عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران با توجه به اینکه ۵۵ درصد نیروگاههای فعال غیردولتی هستند، گفت: باید کاری کرد تا این رقم به ۷۰ درصد برسد و اجازه فروش برق از سوی نیروگاهها در بورس انرژی، صادر شود.
حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران درباره احتمال خاموشی در سال جاری و زمان پیک مصرف اظهار داشت: باتوجه به روند رشد مصرفی که به طور سنواتی داریم و همچنین عدم سرمایهگذاری در بخش نیروگاهی نسبت به رشد مصرف؛ پیشبینیها بر کمبود برق و احتمال خاموشی در تابستان سال جاری است.
شرایط برای سرمایهگذاری آماده نیست
وی با بیان اینکه دولت طی سالهای گذشته منابعی برای سرمایهگذاری در این حوزه نداشت چراکه درآمدها و بودجههای عمرانی به پایینترین حد خود رسیده، تصریح کرد: علاوه بر این بستر را برای سرمایهگذاری بخش خصوصی که در یک اقتصاد تعریف شده و انرژی منابع مالی خوبی را از بازار سرمایه و بانکی به صنعت برق وارد کند، فراهم نکرده است. حتی علیرغم جذاب بودن بخش انرژی در دنیا امکان جذب سرمایهگذاری خارجی هم وجود نداشته است.
افزایش کمبود برق در سال جاری
این عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی گفت: بعد از امضای برجام سرمایهگذاران زیادی وارد ایران شدند، به طوری که شرکتهایی از فرانسه و آلمان برای سرمایهگذاری وارد ماهان کرمان و یزد شدند. اما ما روند بهبود مولفههای اقتصادیِ حوزه انرژی را انجام ندادیم و خواستیم به همان سبکهای قدیم جلو برویم که نهایتا منجر به این شد که در سالهای قبل خاموشی شدید اعمال شد. پارسال اعلام شد که 10 هزار مگاوات کمبود داشتیم و امسال هم سرمایهگذاری جدیدی صورت نگرفته و پروژههای نیمهتمام باقی مانده و اکنون پیشبینی این است که در سال جاری کمبود برق بیشتر احساس شود چون مصرف همچنان رشد حدود 8 درصدی را دارد و این به 10 هزار مگاوت کمبود پارسال اضافه میشود.
تعرفهها مصرف برق خانگی را کاهش میدهند
وی بیان داشت: نیاز مصرف سال گذشته 57 هزار مگاوات بود و کل برقی که توانستیم در زمان پیک تامین کنیم 48 هزار مگاوات بوده است که منجر به این شد که روی صنایع و بعد بخش خانگی خاموشی اعمال شود. البته به نظر میرسد با سیاستهایی که امسال در زمینه افزایش تعرفه برق خانگی اتخاذ شده، مصرف کمتر شود اما در بخش صنعت موضوع مصرف برق نیست به قدری میزان هزینه تمامشده محصولات انرژیبر در ایران نسبت به دنیا پایینتر است که میتوانیم 3 تا 4 درصد هزینه را روی انرژی اعمال کرد و از طرفی هم نمیتوان یکشبه قیمت انرژی صنایع را بالا ببریم چون به هرحال نیاز داریم درآمدهای ارزی کشور حفظ شوند و صنایع بتوانند صادرات داشته باشند.
اجازه فروش برق در بورس داده شود
صالحی تاکید کرد: در هر حال نیاز است تصمیمی در دولت اتخاذ شود که در یک تا دو سال آینده این مشکل در کشور برطرف شود، پیشنهاد اینکه باید سرمایهگذاری صورت گیرد و مهمترین مسئله حل اقتصاد انرژی است. 55 درصد نیروگاههای کشور غیردولتی هستند، باید موجباتی فراهم شود که این سهم به 70 درصد برسد و اجازه داده شود نیروگاهها مستقیما در بورس انرژی به صنایع؛ برق بفروشند، یعنی دولت از تعیین قیمت کنار برود، ساختارهای قدیمی و سرکوب قیمت کنار گذاشته شود. نیروگاه نیاز به سرمایهگذاری بالایی دارد، بنابراین باید بتواند طی چند سال منابع خود را بازگرداند.
قیمتها سرمایهگذار را فراری میدهند
وی با بیان اینکه با پایین آوردن قیمت، سرمایهگذار طرد میشود، گفت: به عنوان مثال اکنون قیمت تعیینشده برق هر کیلوواتساعت حدود 80 تومان است که به صنعت با نرخ 600 تومان فروخته میشود، بهای برق صادراتی هم 2500 تومان است. همان برق به بهانه اینکه گاز را ارزان در اختیار نیروگاه قرار میدهند، 60 تا 70 تومان از نیروگاهدار خریداری میشود، بنابراین سرمایهگذار منتفع نمیشود که بتواند نیروگاه نیمهساخته خود را تکمیل کرده و یا نیروگاه جدید بسازد.
صنعت و مردم چوب انحصار را میخورند
این کارشناس حوزه انرژی بیان داشت: اکنون اراده بر این است که بخش عمدهای از منابع وارد صنعت نیروگاهسازی شود، ولی مقاومتهایی هم وجود دارد، چون دولتها حاضر نیستند نقش مالکیتی و درآمدی را که تاکنون داشتهاند از دست بدهند و این باعث میشود نه خود سرمایهگذاری کنند و نه شرایطی فراهم کنند که بخش خصوصی امکان فعالیت داشته باشد، در نتیجه چوب آن را صنعت و مردم میخورند.
امسال خاموشی سراسری داریم؟
وی در ادامه درباره احتمال blackout در سال جاری گفت: خوشبختانه شبکه برق ایران پایدار و منسجم است، تولید و مصرف در کشور ما در مرز 300 میلیارد کیلوات ساعت است که یکسوم این حجم در بخش صنایع مصرف میشود، زمان پیک مصرف در بخش صنعت خاموشی کنترلشده اعمال و همین باعث میشود بتوانیم از اوج مصرف و تابستان عبور کنیم، بنابراین قطعا به خاموشی سراسری نخواهیم رسید.
صالحی یادآور شد: البته این موضوع را نیز باید در نظر داشت که اعمال خاموشی برای بخش صنعت خسارتهایی هم در پی دارد، صنعت بخش درآمدزای کشور است در همه جای دنیا قیمت برق صنعتی از خانگی ارزانتر است چون ارزش افزوده، اشتغال و صادرات صورت میگیرد اما در کشور ما اولویت تامین برق خانگی است.
وی ابراز امیدواری کرد که مشکل ساختاری صنعت و اقتصادی انرژی حل، قیمت برق هم رقابتی شود. یعنی اگر از انحصار خارج شویم، در این صورت سرمایهگذاری صورت میگیرد و رونق بزرگی را در این حوزه شاهد خواهیم بود.