رتبهبندی تشکلها پروژهای است که در اتاق ایران با هدف ارتقای جایگاه این بخش از سال 1396 در دستور کار قرار گرفته و هر ساله، قبل از آغاز فرآیند اجرایی رتبهبندی، شاخصهای آن در نشستهای مشورتی با جمعی از تشکلها بهروزرسانی میشود.
در تازهترین نشست شورای مشورتی تشکلها که با هدف کسب نظرات اعضا برای بهروزرسانی شاخصهای رتبهبندی تشکلها برگزار شد، اعضا به این نتیجه رسیدند که لازم است تداوم در نظرسنجی دورهای در اجرای پروژه صورت بگیرد.
در ابتدای این نشست، گزارشی از عملکرد 4 ساله رتبهبندی توسط سپیده امیدی، مدیریت امور رتبهبندی اتاق ایران، ارائه شد. طبق گزارش ارائه شده از سال 1396، موضوع رتبهبندی تشکلها با هدف بهبود و ارتقای جایگاه تشکلها در دستورکار اتاق ایران قرار گرفته و واحد رتبهبندی اتاق ایران هر ساله نسبت به ارزیابی و رتبهبندی بیش از 180 تشکل ملی اقدام کرده است که در انتهای هر ارزیابی، گزارشی جامع از نتایج و مشاهدات رتبهبندی به هر تشکل ارائه میشود.
رتبهبندی تشکلها در حال حاضر بر اساس 5 مولفه حکمرانی، عضویت، خدمات، تاثیرگذاری بر سیاست و تنظیمگری انجام میشود که هر کدام از مولفههای فوق دارای معیارها و زیرشاخههای خاص خود هستند که در ارزیابی انواع تشکلها متفاوت است. همچنین بر اساس گزارش ارائه شده طبق نظرسنجی صورت گرفته از 121 تشکل 96 درصد آنها با معیارها و مولفههای تدوین شده موافقت کردهاند و شاخصها را برای ارزیابی و رتبهبندی مناسب دانستهاند.
طبق برنامهریزی صورت گرفته، واحد رتبهبندی اتاق ایران در نظر دارد در ارزیابی سال آتی ضمن استفاده از نظرات و پیشنهادات تشکلها برای بهروزرسانی شاخصها، دوره بلوغ آنها را نیز در ارزیابی، مد نظر قرار دهد.
این گزارش اضافه میکند که بهینهکاوی و شناخت نقاط قوت هر تشکل، استفاده از ظرفیت اتاق در تصدیگری تشکلها، تقویت فدراسیونها برای ارتقای تخصصی تشکلها و انتقال تجربیات موفق با برگزاری دورههای آموزشی، مجموعه پیشنهادهایی هستند که به دنبال اجرای روند رتبهبندیها ارائه شدهاند.
پس از تشریح گزارش، در ادامه این نشست محمدرضا انصاری، نایبرئیس اتاق ایران یکی از اقدامات مهمی که در طی چند سال گذشته در اتاق ایران صورت گرفته را رتبهبندی تشکلها دانست و منظور و هدف این اقدام را ارتقای جایگاه تشکلها عنوان کرد که به طور نسبی حاصل شده است.
او تداوم اجرای این فرآیند را ضروری خواند و توجه به سنجش کمی تشکلها که به فراخور زمان مورد توجه قرار گرفته است را قدمی مثبت و رو به جلو ارزیابی کرد.
بر اساس اظهارات انصاری، مدتی است توجه به شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) در رتبه بندی در دستور کار قرار گرفته؛ اما با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات کافی در این خصوص در مراجع مرتبط در حال حاضر این امر به صورت کامل اجرائی نشده است.
در ادامه فرصتی مهیا شد تا نمایندگان تشکلهای حاضر در این نشست، دیدگاههای خود را در راستای امکان مطالعه و ارزیابی جامعتر تشکلها مطرح و تشریح کنند. البته تاکید شد تا این توصیهها و پیشنهادها به صورت مکتوب نیز در اختیار واحد رتبهبندی معاونت استانها و تشکلهای اتاق ایران قرار گیرد.
تعریف سازوکار انگیزه بخشی به تشکلها برای بهبود آنها، تلاش از طریق نظام ارزش آفرینی برای سامان دادن و طراحی یک سیستم جامع درون شبکهای بین اتاق و تشکلها، امکانسنجی و بررسی رتبهبندی تشکلها در گرایش فعالیت از دیگر موارد مطرح شده در این جلسه بود.
در ادامه، تشکیل کمیتهای به منظور پایش و بررسی بسترها و ارائه پیشنهادهای سازنده برای پیشبرد اهداف اتاق ایران در رتبهبندی تشکلها مورد بررسی قرار گرفت.