یک کارشناس اقتصادی معتقد است: وقتی در سیاست خارجی همه برگ‌های برنده خود را بر روی یک یا چند کشور محدود سرمایه گذاری کنیم آسیب پذیری ما جدی خواهد بود. چرا که در دیپلماسی هیچ یک از دوستی‌ها و دشمنی‌ها دائمی نبوده و آنچه دائمی است منافع ملی کشورهاست.
هادی حق‌شناس در گفت و گو با «اتاق ایران آنلاین» گفت: در یکی دو سال گذشته ترکیه هم هواپیمای نظامی روسیه را در خاک خود سرنگون کرد و هم سفیر روسیه در این کشور ترور شد؛ اما چالش ترکیه با روسیه در کمتر از دو سه ماه حل شده و دشمنی آشکار تبدیل به دوستی برای حفط منافع ملی دو کشور شد. نتیجه اینکه امروز ترکیه به میانجی بین روسیه و اوکراین بدل شده و عامل انتقال غلات اوکراین به نقاط دیگر دنیا شده است. همین رویکرد را در روابط عربستان و قطر شاهد هستیم. در حالی که قطر توسط عربستان محاصره شد و عربستان به دنبال سرنگونی امیر قطر بود؛ اما امیر قطر در بازی عربستان و آرژانتین پرچم عربستان را به دوش خود انداخت. شک نکنید که این رفتارها مبتنی بر منافع اقتصادی است.
حق‌شناس با اشاره به حواشی اخیر حول محور چین و امضای بیانیه مشترک با کشورهای حوزه خلیج فارس علیه جزایر سه گانه ایرانی، ادامه داد: چین بر اساس منافع خود به سراغ عربستان رفته است همچنان که آمریکا این کار را انجام داده و همچنان که ترکیه به سراغ روسیه رفته است. ما نیز باید متناسب با منافع خودمان تصمیم بگیریم. اگر منافع ما ایجاب می‌کند با چین ارتباط داشته باشیم و اگرنه آن را مورد بازنگری قرار دهیم.
او تأکید کرد: اصل بر ایجاد تعادل در روابط خارجی بر اساس منافع ملی کشور است و نه صرف ارتباط داشتن و نداشتن با یک کشور.
این کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: متاسفانه سیاست خارجی ما نه بر مبنای منافع ملی، بلکه بر اساس بلوک بندی‌ها و مافع سیاسی اتخاذ می‌شود. در حالی که کشورهای موفق بر اساس منافع اقتصادی روابط سیاسی خود را هدایت می‌کنند؛ اما ما منافع اقتصادی را یارانه روابط سیاسی می دانیم و منافع اقتصادی را قربانی سیاست می‌کنیم. این اشکال راهبرد اساسی ما در سیاست خارجی است.
حق‌شناس با بیان اینکه این رویکرد تجار ما را نیز با مشکل مواجه کرده است گفت: امروز عراق نزدیک‌ترین کشور در دنیا به ایران است. اما عراق هم نمی‌تواند مراوده مالی با ما داشته باشد. به این دلیل که نظام پولی ایران قواعد AFTF را نپذیرفته و بنابراین از سوی دنیا پذیرفته شده نیست. به همین دلیل پیمانکاران بسیاری از کشورها راهی عراق و سوریه شدند تا در پروژه‌های بازسازی آنها مشارکت کنند؛ اما ما با وجود هزینه‌های زیادی که کرده‌ایم همچنان دستمان کوتاه مانده است.
او تأکید کرد: ما هم باید بپذیریم که منافع اقتصادی در دنیا اصل است و هم باید بپذیریم که خودمان را با قواعد اقتصادی دنیا منطبق کنیم. اگر می‌گوییم این قواعد را نمی‌پذیریم باید تبعات آن را هم پذیرا باشیم.