقصد صادراتی، مقایسه قیمت صادراتی ایران با رقبا در کشورهای مقصد، بررسی روند تغییر کشورهای مقصد صادراتی ایران، مقایسه ارزش صادرات ایران با رقبا در کشورهای مقصد، مقایسه روند سهم ایران در کشورهای مقصد در مقایسه با رقبا و در نهایت نقشه تعرفه وارداتی در کشورهای مقصد ایران را دربر میگیرد.
بخش دوم (فصل سیزدهم) نیز شامل بررسی نتایج مطالعات در نشستهای تخصصی است که با حضور صادرکنندگان و فعالان کسبوکار با هماهنگی و همکاری تشکلهای مربوطه برگزار شده است. در این نشستها پس از ارائه گزارش هر محصول، درباره مشکلات و چالشهای صادرات و قیمتهای صادراتی بحث و در نهایت راهکارهای پیشنهادی مطرح شده است.
برای برگزاری نشستهای تخصصی هر محصول به تناسب موضوع از انجمنها، اتحادیهها و دستگاههای ذیربط دعوت و از نظرات آنها استفاده شد.
گزارش پیش رو، خلاصهای از یافتههای مطالعه و نتایج نشستهای تخصصی است که شامل بخشی از آمار و اطلاعات تجارت، چالشهای اصلی و الزامات سیاستی برای رفع موانع موجود در صادرات محصولات کشاورزی منتخب است. گزارشهای مبسوط و جامع به تفکیک محصولات با اطلاعات و جدولها و نمودارهای کامل در مرکز موجود بوده و بر حسب درخواست، قابل تأمین است.