در همایش تجاری ایران و روسیه چه گذشت؟

همایش تجاری ایران و روسیه روز سه شنبه 24 آبان به میزبانی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در هتل اسپیناس پالاس تهران برگزار شد.

غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در این همایش با اشاره به رویکرد اصولی ایران مبنی بر مشارکت سازنده با همسایگان، برای تحقق نظم پایدار با حمایت از توسعه کشورهای منطقه و ایجاد پیوندهای متقابل اقتصادی بیان کرد: بخش خصوصی در راستای ایجاد محیط آرام و بی تنش برای کسب و کار، بر استفاده از ظرفیت های دیپلماسی در جهت توسعه روابط اقتصادی و تجاری کشورها تاکید دارد.  

او با اشاره به ظرفیت های ایران و روسیه برای توسعه روابط گفت: وجود منابع و توانایی‌های دو کشور در زمینه‌های مختلف همچون نفت و گاز، کشتیرانی در دریای خزر و به طور کلی حمل و نقل در طول کریدور شمال و جنوب، فناوری اطلاعات و امنیت الکترونیک، پتروشیمی، کشاورزی و مواد غذایی، فلزات و مواد شیمیایی، خشکبار، فرش، مبلمان، مصالح ساختمانی و نساجی، داروسازی، خدمات فنی و مهندسی وهمچنین تمایل دو کشور به همکاری‌های استانی راه را برای گسترش هرچه بیشتر مبادلات دو جانبه هموارتر کرده است.

شافعی حجم کلی تجارت دو کشور ایران و روسیه در سال 2021 را حدود چهار میلیارد دلار اعلام کرد و ادامه داد: این میزان به نسبت سال گذشته با رشد چشمگیری مواجه بوده است.

او در عین حال برای توسعه بیشتر روابط تجاری دو کشور بر ایجاد ارتباط بین تشکل‌های تخصصی و شناسایی فرصت‌های موجود ایران و روسیه تاکید کرده و گفت: جهت رفع موانع از جمله تسهیل در صدور روادید تجاری باید تلاش بیشتری صورت گیرد.

رئیس اتاق ایران امضای توافقنامه موقت تعرفه ترجیحی ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را فصل جدیدی در گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای منطقه ارزیابی کرد و ادامه داد: مذاکرات تجارت آزاد بین طرفین نیز در حال اتمام است و با اجرایی شدن تجارت آزاد بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بخش بزرگی از موانع توسعه تجارت مرتفع خواهد شد.

شافعی تاکید کرد: جهت توسعه مناسبات اقتصادی ایران و روسیه، اموری مانند ایجاد زیرساخت‌های لازم برای استفاده از کشتی‌های رو-رو، توسعه روابط بانکی و تسهیل صدور ضمانت نامه‌های بانکی و فعال‌تر شدن کریدور سبز گمرکی با جدیت بیشتری پیگیری شود.

او افزود: لازمه همکاری‌های تجاری بیشتر، فراهم آوردن امکانات و تسهیلات برای حضور عاملین اقتصادی ایرانی و روس در کشور مقابل است. متاسفانه زیرساخت‌های کنونی، به حد کافی توسعه نیافته و با ظرفیت‌های اقتصادی، تجاری و تولیدی موجود در نه تنها ایران و روسیه، بلکه کشورهای مستقر در منطقه فاصله زیادی دارد.

شافعی گفت: قطعا همکاری بیشتر بخش‌های خصوصی دو کشور با حمایت دولتمردان در برنامه‌ریزی بلندمدت و در جهت ارائه تسهیلات در مدیریت و توسعه شبکه حمل‌ونقل به خصوص کشتی‌های رو-رو، استفاده از حمل‌ونقل ترکیبی، سازماندهی خطوط کشتیرانی مسافری دریایی، توسعه راه آهن، ترغیب سرمایه‌گذاری به منظور توسعه زیرساخت‌های دریای خزر، تاسیس صندوق مشترک تامین مالی پروژه های مشترک، سهولت در صدور روادید تجاری، ارتباطات مستمر بانکی، حفاظت از محیط زیست و مبارزه با آلودگی‎های زیست محیطی و ... محقق خواهد شد.

صفری: توافقات تجاری با روسیه در همه زمینه‌ها خوب پیش می‌رود

در این همایش معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ضمن خوشامدگویی به هیات تجاری روسیه و تقدیر از ریاست اتاق ایران برای برگزاری بزرگترین همایش تجاری دو کشور در دهه‌های اخیر، گفت: روابط نزدیک ایران و روسیه همچنان در حوزه اقتصاد به جایگاه شایسته‌ای نرسیده است. بر همین اساس سفر وزاری مختلف کشورمان به روسیه به منظور زمینه‌سازی برای توسعه روابط تجاری انجام شده و در دیدار روسای جمهور دو کشور نیز این مهم مورد تاکید قرار گرفته است.

مهدی صفری، با اشاره به اینکه توسعه تجارت ایران و روسیه در سه حوزه اصلی نیازمند تسهیل و تسریع است، افزود: حمل و نقل، گمرک و مسیر مالی، سه فاکتور بسیار مهم در تجارت ایران و روسیه است که در هر کدام از این موارد کارهای خوبی انجام شده است.

او همچنین با اشاره به مذاکرات بسیار با روسیه به منظور ارتقاء تجارت دو جانبه، اظهار کرد: در مرحله ای هستیم که باید از این توافقات نتایح ملموسی به دست بیاوریم و مسئولیت این اتفاق بر عهده تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی دو کشور است که در این همایش حضور دارند.

صفری با تاکید بر اهمیت حمل و نقل در توسعه تجارت، گفت: ما موفق شدیم تعرفه های عبور در رابطه با راه اهن را همسان سازی کنیم و اخیرا موفق شدیم تعرفه‌های راه آهن از ترکمنتستان به قزاقستان و ایران را نیز همسان کنیم. همچنین در مورد حمل و نقل دریایی، کشتی‌های ایران می‌توانند در بنادر دریایی سیاه پهلو گرفته و بارگیری کنند و در دریای خزر نیز کشتی‌های رو-رو و چند کشتی موقت برای کانتینربری خریداری شده است.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه علاوه بر این اقدامات، همچنان چند شرکت بخش خصوصی و بانک مشغول خریدن کشتی هستند تا توان باربری در دریای خزر را بالا ببرند، افزود: در حوزه هوایی نیز ما در شرایط فعلی ماهانه 60 تا 80 پرواز به روسیه داریم و در بحث جاده‌ای هم توافقات خوبی بین ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان و کشورهای منطقه اوراسیا برای همسان‌سازی تعرفه‌ها انجام شده است.

او با اشاره به راه‌اندازی گمرک سبز با آذربایجان و روسیه گفت: مشکلات حوزه حمل و نقل و گمرک، ضایعات زیادی برای روابط تجاری ما به همراه داشت اما مشکلاتی که ایجاد شده بود از دیروز رفع شد.

صفری تاکید کرد: در بحث توسعه تجارت، گمرک بسیار اهمیت دارد و حتی اگر قراردادها هم بین دو کشور بسته شود و حمل و نقل و گمرک ایراد داشته باشد به بن بست می‌خوریم.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه یکی از اقدامات خوب برای افزایش مبادلات تجاری ایران و روسیه را پیشنهاد پلمپ الکترونیکی عنوان کرد و گفت: ما این پیشنهاد را مطرح کردیم که کامیون اینجا پلمپ شود، در روسیه قابل قبول باشد و در مسیر کاری با آن نداشته باشند. در ابتدای امر، گمرک روسیه هم این موضوع را قبول کرده و امیدواریم با حل این مساله یک مسیر تجاری آرام و یک زمینه مساعد برای جهش تجارت داشته باشیم.

صفری با ابراز امیدورای نسبت به اینکه در این همایش قراردادهای خوبی نوشته شود، گفت: همه کارهای مورد نیاز برای توسعه همکاری‌ها انجام شده است و اکنون همه چیز به شما بستگی دارد. بانک مرکزی تا امروز 5 هیات بلندپایه به روسیه اعزام کرده و مذاکرات طولانی داشتند. در مقابل بانک‌های روسی هم به ایران آمدند و زیرساخت‌ها در حال آماده شدن است؛ به گونه‌ای که بانک مرکزی می‌گوید تا 4 ماه دیگر رابطه تجاری ما با روسیه از لحاظ مالی بسته خواهد شد و اگر این کار انجام شود، چنین رابطه با بیش از 10 کشور دیگر نیز شکل خواهد گرفت.

صفری در پایان با اشاره به وعده اولیه روسای جمهور دو کشور برای افزایش ارزش تجارت به 5 میلیارد دلار در مرحله اول، گفت: تجار می‌توانند این کار را شکل دهند. در بخش‌های مختلف با همدیگر قرارداد ببندند و به تعهدات پایبند باشند ضمن اینکه ما انتظار داریم در جریان سفر هیات روسی به اصفهان و گیلان، از ظرفیت‌های خوبی که دو طرف دارند استفاده شود.

ددوف: دولت‌‌ها حامی روابط بخش خصوصی ایران و روسیه هستند

الکسی ددوف، سفیر فدراسیون روسیه در ایران به دیدارهای دو جانبه بین روسای جمهور دو کشور در طول چند ماه گذشته اشاره و تصریح کرد: مسئولان دولت‌های ایران و روسیه با یکدیگر ملاقات داشتند و به صورت تلفنی صحبت و راه‌های توسعه مناسبات را طراحی کردند.

ددوف تصریح کرد: تا پایان سال جاری حضور هیات‌های بلند پایه روسی در حوزه‌های مختلف در ایران می‌تواند زمینه‌ساز روابط دوجانبه و چندجانبه شود و دسترسی به اهداف را ممکن کند. اعزام هیات‌ها و تبادلات کالایی که ۴ میلیارد دلار برآورد می‌شود نیز از همین مسیر ارتقا خواهد یافت.

به باور سفیر روسیه در تهران سطح روابط تجاری بین ایران و روسیه تا همین حد نخواهد ماند و امکان توسعه آن وجود دارد.

کاترین: منتظر اجرای توافق تجارت آزاد هستیم

رئیس اتاق بازرگانی و صنعت فدراسیون روسیه در همایش تجاری ایران و روسیه گفت: مسیر دستیابی به تجارت ۴۰ میلیارد دلاری میان ایران و روسیه طراحی شده و فعالان اقتصادی دو طرف منتظر اجرایی شدن توافق‌نامه تجارت آزاد هستند.

سرگی کاترین از تلاش برای توسعه روابط بین تجار ایرانی و روسی سخن گفت و تاکید کرد: در چارچوب این نشست‌ها امروز بیش از ۳۰۵ نماینده و کارآفرین از استان‌های مختلف روسیه در تیران حضور دارند و این آمادگی را داریم تا برای توسعه روابط استانی بین دو کشور برنامه‌ریزی کنیم.

او تبادل اطلاعات بین تجار را موضوع بسیار مهمی عنوان کرد و افزود: تصمیماتی در اتاق روسیه برای افزایش سطح مناسبات با طرف ایرانی طراحی و بیش از ۱۰۰ نفر را در این سفر همراه کردیم تا بگوییم که بیشتر شدن روابط با ایران تا چه حد برای روسیه مهم است.

کاترین حضور این تعداد تاجر روسی در ایران را یک رکورد برشمرد و تصریح کرد: فعالان اقتصادی دو طرف منتظر اجرایی شدن توافق‌نامه تجارت آزاد هستند و چشم انداز ۴۰ میلیارد دلاری را برای خود در ارتباط با ایران در حوزه های‌تک، کشاورزی، گردشگری و غیره طراحی کردیم.

به اعتقاد کاترین، بازار روسیه برای کشورهای دوست از جمله ایران باز است و با خروج برخی کشورهای غربی از روسیه، شرکت‌های ایرانی جایگزین خوبی در بازار روسیه هستند و حمایت از این شرکت‌ها نیز از سوی دولت روسیه اعمال خواهد شد.

او به اهمیت روابط رودررو بین تجار ایرانی و روسی اشاره و از همه فعالان اقتصادی ایرانی دعوت کرد تا در نمایشگاه‌های تخصصی حضور پیدا کنند و در راستای رفع مناقشات احتمالی، مکانیزم‌های حکمیت و داوری را پیشنهاد کرد.

رئیس اتاق صنعت و بازرگانی روسیه از لجستیک و تبادلات ارز ملی به عنوان مهم‌ترین موضوعات در حوزه تبادلات تجاری یاد و اظهار امیدواری کرد که به همت دولت‌ها این دو مسئله برطرف شود.

او توسعه کریدور شمال-جنوب را بسیار ضروری خواند و آماده شدن زیرساخت‌ها در این بخش را خواستار شد.

ژیگانشین: کارگروه‌های توافقات بانکی، کشاورزی و بهداشت زودتر تشکیل شود

ژیگانشین، رئیس نمایندگی روسیه در ایران با اشاره به سطح بسیار بالای روابط سیاسی ایران و روسیه بیان کرد: امیدوارم سطح روابط اقتصادی دو کشور هم به اندازه روابط سیاسی ارتقاء یابد. این امر انگیزه مناسبی برای توسعه همکاری‌های بخش خصوصی و تجار دو کشور خواهد بود.  

او با قدردانی از اقدامات دولتی روسیه برای حضور بخش خصوصی در بازار روسیه و حمایت ایران برای حضور این بخش در بازار روسیه گفت: باید هم مسائل و موانع و هم پیشنهادات مرتفع ساختن این موانع، در راستای بهبود شرایط اقتصادی و زیرساخت‌ها و تبادل اطلاعات میان تجار و بازرگانان دو طرف به خوبی شنیده شود.

ژیگانشین ادامه داد: برای تعریف پروژه‌های جدید و برقراری ارتباطات تجاری جدید توافقات خوبی انجام شده که ما در پی اجرایی شدن آن‌ها هستیم. همینطور امیدواریم هر چه زودتر در زمینه فعالیت‌های بانکی و کشاورزی و بهداشت کارگروه‌هایی برای عملیاتی کردن توافقات تشکیل شود.

او افزود: اقداماتی از این دست می‌تواند در روسیه و ایران به ارتقاء ارتباطات کمک کرده و به توسعه فضای تجارت میان دو کشور  بیانجامد. امیدوارم مذاکرات موثری در ایران داشته باشیم.

 قربانی: 8 پیشنهاد حمل و نقلی و ترانزیتی برای توسعه تجارت

در ادامه این نشست، مهران قربانی، مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌‌ای، قابلیت رشد و توسعه تجارت ایران و روسیه را بسیار زیاد توصیف کرد به خصوص که ظرفیت‌های حمل‌و‌نقلی دو کشور و همچنین جایگاه با اهمیت آن‌ها در کریدورهای بین‌المللی به خصوص کریدور شمال-جنوب زمینه‌های مساعدی برای این مهم فراهم آورده است.

قربانی با اشاره به اینکه تجارت ایران و رسیه در سال گذشته میلادی با افزایش 90 درصدی نسبت به سال قبل از آن به حدود 4 میلیارد دلار رسیده است، افزود: این اتفاق، روند چشمگیری را در مناسبات طرفین نشان می‌دهد. ضمن اینکه این حجم در تجارت دو کشور، مربوط به تجارت مستقیم آن‌هاست و مبادلاتی که از طریق کشورهای واسط انجام می‌دهند به آن اضافه نشده است.

به عقیده او، با توجه به سابقه دو سال اخیر تجارت ایران و رسویه، در سال جاری نیز رشد حدود 3 برابری نسبت به مدت مشابه سال گذشته پیش‌بینی می‌شود.

مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌‌ای، دو ستون افزایش مناسبات ایران و روسیه را توافق‌های تجاری و حمل‌ونقلی عنوان کرد و گفت: توافق ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا که از اکتبر 2018 اجرا شده و دیگر تفاهمات تجاری مرتبط، باعث رشد تجارت شده اما رشد چشمگیر فقط با احیای ظرفیت‌های موجود و بهره‌برداری از موقعیت ترانزیتی دو کشور امکان‌پذیر است.

قربانی ادامه داد: یکی از موانع اصلی، ارتباطات کمتر توسعه یافته فی‌مابین است که هزینه‌های لجستیکی قابل توجهی برای مسیرها ایجاد می‌کند و با توجه به افزایش تجارت جهانی و بازگشت به دوره قبل از کرونا، دو کشور باید از موقعیت‌های خاص خود استفاده بهینه را ببرند.

مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌‌ای، در ادامه 8 پیشنهاد مبتنی بر اهداف مشترک را برای توسعه مناسبات تجاری، حمل و نقلی و ترانزیتی ایران و روسیه مطرح کرد که اجرای آنها بر پایه اقدامات مشترک می‌تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد.

1. واکاوی سوابق تفاهمات و شناسایی پتانسیل‌های حمل و نقل کارآمد، یکپارچه و تسهیل شده به خصوص در کریدور شمال-جنوب.

2. تسهیل و پیشبرد عملیات حمل و نقل بین‌المللی برای پشتیبانی از رشد اقتصادی پایدار دو کشور و رفع هرگونه موانع از قلمرو یکدیگر.

3. توسعه همکاری‌‌های تجاری و حمل و نقلی در چارچوب اتحادیه اقتصادی اورسیا.

4. پشتیبانی از گردش کار برخط اسناد و شیوه های حمل و نقل هوشمند.

5. ضرورت همکاری مستقیم نمایندگان بخش خصوصی و دولتی طرفین برای واکنش فوری به وقایع مستمر تجاری و حمل و نقلی.

6. تسریع تردد به ویژه با توجه به شمول غالب محموله‌های فسادپذیر کشاورزی و خوراکی در ماهیت تجارت دو جانبه.

7. تسهیل تردد با اجتناب از بازرسی، توزین، تخلیه و بارگیری غیرضروری در مرزها. سخت گیری نکردن برای مغایرت‌های جزئی، واکاوی برداشت‌های متنافر اسناد حمل و نقل و رویه‌های بیمه‌ای و اکتفای مدارک به زبان‌های بین‌المللی وفق عرف مناسبات تجارت و رویه جهان‌شمول حمل و نقل.

8. توسعه و تقویت خطوط رو-رو با شناورهای برنامه‌ای از بنادر طرفین با نرخ‌های رقابتی و با شمار پذیرش بالای ناوگان جاده‌ای.

چوباروف: همکاری ایران و روسیه در حوزه داوری در چارچوب استانداردهای جهانی

وادیم چوباروف، نایب‌‌رئیس اتاق بازرگانی و صنعت فدراسیون روسیه، آشنایی تجار ایرانی با موضوعات حقوقی و قانونی حاکم بر روسیه را مهم دانست و با استناد به این قوانین خاطرنشان کرد: مدارکی وجود دارد که تجار باید از آن استفاده کنند و این مدارک بنا به هر بازار متفاوت است. پس آشنایی با قوانین برای تجار و سرمایه‌گذاران بسیار ضرورت دارد. 

پادکو: اتاق‌های دو کشور با یکدیگر فامیل هستند

در ادامه همایش، ولادیمیر پادالکو، نایب رئیس اتاق بازرگانی و صنعت فدراسیون روسیه با تاکید بر اینکه اتاق بازرگانی و صنعت روسیه با اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، فامیل نزدیک محسوب می‌شود اشاره داشت: تجار ایرانی در هر شهری از روسیه که سوالی در ارتباط با تجارت داشته باشند، می‌توانند از اتاق همان شهر پاسخ خود را دریافت کنند.

او در ادمه به معرفی روسای اتاق‌های شهرهای روسیه پرداخت.

تیزهوش تابان: تجار ایرانی و روسی به شناخت بیشتر ظرفیت‌های دو طرف توجه کنند
هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه برگزاری این‌گونه همایش‌ها را فرصتی برای آشنایی با ظرفیت‌های دو طرف برشمرد و تاکید کرد: شناسایی ظرفیت‌ها، موانع و تلاش برای برطرف کردن مشکلات از راهکارهای تقویت مبادلات تجاری است.
او به موقعیت ایران و روسیه ناشی از تحریم‌های غربی و تحولات منطقه اشاره و همکاری‌های تجاری بین ایران و روسیه را در حوزه انرژی و کشاورزی گسترده ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر سطح روابط تجاری ایران و روسیه به ۴ میلیارد دلار در سال رسیده است. در این بین بهره‌گیری از ظرفیت‌هایی مانند شورای همکاری ICBC که با همکاری اتاق ایران، اتاق قزاقستان و اتاق روسیه تشکیل شده و هدفش تقویت روابط تجاری است، می‌تواند موثر باشد.
این فعال اقتصادی از افتتاح سرای تجاری ایران در آستاراخان روسیه و فعالیت‌های آن سخن گفت و بر تقویت روابط استانی بین دو کشور تاکید کرد.
رئیس اتاق رشت در ادامه ضمن اشاره به معافیت‌های تعرفه‌ای حاکم بر اوراسیا که به سختی از سوی فعالان اقتصادی ایرانی قابل استفاده است به بیان چند پیشنهاد پرداخت: اصلاح و هم‌سازی رویه‌های تجاری بین ایران و روسیه، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی به شکل سرمایه‌گذاری مشترک، ارائه تسهیلات برای صدور روادید، آسان‌سازی قوانین برای تاسیس صندوق‌هایی برای تبادل راحت‌تر روبل و ریال، بررسی راهکارهای کشت فراسرزمینی، طراحی نقشه راه بین اتاق‌های دو کشور و برگزاری نشست‌های سالانه مشترک بین اتاق‌های شمالی ایران و جنوبی روسیه. 

 ویالکین: توافقنامه‌‌های نمایشگاهی به توسعه همکاری می‌انجامد

الکسی ویالکین مدیرعامل اکسپو سنتر روسیه با بیان اینکه در دوره کرونا فعالیت‌های نمایشگاهی و ابزارهای بازاریابی اهمیت زیادی پیدا کرد گفت: باید برای توسعه بازارهای جدید و حضور مشتریان، بسته‌های حمایتی جدید ارائه کنیم.

او با اشاره به سابقه 62 ساله شرکت خصوصی‌اش در زمینه فعالیت‌های نمایشگاهی ادامه داد: در سال گذشته بیش از 80 نمایشگاه در رشته‌های مختلف برگزار کردیم که برندهای جهانی سهم زیادی در برگزاری آن‌ها داشته‌اند.

او گفت: حوزه‌های بورس و رمزارزها، حوزه‌های استارتاپی و های‌تک بخش‌های جدید برای توسعه فعالیت‌های نمایشگاهی هستند.

ویالکین گفت: در فوریه سال آتی فعالیت ما با همکاران ایرانی به 10 برابر افزایش خواهد یافت. طرف ایرانی فضای بسیار بزرگی را برای برگزاری یک نمایشگاه در حوزه نفت و گاز درخواست کرده‌اند. من امیدوارم در قالب توافقنامه‌های نمایشگاهی بین ایران و روسیه این همکاریها میان دو طرف افزایش یابد.